Bệnh Viêm phổi

Mục tiêu: kể được các yếu tố dịch tễ học của bệnh viêm phổi trẻ em, liệt kê được các tác nhân gây viêm phổi thường gặp, mô tả được các triệu chứng lâm sàng – cận lâm sàng của viêm phổi trẻ em, mô tả được các thể viêm phổi thường gặp ở trẻ em.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh Viêm phổi VIÊM PHỔI Mục tiêu 1. Kể được các yếu tố dịch tễ học của bệnh viêm phổi trẻ em. 2. Liệt kê được các tác nhân gây viêm phổi thường gặp. 3. Mô tả được các triệu chứng lâm sàng – cận lâm sàng của viêm phổi trẻ em. 4. Mô tả được các thể viêm phổi thường gặp ở trẻ em. 1. ĐẠI CƯƠNG Viêm phổi là viêm nhu mô phổi. Tổn thương lan tỏa các phế quản, tiểu phếquản, phế nang. Niêm mạc hô hấp bị viêm, phù nề và xuất tiết nhiều; lòng phế quảnchứa đầy chất xuất tiết và tế bào viêm, cản trở thông khí. Viêm phổi bao gồm viêm phế quản, viêm phế quản phổi, viêm phổi thùy, áp xephổi. Trong các bệnh vừa kể, viêm phế quản phổi chiếm tỉ lệ 80% các trường hợpcủa viêm phổi, do đó người ta thường dùng từ viêm phổi để chỉ bệnh viêm phế quảnphổi. Phân loại: có 3 cách phân loại viêm phổi: + Dựa vào mức độ nặng nhẹ của bệnh: đây là cách phân loại theo chương trìnhnhiễm khuẩn hô hấp cấp (ARI), được áp dụng tại các tuyến y tế xã phường. Phânloại này bao gồm: Bệnh rất nặng, Viêm phổi nặng, Viêm phổi, Không viêm phổi. + Dựa vào nguyên nhân gây bệnh: căn cứ vào nguyên nhân gây bệnh, người taphân biệt viêm phổi do Phế cầu, viêm phổi do Tụ cầu, viêm phổi do H. Influenza,viêm phổi do virus… + Dựa vào tổn thương cơ thể bệnh lý: căn cứ vào mức độ và vị trí tổn thương,nguời ta chia ra viêm phế quản, viêm phế quản phổi, viêm phổi thùy, viêm phổi kẽ. 2. DỊCH TỄ HỌC Theo Tổ chức Y tế thế giới, hằng năm có khoảng 15 triệu trẻ em < 5 tuổi tửvong trên toàn thế giới, trong đó tử vong do viêm phổi chiếm 35%. Ở Việt nam, viêm phổi là một trong những nguyên nhân gây tử vong cao. TheoGS Nguyễn Đình Hường: tử vong do viêm phổi là 2,8‰, chiếm 33% tổng số tửvong do mọi nguyên nhân ở nước ta. 1 Bệnh xảy ra khắp nơi trên thế giới, các nước phát triển nguyên nhân chủ yếu dovirus, các nước chậm phát triển chủ yếu do vi trùng. Không có sự khác biệt về tỉ lệ giữa trẻ trai và trẻ gái. Bệnh xảy ra chủ yếu ở trẻ< 5 tuổi, nhiều nhất là < 3 tuổi (chiếm 80%), trong đó trẻ < 12 tháng tuổi chiếm65%. Số lần mắc bệnh của mỗi trẻ/năm ở thành thị nhiều hơn ở nông thôn. Bệnh tăngcao vào mùa đông xuân, nhất là vào mùa lạnh. Lây trực tiếp từ người bệnh sangngười lành qua các giọt nước bọt, hắt hơi. Bệnh chiếm tỉ lệ cao trong tổng số trẻ đến khám bệnh và nhập viện điều trị. Cóthể phát hiện sớm, tránh được các biến chứng, làm giảm tỉ lệ tử vong. 2.1 Yếu tố thuận lợi:  Hoàn cảnh kinh tế - xã hội thấp.  Môi trường sống đông đúc, kém vệ sinh  Cha, mẹ hút thuốc lá, khói bụi trong nhà  Sinh non tháng, sinh nhẹ cân, suy dinh dưỡng, sởi, thiếu vitamin A.  Thời tiết: lạnh.  Không biết cách chăm sóc trẻ  Ở Việt nam thời gian mắc bệnh VPQP nhiều nhất trong năm vào những thánggiao mùa: tháng 4,5 và tháng 9,10 có thể do yếu tố ẩm, nóng gió mùa Việt Nam. 2.2 Yếu tố nguy cơ gây viêm phổi tái phát :  Bất thường sản xuất kháng thể (không có gamma globulin trong máu) hoặcbạch cầu đa nhân.  Suy giảm miễn dịch bẩm sinh hay mắc phải  Bệnh xơ nang.  Dị tật bẩm sinh tại đường hô hấp  Dãn phế quản bẩm sinh.  Bất động lông chuyển  Dò khí - thực quản.  Trào ngược dạ dày – thực quản  Tăng lưu lượng máu lên phổi: tim bẩm sinh có shunt trái phải. 2  Mất phản xạ ho: hôn mê, bại não, ...  Chấn thương, gây mê, hít là các yếu tố thúc đẩy viêm phổi. 3. NGUYÊN NHÂN: 3.1 Do vi sinh: Vi rus Đây là nguyên nhân ưu thế gây VPQP ở trẻ em. Lây truyền có thể do tiếp xúctrực tiếp hoặc qua các giọt chất tiết lớn hoặc các hạt khí dung. Virus chiếm 80-85%nguyên nhân gây viêm phổi ở trẻ em Mỹ, chủ yếu là virus đường hô hấp: virus hôhấp hợp bào (RSV), á cúm, cúm có thể gây dịch; Adenovirus và Picornavirus rải rácquanh năm. Vi khuẩn: # Sơ sinh: Streptococci nhóm B Trực khuẩn đường ruột Gram âm. # 1 tháng – 3 tháng: Chlamydia trachomatis Ureaplasma urealyticum Virus Bordetella pertussis # 1 tháng – 12 tháng: Virus Streptococcus pneumoniae Hemophilus influenzae Staphylococcus aureus Moraxella catarrhalis # 1 – 5 tuổi: Virus Streptococcus pneumoniae Mycoplasma pneumoniae Chlamydia trachomatis # Trên 5 tuổi: Streptococcus pneumoniae 3 Mycoplasma ...