Bệnh tim mạch chuyển hóa, những báo động mới

Trước đây các bệnh lý tim mạch có nguyên nhân chủ yếu là nhiễm khuẩn (một đặc trưng thường thấy ở các nước có điều kiện đời sống thấp) như hẹp hở van tim, suy tim, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn…
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh tim mạch chuyển hóa, những báo động mới Bệnh tim mạch chuyển hóa, những báo động mớiTrước đây các bệnh lý tim mạch có nguyên nhân chủ yếu là nhiễmkhuẩn (một đặc trưng thường thấy ở các nước có điều kiện đờisống thấp) như hẹp hở van tim, suy tim, viêm nội tâm mạc nhiễmkhuẩn… Nhưng hiện nay với sự thay đổi trong lối sống đã làmbùng nổ các bệnh tim mạch không lây nhiễm như tăng huyết áp,bệnh mạch vành. Cùng với đó là các bệnh chuyển hóa như rối loạnmỡ máu, đái tháo đường đang tăng lên mạnh mẽ đã tác động trựctiếp, gián tiếp đến các bệnh lý tim mạch.Các bệnh lý tim mạch đang thay đổiNếu như cách đây 20 năm, bệnh lý tim mạch của chúng ta chủ yếulà các bệnh van tim (hẹp hở van hai lá, hẹp hở van động mạchchủ... ) biến chứng của bệnh thấp tim, một căn bệnh nhiễm khuẩnthường gặp ở các nước đang phát triển, thì hiện nay chúng ta phảiđối mặt với sự bùng nổ của các bệnh thường gặp ở các nước pháttriển như bệnh tăng huyết áp, bệnh động mạch vành, tai biến mạchmáu não, bệnh động mạch chủ... đưa bệnh lý tim mạch lên trong số10 loại bệnh lý thường gặp nhất. Bên cạnh đó là sự bùng nổ củacác bệnh lý liên quan đến rối loạn chuyển hoá như rối loạn lipidmáu, đái tháo đường, hội chứng chuyển hoá, những bệnh liên quantrực tiếp và là nguyên nhân chính gây ra các bệnh lý tim mạch.Chính vì vậy, gần đây đã xuất hiện một thuật ngữ mới “Các bệnhtim mạch chuyển hoá” (cardiometabolic). Điều này đòi hỏi các bácsĩ tim mạch phải có hiểu biết rộng hơn không chỉ trong lĩnh vựctim mạch mà còn các bệnh về chuyển hoá.Tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do timmạchTrong đại đa số các trường hợp, THA xảy ra vào lúc nào ngườibệnh thường không hay biết, và chỉ rõ khi đã có biểu hiện rõ rệttrên lâm sàng như nhức đầu, mờ mắt, chóng mặt, đánh trống ngực,hoặc nặng hơn nữa là tai biến mạch máu não, đau thắt ngực... Chẩnđoán THA dựa vào đo huyết áp thường kỳ, đặc biệt từ lứa tuổitrung niên, và ở những đối tượng cần được kiểm soát sức khỏe nhưphụ nữ có thai, người cao tuổi, người mắc bệnh đái tháo đường,người bị đau ngực do thiếu máu cơ tim cục bộ. Mặc dù có nhiều cốgắng trong chẩn đoán và điều trị nhưng tăng huyết áp vẫn lànguyên nhân hàng đầu gây tử vong do tim mạch trên toàn thế giới. Phình động mạch chủ bụng.Tử vong do bệnh mạch vành đang đứng hàng đầu tại Việt NamTheo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới, trong số 10 nguyên nhângây tử vong hàng đầu tại Việt Nam thì tử vong do bệnh động mạchvành đứng thứ nhất, chiếm tỉ lệ 13%. Nhồi máu cơ tim (NMCT) làthể bệnh nặng nhất trong các bệnh động mạch vành, đây là mộtbệnh lý rất thường gặp và có liên quan nhiều đến sức khoẻ cộngđồng ở các nước công nghiệp phát triển. Ở Việt Nam, trong thờigian gần đây tỷ lệ nhồi máu cơ tim ngày càng có khuynh hướngtăng lên rõ rệt. Mặc dù có nhiều tiến bộ trong chẩn đoán và điềutrị, nhưng nhồi máu cơ tim cấp vẫn là một loại bệnh nặng, diễnbiến phức tạp, có nhiều biến chứng nguy hiểm luôn đe doạ tínhmạng người bệnh, vì thế tỷ lệ tử vong vẫn còn cao.Chảy máu não do tăng huyết ápTỉ lệ người bị đột quị tăng lên cùng tuổi tác và ảnh hưởng nghiêmtrọng đến nhiều người trong những “năm tháng hoàng kim” của họ.Những bệnh này gây nhồi máu não (thiếu máu cục bộ) hay xuấthuyết não. Tỉ lệ mắc và tử vong do tai biến mạch máu não có thểgiảm đi nếu ta biết và điều trị tốt hơn các bệnh tim và động mạchtrong đó có tăng huyết áp. Tuy nhiên tỉ lệ mắc bệnh tăng huyết ápở nước ta đang gia tăng với tốc độ chóng mặt. Đặc biệt tỉ lệ bệnhnhân được kiểm soát tốt, chỉ số huyết áp còn thấp, do vậy tỉ lệ bịbiến chứng còn khá cao, trong đó có tai biến mạch não. Tử vongdo bệnh tai biến mạch máu não đứng hàng thứ hai sau bệnh độngmạch vành.Hầu hết bệnh nhân đái tháo đường tử vong do biến chứng timmạchĐái tháo đường là một bệnh mạn tính tiến triển liên tục, với nhiềubiến chứng nguy hiểm đe doạ tính mạng người bệnh. Điều đángchú ý là những biến chứng gây tổn hại nghiêm trọng của bệnh đáitháo đường týp 2 có thể xảy ra nhiều năm trước khi căn bệnh nàyđược chẩn đoán. Kiểm soát tốt đường huyết là điều hết sức quantrọng để phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến đái tháo đường nhưlà bệnh về mắt (có thể gây mù), bệnh thận (suy thận, chạy thậnnhân tạo), tổn thương thần kinh, loét và hoại tử chi, bệnh timmạch, đột quỵ và bệnh mạch máu ngoại biên. Có tới 75% bệnhnhân ĐTĐ bị tử vong là do nguyên nhân tim mạch, vì vậy phòngngừa tiên phát các biến chứng tim mạch là một trong những mụctiêu điều trị chính ở các bệnh nhân ĐTĐ. ...