Bệnh Lupus (Phần 4)

Bệnh Lupus (Phần 4)CHƯƠNG 16 : LUPUS DO THUỐC Một số loại thuốc và chất hoá học có thể gây ra bệnh giống với lupus. Danh sách các loại thuốc này rất dài nhưng loại thuốc gây ra lupus thì không nhiều. Người ta chia ra làm 2 loại phản ứng thuốc. Thứ nhất, một số loại thuốc có thể làm cho bệnh lupus có sẵn bùng phát trở lại, chẳng hạn như thuốc nhóm sulfamide( một số kháng sinh sử dụng hiện nay nhưBactrim). Một số loại thuốc khác có thể gây nổi hồng ban da, đau khớp và...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh Lupus (Phần 4) Bệnh Lupus (Phần 4) CHƯƠNG 16 : LUPUS DO THUỐC Một số loại thuốc và chất hoá học có thể gây ra bệnh giống với lupus. Danhsách các loại thuốc này rất dài nhưng loại thuốc gây ra lupus thì không nhiều. Người tachia ra làm 2 loại phản ứng thuốc. Thứ nhất, một số loại thuốc có thể làm cho bệnh lupus có sẵn bùng phát trở lại,chẳng hạn như thuốc nhóm sulfamide( một số kháng sinh sử dụng hiện nay nhưBactrim). Một số loại thuốc khác có thể gây nổi hồng ban da, đau khớp và những biểuhiện khác như viêm màng phổi tràn dịch, trên thực tế giống với lupus hồng ban rải rác.Những trường hợp này gọi là « lupus do thuốc » . Lupus này giảm và biến mất khingưng thuốc. Hồng ban trong lupus do thuốc rất giống với hồng ban do bệnh lupus thậtsự. Đó là hồng ban dạng cánh bướm, có thể có rụng tóc. Mặt khác, lupus do thuốccũng có thể có triệu chứng như lupus hồng ban rải rác cổ điển với những triệu chứngtoàn thân khác như: đau khớp viêm màng phổi tràng dịch, nổi hạch, mệt mỏi, và suytổng trạng. Mặt dù có những triệu chứng giống nhau như vậy, nhưng lupus do thuốccũng có những triệu chứng khác với lupus kinh điển. Thứ nhất là, bệnh lupus do thuốcrất hiếm khi gây ra tổn thương thận. Thứ hai là, kết quả xét nghiệm máu rất khác nhau.Một cách khái quát, bệnh nhân bị lupus do thuốc chủ yếu tạo ra kháng thể khánghistone, và hầu như hiếm khi có kháng thể kháng AND và kháng thể kháng ENA. Cuốicùng, sự khác biệt quan trọng, là bệnh lupus do thuốc hồi phục hoàn toàn sau khingưng thuốc. Ngày nay chúng ta hiểu rất rõ về cơ chế gây ra lupus do thuốc. Điều nàyđược nghiên cứu rất kỹ đối với hydralazine, một loại thuốc trị cao huyết áp. Có 3 điềukiện cần để tạo ra bệnh lupus ở bệnh nhân dùng thuốc này. Thứ nhất là những bệnhnhân này phải có chuyển hoá chậm đối với thuốc, nghĩa là cơ thể không thể thải thuốcnày ra ngoài một cách nhanh chóng. Thứ hai, phải là nữ giới thì mới dễ xuất hiện biếnchứng này, Thứ ba là, nguồn gốc yếu tố di truyền, nhất là có kháng nguyên HLA-DR4, là một yếu tố chính. Lupus do hydralazine là một ví dụ điển hình cho bệnh gây ra dotác nhân ngoại sinh, phát triển trên cơ địa di truyền có sẵn. Đặc biệt cần phải nhấnmạnh thêm vai trò của kháng sinh minocycline, là loại kháng sinh dùng rộng rãi trongđiều trị mụn, hiện nay là nguyên nhân thường gặp nhất gây lupus do thuốc. CHƯƠNG 17 : LỊCH SỬ BỆNH LUPUS Bệnh lupus được phát hiện và mô tả từ ít nhất khoảng 700 năm nay. Danh từ lupus xuất phát từ tên « loup » đọc trại ra thành lupus(lu-pút), theotiếng Pháp « loup » có nghĩa là chó sói, từ này đã được sử dụng cho nhiều bệnh dakhác nhau, nhất là khi so sánh với vết cắn của những con chó sói trên gương mặt củachúng. Bệnh này cũng đa dạng như những bệnh ung thư hay những bệnh da khác, vàothời kỳ mà bệnh không thể chữa trị được, nó đã làm cho gương mặt bệnh nhân bị xấuđi nên người ta mới có sự so sánh đầy đủ như vậy. Ngày nay, chúng ta biết rằng, bệnhnày được mô tả đầu tiên dưới tên chung « lupus », khác với bệnh lupus hệ thống màchúng tôi đề cập trong bài này. Những nhà y học nổi tiếng như Rogerius ở thế kỷ thứ 13 và Paracelse đầu thếkỷ thứ 16, đã cung cấp cho chúng ta những mô tả rất rỏ ràng về những tổn thương trênmặt do bệnh lupus. Vào đầu thế kỷ thứ 19, có một vài mô tả chính xác hơn giúp chúng ta hiểu rằngnhững bệnh khác cũng có thể gây ra những tổn thương da « giống bệnh lupus», nhữngmô tả rõ nhất về bệnh lupus là mô tả của Cazenave vào năm 1851-1852, ông cho biếtcó 3 loại luypus khác nhau, kể cả « lupus hồng ban ». Khoảng cuối thế kỷ 19, Payne, một bác sĩ của bệnh viện St Thomas, Luân Đôn,đã mô tả hiệu quả của thuốc chống sốt rét không chỉ có trong bệnh lupus da, mà còn cóhiệu quả trong những biểu hiện lâm sàng khác của bệnh lupus, kể cả bệnh sốt. Trong 3bài báo xuất bản vào năm 1895 và 1903, William Osler đã chứng minh rằng các cơquan nội tạng cũng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh lupus chứ không chỉ có ở da, và bệnhlupus có thể xuất hiện ở dạng toàn thân. Những mô tả này nhấn mạnh ảnh hưởng củalupus trên các cơ quan như tim, thận, và các thanh mạc( màng phổi, màng tim). Ôngđã mô tả rất rõ các giai đoạn lui bệnh và giai đoạn bệnh bùng phát. Trong suốt nhữngnăm 1930-1940, có nhiều nghiên cứu lâm sàng và giải phẫu bệnh, đa số nghiên cứunày khẳng định rằng lupus dạng đĩa (hình chiếc đĩa) và lupus hệ thống là những dạngriêng biệt. Vào năm 1948, Hargraves, Richmond và Morton lần đầu tiên mô tả một xétnghiệm sinh học cho bệnh lupus hồng ban rải rác. « Trong 2 năm trở lại đây, chúng tađã quan sát trong việc chuẩn bị tế bào tuỷ xương, là loại tế bào mà chúng ta gọi là « tếbào LE », nó thường xuất hiện trong trường hợp lupus hồng ban cấp tính rải rác». Thật ra, tế vào LE là một loại tế bào máu ( bạch cầu trung tính) xuất hiện trongtuỷ xương, và trong máu bệnh nhâ ...