Bộ luật tố tụng hình sự - Bình luận khoa học: Phần 2

Mời các bạn cùng tham khảo tiếp nội dung Tài liệu Bình luận khoa học Bộ luật tố tụng hình sự” qua phần 2 sau đây. Mục tiêu Tài liệu nhằm phục vụ cho việc tuyên truyền, giáo dục, phổ biến rộng rãi các quy định của Bộ luật tố tụng hình sự; cung cấp Tài liệu tham khảo cho các Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán nói riêng và cán bộ làm việc tại các cơ quan bảo vệ pháp luật nói chung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bộ luật tố tụng hình sự - Bình luận khoa học: Phần 2 Ch-¬ng XIII kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, kh¸m nghiÖm tö thi, xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ, thùc nghiÖm ®iÒu tra, gi¸m ®Þnh §iÒu 150. Kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng 1. §iÒu tra viªn tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm n¬i x¶y ra, n¬i ph¸t hiÖn téi ph¹m nh»m ph¸t hiÖn dÊu vÕt cña téi ph¹m, vËt chøng vµ lµm s¸ng tá c¸c t×nh tiÕt cã ý nghÜa ®èi víi vô ¸n. 2. Kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng cã thÓ tiÕn hµnh tr-íc khi khëi tè vô ¸n h×nh sù. Trong mäi tr-êng hîp, tr-íc khi tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm, §iÒu tra viªn ph¶i th«ng b¸o cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp biÕt. KiÓm s¸t viªn ph¶i cã mÆt ®Ó kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. Khi kh¸m nghiÖm, ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn; cã thÓ ®Ó cho bÞ can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng vµ mêi nhµ chuyªn m«n tham dù viÖc kh¸m nghiÖm. 3. Khi kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, §iÒu tra viªn tiÕn hµnh chôp ¶nh, vÏ s¬ ®å, m« t¶ hiÖn tr-êng, ®o ®¹c, dùng m« h×nh, thu l-îm vµ xem xÐt t¹i chç dÊu vÕt cña téi ph¹m, ®å vËt, tµi liÖu cã liªn quan ®Õn vô ¸n; ghi râ kÕt qu¶ xem xÐt vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. Trong tr-êng hîp kh«ng thÓ xem xÐt ngay ®-îc th× ®å vËt vµ tµi liÖu thu gi÷ ph¶i ®-îc b¶o qu¶n, gi÷ nguyªn tr¹ng hoÆc niªm phong ®-a vÒ n¬i tiÕn hµnh ®iÒu tra. B×nh luËn 1. Kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra ®-îc tiÕn hµnh trùc tiÕp t¹i hiÖn tr-êng do §iÒu tra viªn tiÕn hµnh nh»m ph¸t hiÖn, xem xÐt, ghi nhËn dÊu vÕt cña téi ph¹m, vËt chøng vµ lµm s¸ng tá c¸c t×nh tiÕt cã ý nghÜa ®èi víi vô ¸n t¹i n¬i x¶y ra, n¬i ph¸t hiÖn téi ph¹m. ChÝnh v× vËy, nªn viÖc kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng cã thÓ tiÕn hµnh tr-íc khi khëi tè vô ¸n h×nh sù. 2. Trong mäi tr-êng hîp, tr-íc khi tiÕn hµnh kh¸m nghiÖm, §iÒu tra viªn ph¶i th«ng b¸o cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp biÕt. KiÓm s¸t viªn b¾t buéc 317 ph¶i cã mÆt ®Ó kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. Khi kh¸m nghiÖm, ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn (®¹i diÖn c¬ quan, chÝnh quyÒn, ng-êi l¸ng giÒng...). Cã thÓ ®Ó cho bÞ can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng ®-îc tham dù kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng nÕu §iÒu tra viªn thÊy cÇn hái hä vÒ mét sè vÊn ®Ò cÇn ®iÒu tra. 3. §iÒu tra viªn còng cã thÓ mêi c¸c nhµ chuyªn m«n tham dù viÖc kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. §©y lµ nh÷ng chuyªn gia thuéc c¸c lÜnh vùc khoa häc, kü thuËt cÇn thiÕt nh-: b¸c sÜ ph¸p y ®Ó kh¸m nghiÖm tö thi, chuyªn gia vÒ sóng, ®¹n ®Ó gi¸m ®Þnh sóng, ®¹n mµ ng-êi ph¹m téi sö dông... 4. Khi kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng, §iÒu tra viªn tiÕn hµnh chôp ¶nh, vÏ s¬ ®å, m« t¶ hiÖn tr-êng, ®o ®¹c, dùng m« h×nh, thu l-îm vµ xem xÐt t¹i chç dÊu vÕt cña téi ph¹m, ®å vËt, tµi liÖu cã liªn quan ®Õn vô ¸n; ghi râ kÕt qu¶ xem xÐt vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng. Trong tr-êng hîp kh«ng thÓ xem xÐt ngay ®-îc th× ®å vËt vµ tµi liÖu thu gi÷ ph¶i ®-îc b¶o qu¶n, gi÷ nguyªn tr¹ng hoÆc niªm phong ®-a vÒ n¬i tiÕn hµnh ®iÒu tra. 5. Nh÷ng ng-êi chøng kiÕn tham gia kh¸m nghiÖm hiÖn tr-êng ph¶i ký x¸c nhËn vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm vµ cã thÓ nªu nh÷ng ý kiÕn c¸ nh©n. Nh÷ng ý kiÕn nµy ®-îc ghi vµo biªn b¶n kh¸m nghiÖm (xem b×nh luËn §iÒu 123). §iÒu 151. Kh¸m nghiÖm tö thi ViÖc kh¸m nghiÖm tö thi do §iÒu tra viªn tiÕn hµnh cã b¸c sÜ ph¸p y tham gia vµ ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn. Trong tr-êng hîp cÇn ph¶i khai quËt tö thi th× ph¶i cã quyÕt ®Þnh cña C¬ quan ®iÒu tra vµ ph¶i th«ng b¸o cho gia ®×nh n¹n nh©n biÕt tr-íc khi tiÕn hµnh. ViÖc khai quËt tö thi ph¶i cã b¸c sü ph¸p y tham gia. Khi cÇn thiÕt cã thÓ triÖu tËp ng-êi gi¸m ®Þnh vµ ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn. Trong mäi tr-êng hîp, viÖc kh¸m nghiÖm tö thi ph¶i ®-îc th«ng b¸o tr-íc cho ViÖn kiÓm s¸t cïng cÊp biÕt. KiÓm s¸t viªn ph¶i cã mÆt ®Ó tiÕn hµnh kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm tö thi. 318 B×nh luËn 1. Kh¸m nghiÖm tö thi lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra nh»m ph¸t hiÖn dÊu vÕt téi ph¹m trªn th©n thÓ ng-êi chÕt. ViÖc kh¸m nghiÖm tö thi do §iÒu tra viªn tiÕn hµnh vµ cã thÓ kh¸m nghiÖm tö thi míi ®-îc ph¸t hiÖn hoÆc tö thi ®-îc khai quËt, tö thi cã thÓ ®-îc mæ ®Ó kh¸m xÐt. 2. Khi §iÒu tra viªn kh¸m nghiÖm tö thi hoÆc khai quËt tö thi ph¶i cã b¸c sÜ ph¸p y tham gia vµ ph¶i cã ng-êi chøng kiÕn. B¸c sÜ ph¸p y gióp ®ì §iÒu tra viªn ph¸t hiÖn c¸c vÕt tÝch ®¸ng nghi trªn tö thi, t×nh tr¹ng tö thi...Khi cÇn thiÕt ph¶i gi¸m ®Þnh, §iÒu tra viªn ph¶i tr-ng cÇu B¸c sÜ ph¸p y lµm ng-êi gi¸m ®Þnh hoÆc tr-ng cÇu Héi ®ång gi¸m ®Þnh. 3. ViÖc khai quËt tö thi ph¶i cã quyÕt ®Þnh cña C¬ quan ®iÒu tra vµ ph¶i ®-îc th«ng b¸o cho gia ®×nh n¹n nh©n biÕt tr-íc khi tiÕn hµnh. NÕu hä kh«ng ®ång ý th× vÉn cã quyÒn khai quËt tö thi ®Ó kh¸m nghiÖm. 4. ViÖn kiÓm s¸t ph¶i ®-îc th«ng b¸o tr-íc vÒ viÖc kh¸m nghiÖm tö thi trong mäi tr-êng hîp. §iÒu luËt b¾t buéc KiÓm s¸t viªn ph¶i cã mÆt ®Ó tiÕn hµnh kiÓm s¸t viÖc kh¸m nghiÖm tö thi. §iÒu 152. Xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ 1. §iÒu tra viªn tiÕn hµnh xem xÐt th©n thÓ ng-êi bÞ b¾t, bÞ t¹m gi÷, bÞ can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng ®Ó ph¸t hiÖn trªn ng-êi hä dÊu vÕt cña téi ph¹m hoÆc c¸c dÊu vÕt kh¸c cã ý nghÜa ®èi víi vô ¸n. Trong tr-êng hîp cÇn thiÕt th× C¬ quan ®iÒu tra tr-ng cÇu gi¸m ®Þnh ph¸p y. 2. ViÖc xem xÐt th©n thÓ ph¶i do ng-êi cïng giíi tiÕn hµnh vµ ph¶i cã ng-êi cïng giíi chøng kiÕn. Trong tr-êng hîp cÇn thiÕt th× cã b¸c sÜ tham gia. Kh«ng ®-îc x©m ph¹m ®Õn danh dù, nh©n phÈm hoÆc søc kháe cña ng-êi bÞ xem xÐt th©n thÓ. B×nh luËn 1. Xem xÐt dÊu vÕt trªn th©n thÓ lµ ho¹t ®éng ®iÒu tra do §iÒu tra viªn tiÕn hµnh nh»m ph¸t hiÖn trªn th©n thÓ ng-êi bÞ b¾t, bÞ t¹m gi÷, bÞ can, ng-êi bÞ h¹i, ng-êi lµm chøng ®Ó ph¸t hiÖn dÊu vÕt cña téi ph¹m (tøc lµ dÊu vÕt do 319 hµnh vi ph¹m téi g©y ra nh-: vÕt ®©m, chÐm, vÕt bÇm, vÕt x-íc... trªn ng-êi nh÷ng ®èi t-îng trªn) hoÆc c¸c dÊu vÕt kh¸c cã ý nghÜa ®èi víi vô ¸n nh- vÕt x¨m træ, chµm, bít, sÑo cÇn xem xÐt ®Ó nhËn d¹ng bÞ can ...