Bệnh zona ở người cao tuổi

Bệnh zona trong dân gian thường gọi là bệnh giời leo. Bệnh zona do một loại virut gẩya (viricella zoster), loại virút này ngoài gây bệnh zona chúng còn có khả năng gây nên bệnh thủy đậu. Bệnh zona có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng tỷ lệ gặp nhiều hơn cả là người cao tuổi (NCT).
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bệnh zona ở người cao tuổi Bệnh zona ở người cao tuổiBệnh zona trong dân gian thường gọi là bệnh giời leo.Bệnh zona do một loại virut gẩya (viricella zoster), loạivirút này ngoài gây bệnh zona chúng còn có khả nănggây nên bệnh thủy đậu. Bệnh zona có thể gặp ở mọi lứatuổi nhưng tỷ lệ gặp nhiều hơn cả là người cao tuổi(NCT).Biểu hiện của bệnh ZonaZona tiếng Anh gọi là Shingle, tên y học là Herpes Zoster.Herpes là virút gây bệnh ngoài da và có thể gặp ở vùngmiệng, âm hộ, viêm kết mạc mắt. Có 3 loại Herpes nhưngthường gặp là H. simplex và H. zoster. Bệnh Zona trướckhi toàn phát thường không thấy những biểu hiện đặc hiệunào báo trước. Tuy vậy, bệnh cũng xuất hiện một số triệuchứng tương đối giống với một số bệnh nhiễm trùng màhay gặp là nhiễm trùng đường hô hấp trên như: sốt nhẹ, mệtmỏi, đau nhức khắp người. Tiếp đó là triệu chứng đau, rát,nhức nhối như kim châm hoặc kiến cắn, ngứa rất khó chịu,đồng thời vùng da này tăng nhạy cảm cho nên mỗi khi sờvào đó người bệnh thấy đau tăng lên. Đau có thể liên lụchoặc gián đoạn, đôi khi cơn đau làm cho người bệnh phátkhóc. Sau một vài ngày tại vùng da này xuất hiện mộtmảng dát màu hồng đỏ, sau đó xuất hiện các mụn nước.Các mụn nước mọc lên từng chùm sát vào nhau tạo thànhmảng hoặc từng chùm có liên kết với nhau. Có khi trên mộtmảng da chỉ có một chùm nhưng có khi tạo thành nhiềuchùm mụn nước. Một số trường hợp các mụn nước mọcliên tiếp, hết đợt này đến đợt khác làm lan đầy một vùngda.Ngoài các triệu chứng sốt, đau, rát, ngứa ở vùng da bịZona, người bệnh có thể thấy nổi hạch và đau ở vùng lâncận sát với vị trí bị Zona, đặc biệt là bị Zona vùng đầu, mặt,cổ. Nếu bị Zona ở vùng bả vai hoặc cổ thì hạch vùng náchbên phía bả vai bị bệnh sẽ bị sưng và đau. Nếu Zona xuấthiện ở đùi hoặc cẳng chân thì có thể hạch ở vùng bẹn cùngbên chân bị bệnh sưng to, đau. Sự xuất hiện bệnh Zona trênmột cơ thể NCT có thể gặp ở mắt(Zona mắt), đầu, mặt, ởcánh tay, cổ, lưng, ngực, chân. Bệnh thường chỉ xảy ra mộtbên của cơ thể do chúng gây tổn thương các rễ thần kinh, vídụ chỉ bị một bên lưng, một bên ngực, một bên mắt… Khibị Zona thì sau khoảng 1 – 2 tuần lễ là tự khỏi nếu khôngcó bị bội nhiễm hoặc không có biến chứng. Nếu bị bộinhiễm thì người bệnh có thể bị sốt lại và sốt cao hơn, vùngda bị Zona sẽ bị mưng mủ và có thể làm lây lan ra nhiềuvùng da khác (nhiễm trùng da sau khi bị Zona) và cũng rấtdễ gây nhiễm trùng máu.Nói chung mắc bệnh Zona thì không nguy hiểm đến tínhmạng. Tuy vậy trong các loại Zona thì khi bị ở mắt (Zonamắt) là nguy hiểm hơn cả. Biến chứng đáng lo ngại nhấtcủa bệnh Zona đối với NCT là gây đau nhức vùng da bịZona hàng tuần, hàng tháng, có khi kéo dài cả năm mặc dùvùng da đó đã khỏi hoàn toàn. Chính vì đau nhức rất khóchịu làm cho người bệnh mệt mỏi, ăn kém, rối loạn giấcngủ kéo dài làm xuất hiện nhiều bệnh khác cho NCT. Tỷ lệbiến chứng đau nhức vùng da sau khi bị Zona ở NCT chiếmkhoảng 1/3 số NCT bị bệnh. Chính sự đau nhức kéo dài ởvùng da bị Zona là do tổn thương các rễ thần kinh nênngười ta gọi là Zona thần kinh. Ngoài ra, người ta còn thấyở những người bệnh bị Zona ở mắt cũng có thể gây viêm,loét giác mạc và hậu quả để lại là sẹo giác mạc ảnh hưởngrất lớn đến tầm nhìn và có thể gây mù lòa. Sau khi khỏibệnh Zona thì loại virút Zoster sẽ khu trú vào thần kinhnằm ở sừng sau của tủy sống. Chúng thường nằm im ở đótương tự như dạng “ngủ đông”, khi gặp điều kiện thuận lợithì chúng lại trỗi dậy và tiếp tục gây bệnh Zona ở bất cứ vịtrí nào trên cơ thể. Chính vì lẽ đó mà đa số NCT bị bệnhZona có thể là do trong quá trình sống đã một lần bị loạivirút Zoster tấn công (gây bệnh), chẳng hạn lúc còn nhỏ đãbị bệnh thủy đậu.Nên làm gì khi NCT nghi bị bệnh Zona?Zona tuy là bệnh không nguy hiểm nhưng biến chứng củachúng gây không ít phiền muộn cho người bệnh. Vì vậy,khi NCT nghi bị bệnh Zona cần đi khám bệnh ngay. Nơikhám tốt nhất là chuyên khoa da liễu. Cần khám càng sớmcàng tốt để được điều trị sớm sẽ rất có lợi cho người bệnhvì làm giảm thời gian bị bệnh (thuốc sẽ làm hạn chế sự pháttriển của virút, qua đó hạn chế sự tấn công của chúng vàothần kinh) và đặc biệt làm giảm các cơn đau cho ngườibệnh. Tùy theo vị trí và mức độ của bệnh mà bác sĩ khámbệnh sẽ có chỉ định điều trị thích hợp.Vì căn nguyên gây bệnh là do virút cho nên chưa có thuốcđặc trị để tiêu diệt mà chỉ có các loại thuốc nhằm tác dụnglàm giảm sự phát triển (sự nhân lên) của chúng. Bên cạnhđó, bác sĩ sẽ cho thêm các loại thuốc giảm đau, chống viêmnhằm làm giảm bớt sự đau đớn của người bệnh vừa làmcho bệnh chóng khỏi. Người bệnh không tự động hoặcnghe theo sự mách bảo của người khác mà tự mua thuốc đểđiều trị, tuyệt đối không dùng kháng sinh, vì bất kỳ loạikháng sinh nào cũng không có tác dụng diệt virút. Việcdùng kháng sinh chỉ khi có chỉ định của bác sĩ (tức là bệnhđã bị bội nhiễm).Cần vệ sinh da vùng bị bệnh và dùng các loại thuốc sátkhuẩn mà bác sĩ kê đơn nhằm mục đích không để v ...