Bước đầu khảo sát môi trường nước và khu hệ thủy sinh vật của các thủy vực ở khu vực động Phong Nha, tỉnh Quảng Bình

Bài viết nghiên cứu điều kiện tự nhiên và môi trường nước; khu hệ thủy sinh vật; trình bày danh sách các lòai thực vật nổi đa dạng đã thu được ở động Phong Nha... Để nắm chi tiết nội dung nghiên cứu mời các bạn cùng tham khảo bài viết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu khảo sát môi trường nước và khu hệ thủy sinh vật của các thủy vực ở khu vực động Phong Nha, tỉnh Quảng Bình25(1): 11-20 T¹p chÝ Sinh häc 3-2003 b−íc ®Çu kh¶o s¸t m«i tr−êng n−íc vµ khu hÖ thñy sinh vËt cña c¸c thñy vùc ë khu vùc ®éng Phong Nha, tØnh Qu¶ng B×nh Hå Thanh H¶i, §Æng Ngäc Thanh, NguyÔn Kiªm S¬n, Phan V¨n M¹ch, Lª Hïng Anh, NguyÔn Kh¾c §ç, D−¬ng Ngäc C−êng ViÖn Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt Phong Nha lµ khu b¶o tån thiªn nhiªn thuéc phæ hÊp phô nguyªn tö (AAS). COD, BOD ®−îchuyÖn Bè Tr¹ch, tØnh Qu¶ng B×nh, cã hai d¹ng ph©n tÝch theo ph−¬ng ph¸p th«ng th−êng.®Þa h×nh nói ®¸ v«i karst vµ nói ®Êt. §iÒu ®¸ng 2. Ph−¬ng ph¸p thu mÉu thñy sinh vËtchó ý lµ khu vùc nµy cã lo¹i h×nh thñy vùc ®Æctr−ng, ®ã lµ hÖ thèng s«ng, hå ngÇm trong c¸c Thu mÉu sinh vËt næi b»ng l−íi vít h×nhhang ®éng. Tõ n¨m 1990, ®B cã c¸c cuéc kh¶o chãp nãn, ®−êng kÝnh miÖng l−íi 25 cm, chiÒus¸t hang ®éng ë khu vùc Phong Nha cña ®oµn dµi l−íi 90 cm. V¶i l−íi vít thùc vËt næi cì 75th¸m hiÓm thuéc Héi §Þa lý Hoµng gia Anh (75 sîi/cm), v¶i l−íi vít ®éng vËt næi cì 49.céng t¸c víi Tr−êng ®¹i häc Tæng hîp Hµ Néi. L−íi vít ®éng vËt ®¸y b»ng l−íi cµo ®¸y b»ngTheo c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t ®Õn n¨m 1996, vïng tay, chiÒu ngang c¹nh ®¸y cña miÖng l−íi 30Phong Nha cã trªn 30 hang ®éng. Trong ®ã, cm, kÝch th−íc m¾t l−íi cì 0,5 mm. MÉu c¸ méthang Phong Nha, hang Vßm, hang Khe Ry lµ mÆt ®−îc thu b»ng l−íi cÇm tay, l−íi bÐn, l−íinh÷ng hang dµi, cã s«ng ngÇm, cã nhiÒu hå chµi, mÆt kh¸c ®−îc thu mua trùc tiÕp tõ c¸c ng−n−íc, thËm chÝ cã nh÷ng hå réng hµng ngµn mÐt d©n vµ tõ c¸c chî; pháng vÊn c¸c ng− d©n vµvu«ng. Ngoµi viÖc kh¶o s¸t hÖ hang ®éng trªn, d©n ®Þa ph−¬ng. C¸c mÉu thñy sinh vËt ®−îc cè®B cã mét sè nghiªn cøu kh¶o s¸t s¬ bé vÒ m«i ®Þnh trong phãcmalin 5-10%.tr−êng n−íc vµ khu hÖ c¸ khu vùc s«ng Chµy ëPhong Nha. Tuy vËy, cho ®Õn nay vÉn ch−a biÕt ii. KÕt qu¶ nghiªn cøu®−îc ®Çy ®ñ ®Æc tr−ng khu hÖ thñy sinh vËt ëc¸c s«ng, hå ngÇm trong c¸c hang n−íc ë Phong 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn vµ m«i tr−êng n−ícNha. §Ó hiÓu biÕt h¬n vÒ ®Æc tr−ng thñy sinh vËtcña c¸c thñy vùc vïng nói karst Phong Nha, Trªn mét ®o¹n s«ng thuéc vïng ®éng Phongtrong khu«n khæ ®Ò tµi cÊp c¬ së, Phßng Sinh Nha, víi chiÒu dµi trong ph¹m vi kh¶o s¸t −ícth¸i & C«ng nghÖ m«i tr−êng n−íc thuéc ViÖn kho¶ng 10-12 km, c¸c tr¹m thu mÉu thñy lý-Sinh th¸i vµ Tµi nguyªn sinh vËt ®B thùc hiÖn hãa, thñy sinh vËt ®−îc x¸c ®Þnh tuú theo tõngchuyÕn kh¶o s¸t b−íc ®Çu vÒ ®iÒu kiÖn m«i khu vùc cã c¸c sinh c¶nh ®Æc tr−ng: s«ng n»mtr−êng n−íc vµ khu hÖ thñy sinh vËt ë ®©y trong trong ®éng Phong Nha, vòng n−íc n»m trongth¸ng 6/2001. hang Tèi, s«ng ngoµi ®éng vµ mét sè hå ao vïng phô cËn. I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Qua kÕt qu¶ ®o ®¹c, ph©n tÝch c¸c yÕu tè thñy1. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu m«i tr−êng n−íc lý-hãa, thÊy mét sè nÐt c¬ b¶n nh− sau: NhiÖt ®é n−íc s«ng thÊp h¬n so víi nhiÖt ®é n−íc c¸c S¸u yÕu tè thñy lý (nhiÖt ®é, pH, «xy hßa thñy vùc hå, ao xung quanh. §é pH n−íc s«ngtan, ®é ®ôc, ®é dÉn ®iÖn, ®é mÆn) ®−îc ®o ngay trung tÝnh hoÆc kiÒm yÕu (6,83-7,49) trong khit¹i hiÖn tr−êng b»ng m¸y kiÓm tra chÊt l−îng ®é pH n−íc hå, ao d−íi møc trung tÝnh, h¬in−íc TOA. C¸c yÕu tè thñy hãa ®a l−îng ®−îc nghiªng vÒ axÝt (5,4-6,89). N−íc ngät, cã ®éph©n tÝch b»ng m¸y quang phæ DR. 2010. Riªng muèi 0-0,01% NaCl. §é ®ôc trung b×nh, daoCN ®−îc ph©n tÝch b»ng ph−¬ng ph¸p quang ®éng tõ 9-40 mg/l, ®é ®ôc ë s«ng cao h¬n nhiÒu 11so víi ®é ®ôc ë c¸c thñy vùc hå, ao, ®Çm. Hµm 2. Khu hÖ thñy sinh vËtl−îng xianua (CN-) thÊp, dao ®éng tõ 0,004- a) Thùc vËt næi0,007 mg/l. KÕt qu¶ ph©n tÝch c¸c vËt mÉu ®B x¸c ®Þnh So s¸nh c¸c kÕt qu¶ ®o ®¹c vµ ph©n tÝch ®−îc 54 loµi thùc vËt næi thuéc c¸c ngµnh t¶o sitrong ®ît kh¶o s¸t nµy víi c¸c kÕt qu¶ kh¶o s¸t lÝc, t¶o lôc, t¶o lam, t¶o vµng ¸nh, t¶o gi¸p vµ®o ®¹c vµo mïa m−a (th¸ng 11/1996) trong b¸o t¶o m¾t (b¶ng 1). Trong ®ã, t¶o lôc cã thµnhc¸o hiÖn tr¹ng khu BTTN Phong Nha-KÎ Bµng phÇn loµi phong phó h¬n c¶, 25 loµi, chiÕmdo Së KHCN&MT Qu¶ng B×nh t ...