Biến dạng dư của nền đất khi động đất mạnh ở Hà Nội

Hà Nội nằm trong vùng hoạt động địa chấn khá cao, nguy cơ xảy ra biến dạng dư khi động đất mạnh ở thành phố là tiềm tàng, song cho tới nay số lượng các công trình nghiên cứu về vấn đề này chưa nhiều nên việc thiết kế biện pháp phòng chống khi xây dựng liên quan đến chúng cũng chưa xem xét đúng mức.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Biến dạng dư của nền đất khi động đất mạnh ở Hà NộiBIẾN DẠNG DƯ CỦA NỀN ĐẤT KHI ĐỘNG ĐẤT MẠNH Ở HÀ NỘI NGUYỄN ĐỨC MẠNH* Residual deformation of ground during strong earthquake in Ha Noi Abstract: Maximum earthquake occurred in Ha Noi City in 1277 and 1285 with respective level of 7-8 MSK-64. During a strong earthquake, the geological phenomenon of ground subsidence, cracked soil, landslide, soil liquefaction,... can occur. From the qualitative analysis and quantitative forecast, it is allowed to evaluate and predict the danger caused by the residual deformation of the ground during strong earthquakes in Ha Noi City. 1. ĐẶT VẤN ĐỀ * Hồng và sông Chảy. Bên cạnh đó, vùng Hà Nội Khi động đất mạnh thường xuất hiện biến còn chịu ảnh hưởng của động đất từ các nguồndạng thứ cấp trên mặt đất. Chúng được hình sinh chấn lân cận do các đứt gãy sông Lô, Vĩnhthành do kết quả của những dao động địa chấn, Ninh, Đông Triều và sông Đà gây ra.với các loại đất đá kém ổn định và không bền sẽ Trong “Danh mục động đất Việt Nam”, độnghình thành biến dạng dư. Biểu hiện của biến đất mạnh cấp 7 – 8 đã từng xảy ở Hà Nội. Chodạng dư này khi động đất là hiện tượng sụt lún đến nay, đã xác định được trên 152 trận động đấtmặt đất, nứt đất, sụt hay trượt lở các bờ dốc, hóa xảy ra ở thành phố và vùng lân cận, trong đó có 2lỏng của cát,…[11]. trận cấp 7 – 8 (1277 và 1285), 4 trận cấp 7, còn Hà Nội nằm trong vùng hoạt động địa chấn lại là động đất nhỏ hơn cấp 7. Các trận động đấtkhá cao [1,2,6,8], nguy cơ xảy ra biến dạng dư mạnh xảy ra trong thời gian gần đây như độngkhi động đất mạnh ở thành phố là tiềm tàng, đất Lục Yên – Yên Bái năm 1953 và 1954 với Msong cho tới nay số lượng các công trình nghiên = 5,1 và M = 5,3 (tương ứng cấp 7), động đấtcứu về vấn đề này chưa nhiều nên việc thiết kế Yên Lạc – Phú Thọ ngày 20/9/1958 với M = 5,3biện pháp phòng chống khi xây dựng liên quan (tương ứng cấp 6), động đất Tân Yên – Bắcđến chúng cũng chưa xem xét đúng mức. Giang ngày 12/6/1961 với M = 5,9 (tương ứng 2. ĐỘNG ĐẤT Ở HÀ NỘI cấp 7), động đất Tuần Giáo – Lai Châu ngày Theo kết quả nghiên cứu của Viện Vật lý Địa 24/6/1983 với M = 6,8 (tương ứng cấp 8), vàcầu và Viện địa chất thuộc Viện Hàn lâm khoa động đất Yên Thế ngày 6/1/1987 với M = 5,1.học và Công nghệ Việt Nam [1,2,6,8], thành Tình hình động đất nêu trên rõ ràng là yếu tốphố Hà Nội có thể xảy ra động đất mạnh với nguy hiểm không thể không tính đến khi xâyMagnitude tới 6,1 – 6,2, tương ứng cấp 8 thang dựng công trình ở Hà Nội, đặc biệt quan trọngMSK-64, ở độ sâu chấn tiêu 15 – 20 km liên khi mà qui mô các công trình cũng như chiều caoquan đến hoạt động của các đứt gãy sâu sông các tòa nhà xây dựng ngày càng lớn. Các thành tạo đất yếu bão hòa nước hệ tầng Hải Hưng hay Thái Bình có chiều dày lớn, phân bố gần mặt đất* Đại học Giao thông vận tải không chỉ làm tăng thêm cấp động đất đến 1 - 1,5 Số 3 phố Cầu Giấy, Đống Đa, Hà Nội Tel: (+84) 90 4679768 cấp [11], mà còn tăng khả năng và mức độ biến Email: ndmanhgeot@gmail.com dạng dư nền đất khi có động đất.ĐỊA KỸ THUẬT SỐ 3-2016 3 thác và sử dụng cho mục đích xây dựng công trình tại Thủ đô. Từ dưới lên trên, các thành tạo Đệ Tứ khu vực Hà Nội gồm hệ tầng Lệ Chi (aQIlc), Hà Nội (a,apQII-III1hn), Vĩnh Phúc (a,lbQIII2vp), Hải Hưng (m,lb,bQIV1-2hh) và Thái Bình (a,alb,aQIV3tb) [2,7,9]. Các thành tạo trầm tích hệ tầng Lệ Chi và Hà Nội phân bố rộng khắp thường nằm dưới sâu, được lộ ra ở phần rìa đồng bằng (vùng đồi gò Sóc Sơn). Đây là tầng chịu lực quan trọng cho móng cọc đối với các công trình ...