Bí mật về những thanh kiếm Nhật

Chúng là những gì cao quý nhất mà nghệ thuật rèn của con người mang lại: Kiếm Nhật katana, thanh kiếm dài của những hiệp sĩ samurai. Cho đến ngày nay, những nghệ nhân vẫn còn rèn vũ khí này theo đúng truyền thống cổ. Nằm trên bàn là nhiều cục màu xám, xốp như đá núi lửa. Nặng, không mùi, xấu xí. Đó là thép thô mà ông Matsuba dùng để rèn.Thanh kiếm katana này nguyên là của hiệp sỹ samurai cuối cùng Saigo Takamori, đã tự sát năm 1877 sau cuộc nổi dậy thất bại. Ảnh: K....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bí mật về những thanh kiếm Nhật Bí mật về những thanh kiếm NhậtChúng là những gì cao quý nhất mà nghệ thuật rèn của con người manglại: Kiếm Nhật katana, thanh kiếm dài của những hiệp sĩ samurai. Chođến ngày nay, những nghệ nhân vẫn còn rèn vũ khí này theo đúngtruyền thống cổ.Nằm trên bàn là nhiều cục màu xám, xốp như đá núi lửa. Nặng, không mùi,xấu xí. Đó là thép thô mà ông Matsuba dùng để rèn.Thanh kiếm katana này nguyên là của hiệp sỹ samurai cuối cùng SaigoTakamori, đã tự sát năm 1877 sau cuộc nổi dậy thất bại. Ảnh: K. H. Peuker.Kunimasa Matsuba là một trong những nghệ nhân rèn kiếm Nhật giỏi nhất.Ông đã đoạt được nhiều giải thưởng cho kiếm katana. Một lưỡi kiếm cong,dài hơn 60 cm làm từ hằng nghìn lớp thép được gấp lại.Biểu tượng của đẳng cấpThanh kiếm katana đã là biểu tượng đẳng cấp của hiệp sĩ Nhật. Chỉ nhữngsamurai mới được phép mang chúng – gần 1000 năm liền chỉ với một thờigian gián đoạn ngắn, cho đến khi Nhật hoàng thu lại đặc quyền này năm1867 và qua đó tước quyền lực của họ.Ông Matsuba chỉ tự rèn lưỡi kiếm. Làm cán kiếm, vành chắn và vỏ kiếm lạilà các nghệ thuật riêng biệt. Và ngay lưỡi kiếm sau khi rèn vẫn còn chưahoàn thành, vẫn còn phải được mài bóng bằng tay 2 tuần liền với đá mài cóđộ mịn khác nhau.Đặt một thanh kiếm cũ cạnh thanh kiếm vừa được ông Matsuba rèn, mộtngười không chuyên không thể nhận ra được khoảng thời gian nhiều thế kỷtrên lưỡi kiếm. Dường như thời gian không hề đóng một vai trò nào ở nhữngthanh kiếm này. Chúng đã được rèn để trở thành những vật hoàn hảo.Một thanh kiếm katana mới do ông Matsuba rèn có giá tròn 18.000 euro. Giákiếm tuân theo những quy luật khác với các vật thể nghệ thuật khác. Mộtthanh kiếm cổ có thể rẻ hơn một thanh kiếm mới. Ở đây thời gian cũngkhông còn quan trọng. Quyết định giá cả của một thanh kiếm là nghệ thuậtrèn tốt hay kém chứ không phải độ tuổi. Nếu người thợ rèn một thanh kiếmkhông tốt cách đây 500 năm thì thời đó nó không có giá trị gì cả – và ngàynay cũng không. Một đường rạn nứt duy nhất có thể làm cho thanh kiếm trởthành vô giá trị. Katana hiện giờ là những vật sưu tập được ưa chuộng. Thêmvào đó là đắt tiền. “Tôi còn nhớ có một thanh kiếm katana năm 1845, có giákhoảng 500.000 euro”, ông Karl-Heinz Peuker nói, một người sưu tầm vàmua bán kiếm samurai, cũ cũng như mới.Lúc rèn phải hoàn toàn tốiCó ba điều quyết định cho chất lượng của một lưỡi kiếm: hình dáng, cấu trúcbề mặt của lưỡi kiếm và hamon, đường chia cắt giữa lưỡi kiếm và sốngkiếm. Cấu trúc biểu hiện người thợ rèn đã làm việc ra sao, đã gấp thép lạinhư thế nào. Bậc thầy Matsuba chỉ cần nhìn thoáng qua là có thể cho biếtmột lưỡi kiếm thuộc về nghệ nhân rèn nào và thời kỳ nào.Katana và lưỡi kiếm. Có thể nhìn thấy rõ đường vân ha mon ở lưỡi kiếm.Ảnh: K. H. Peuker.Đường hamon hình thành trong quá trình rèn. Người thợ rèn bọc lưỡi kiếmbằng một hỗn hợp đất sét được pha trộn theo công thức bí mật. Ông ép hìnhdáng của hamon ở phần lưỡi kiếm vào lớp đất sét còn ướt. Khi lớp đất sétkhô, lưỡi kiếm được đốt nóng trong phòng rèn không có ánh sáng. Chỉ cómàu sắc của lửa tiết lộ cho nghệ nhân rèn biết được nhiệt độ cần thiết – mộttrong những khoảnh khắc khó khăn nhất và quyết định then chốt trong toànbộ quá trình rèn. Khi đạt đến nhiệt độ cần thiết, nghệ nhân nhúng lưỡi kiếmvào bể nước, phần vỏ đất sét mỏng ở lưỡi kiếm nguội đi nhanh hơn, tôi lưỡikiếm tối ưu. Đất sét ở phần còn lại dầy hơn, vì thế mà thép ở đó nguội đichậm hơn, vẫn còn mềm dẻo hơn.Một phần của văn hóa NhậtMột thời gian dài, nghệ thuật rèn kiếm katana đã suýt bị lãng quên. Khi cácsamurai bị tước đoạt quyền lực và đặc quyền mang kiếm của họ bị phá vỡ,việc này cũng ảnh hưởng trầm trọng đến các lò rèn. “Thời đó chúng tôi đãđánh mất một phần của văn hóa”, ông Matsuba nói. “Vì văn hóa samurai làvăn hóa Nhật.”Và chính ngay các thanh kiếm suýt tí nữa cũng bị đánh mất: Sau Thế chiến2, quân đội Mỹ ra lệnh hủy tất cả vũ khí – trong đó có cả các thanh kiếmkatana cổ xưa quý giá. May mắn là người ta đã có thể làm cho tổng chỉ huyTướng MacArthur thay đổi ý kiến. Các thanh kiếm samurai được giữ lạinhưng phải khai báo. Từ đó, mỗi một thanh kiếm vừa rèn xong phải đượcđăng ký.National Graphics, trong chương trình Fight Science, đã đánh giá kiếm Nhậtlà vũ khí tuyệt vời nhất khi so sánh với kiếm thường, hay đao, côn, gậy,… ...