Bước đầu nghiên cứu các giải pháp khoa học công nghệ để phòng chống sạt lở ổn định lòng dẫn hạ du sông Sài Gòn - Đồng Nai

Hạ du sông Sài Gòn - Đồng Nai có một ý nghĩa chiến lược trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và vùng kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung. Sạt lở bờ sông, biến đổi lòng dẫn cùng với lũ lụt, hạn hán, ô nhiễm môi trường nguồn nước là những hiểm họa, thách thức. Bài viết trình bày bức tranh tương đối đầy đủ hiện tượng sạt lở bờ cũng như các nguyên nhân chính gây nên quá trình sạt lở trên. Dựa trên quan điểm hệ thống tôn trọng tự...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu nghiên cứu các giải pháp khoa học công nghệ để phòng chống sạt lở ổn định lòng dẫn hạ du sông Sài Gòn - Đồng Nai www.vncold.vn Trang tin điện tử Hội Đập lớn Việt Nam ─────────────────────────────────────────────── b−íc ®Çu nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p khoa häc c«ng nghÖ ®Ó phßng chèng s¹t lë æn ®Þnh lßng dÉn h¹ du s«ng sµi gßn - ®ång nai PGS.TS. Hoµng V¨n Hu©n1 Tãm t¾t: H¹ du s«ng Sµi Gßn - §ång Nai cã mét ý nghÜa chiÕn l−îc trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña thµnh phè Hå ChÝ Minh nãi riªng vµ vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam nãi chung. S¹t lë bê s«ng, biÕn ®æi lßng dÉn cïng víi lò lôt, h¹n h¸n, « nhiÔm m«i tr−êng nguån n−íc lµ nh÷ng hiÓm häa, th¸ch thøc. Bµi viÕt tr×nh bµy bøc tranh t−¬ng ®èi ®Çy ®ñ hiÖn t−îng s¹t lë bê còng nh− c¸c nguyªn nh©n chÝnh g©y nªn qu¸ tr×nh s¹t lë trªn. Dùa trªn quan ®iÓm hÖ thèng t«n träng tù nhiªn, bµi viÕt ®· nªu ra nh÷ng ®Þnh h−íng c¬ b¶n quy ho¹ch chØnh trÞ c¸c khu vùc xãi lë träng ®iÓm ë h¹ du s«ng Sµi Gßn - §ång Nai. 1. §Æt vÊn ®Ò HÖ thèng s«ng Sµi Gßn - §ång Nai bao gåm s«ng chÝnh §ång Nai vµ 4 phô l−u lín: s«ng La Ngµ, s«ng BÐ, s«ng Sµi Gßn vµ hai s«ng Vµm Cá §«ng, Vµm Cá T©y. L−u vùc s«ng Sµi Gßn - §ång Nai bao gåm miÒn §«ng Nam Bé vµ mét phÇn T©y Nguyªn thuéc ®Þa phËn c¸c tØnh L©m §ång, §¾k L¾k, T©y Ninh, B×nh Ph−íc, B×nh D−¬ng, §ång Nai, thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ Long An víi tæng diÖn tÝch l−u vùc kho¶ng 37.400km2. N»m ë mét vÞ trÝ chiÕn l−îc, ch¶y qua c¸c tØnh miÒn §«ng Nam Bé vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh nªn hÖ thèng s«ng Sµi Gßn - §ång Nai cã mét ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi mét vïng kinh tÕ n¨ng ®éng nhÊt cña c¶ n−íc víi d©n sè kho¶ng 13 triÖu ng−êi, trong ®ã cã khu vùc kinh tÕ träng ®iÓm ë phÝa Nam víi GDP chiÕm h¬n 30% cña c¶ n−íc vµ tèc ®é t¨ng tr−ëng GDP hµng n¨m kho¶ng 12%. Do ®ã, hÖ thèng s«ng Sµi Gßn - §ång Nai cã mét ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng, cã vai trß sèng cßn ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, x· héi cña c¸c tØnh miÒn §«ng Nam Bé nãi chung vµ ®Æc biÖt lµ ®èi víi thµnh phè Hå ChÝ Minh, §ång Nai, Bµ RÞa - Vòng Tµu nãi riªng. Däc theo hai bªn bê s«ng Sµi Gßn, khu vùc thµnh phè Hå ChÝ Minh lµ c¸c khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp vµ khu d©n c− ®«ng ®óc víi mét hÖ thèng c¶ng bèc xÕp hµng hãa rÊt hiÖn ®¹i tr¶i trªn mét chiÒu dµi hµng chôc kil«mÐt cïng víi rÊt nhiÒu kho tµng, bÕn b·i, c¸c c«ng tr×nh x©y dùng, kiÕn tróc, nhµ m¸y, x−ëng ®ãng vµ söa ch÷a tµu, c¸c c«ng tr×nh giao th«ng thñy bé nh− bÕn tµu cao tèc ________________ 1. ViÖn Khoa häc Thñy lîi miÒn Nam. 289 www.vncold.vn Trang tin điện tử Hội Đập lớn Việt Nam ─────────────────────────────────────────────── c¸nh ngÇm vµ tµu kh¸ch, bÕn phµ, c¸c c«ng tr×nh cÇu giao th«ng vµ trong t−¬ng lai lµ ®−êng hÇm Thñ Thiªm, c¸c nhµ m¸y n−íc lín cung cÊp n−íc cho thµnh phè, c¸c tuyÕn ®ª kÌ ®· vµ ®ang ®−îc x©y dùng, c¸c khu du lÞch vµ khu vui ch¬i gi¶i trÝ. Ngoµi ra, mét hÖ thèng c¸c khu chÕ xuÊt vµ khu c«ng nghiÖp tËp trung rÊt lín ®· vµ ®ang ®−îc x©y dùng däc theo hai bªn bê s«ng (theo thèng kª cña Së KÕ ho¹ch vµ §Çu t− thµnh phè ChÝ Minh th× ®Õn hÕt n¨m 1999 ®· cã 33 khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp ®−îc cÊp giÊy phÐp ®Çu t−) ®· lµm cho hÖ thèng s«ng Sµi Gßn - §ång Nai kh«ng nh÷ng mang l¹i nh÷ng lîi Ých kinh tÕ rÊt to lín, mµ cßn t« ®iÓm thªm cho vÎ ®Ñp cña thµnh phè vµ ®ãng vai trß nh− mét m¸y ®iÒu hßa nhiÖt ®é cho c¶ mét vïng réng lín ë miÒn §«ng Nam Bé. HÖ thèng s«ng Sµi Gßn - §ång Nai lµ: - TuyÕn giao th«ng thuû quan träng vµo bËc nhÊt n−íc ta víi mét hÖ thèng c¶ng rÊt hiÖn ®¹i ë thµnh phè Hå ChÝ Minh, Biªn Hßa nèi liÒn víi mäi miÒn cña ®Êt n−íc vµ rÊt nhiÒu n−íc trªn thÕ giíi. - TuyÕn tho¸t lò, truyÒn triÒu, x©m nhËp mÆn chñ yÕu cña miÒn §«ng Nam Bé. - TuyÕn vËn chuyÓn hµnh kh¸ch tõ thµnh phè Hå ChÝ Minh ®i c¸c tØnh Bµ RÞa - Vòng Tµu, CÇn Th¬ b»ng tµu cao tèc c¸nh ngÇm hay phôc vô c¸c ®oµn kh¸ch du lÞch sinh th¸i t¹i CÇn Giê vµ c¸c tØnh miÒn T©y Nam Bé. - Nguån cung cÊp n−íc ngät chñ yÕu cho thµnh phè Hå ChÝ Minh vµ c¸c tØnh miÒn §«ng Nam Bé. - Nguån cung cÊp thñy s¶n rÊt phong phó vµ ®a d¹ng. ViÖc ®iÒu tiÕt n−íc ë th−îng nguån ®Ó ®−a vµo khai th¸c vµ sö dông nguån n−íc trªn hÖ thèng s«ng Sµi Gßn - §ång Nai ®ang ®−îc më réng víi quy m« ngµy cµng lín, cïng víi sù tham gia cña hÇu hÕt c¸c ngµnh, c¸c ®Þa ph−¬ng thuéc c¸c tØnh miÒn §«ng Nam Bé trong ®ã cã thµnh phè Hå ChÝ Minh. Do ch−a ®−îc quy ho¹ch vµ tæ chøc chÆt chÏ nªn viÖc lÊn chiÕm bê s«ng, khai th¸c c¸t lßng s«ng ®ang hµng ngµy diÔn ra rÊt m¹nh mÏ ®· lµm t¸c ®éng rÊt lín ®Õn chÕ ®é thñy lùc vµ thñy v¨n ...