Bước đầu nghiên cứu thành phần loài bướm ngày (Rhopalocera: Lepidoptera) của vườn quốc gia Phú Quốc

Bài viết đề cập sơ bộ về khu hệ thực vật, động vật có vú, bò sát, chim; khảo sát về thành phần loài bướm tại vườn quốc gia Phú Quốc nhằm góp thêm tài liệu phục vụ cho công tác bảo tồn đa dạng sinh học và nghiên cứu khoa học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu nghiên cứu thành phần loài bướm ngày (Rhopalocera: Lepidoptera) của vườn quốc gia Phú Quốc27(3): 19-25 T¹p chÝ Sinh häc 9-2005 B−íc ®Çu nghiªn cøu thµnh phÇn loµi b−ím ngµy (rhopalocera: Lepidoptera) cña V−ên quèc gia phó quèc Bïi Xu©n Ph−¬ng Trung t©m NhiÖt ®íi ViÖt-Nga V−ên quèc gia Phó Quèc (VQGPQ) thuéc Mçi tuyÕn ®−îc ®iÒu tra mét lÇn trong ngµy.tØnh Kiªn Giang, n»m trong vÞnh Th¸i Lan, Mäi cè g¾ng ®−îc tËp trung ®iÒu tra vµocã diÖn tÝch 31.422 ha, ë vÞ trÝ 10o12’-10 o27’ nh÷ng ngµy n¾ng, Ýt m©y mï. Quan s¸t ghi®é vÜ B¾c vµ 103 o51’-104o 02’ ®é kinh §«ng, nhËn c¸c loµi b−ím chñ yÕu b»ng m¾tc¸ch tØnh Kiªn Giang 150km vÒ phÝa nam. th−êng, song ®«i khi ph¶i sö dông èng nhßmNh÷ng nghiªn cøu vÒ thµnh phÇn ®éng, thùc ®Ó quan s¸t c¸c loµi b−ím bay trªn c¸c c©yvËt ë ®©y cßn rÊt Ýt. Tµi liÖu t×m thÊy t¹i cao cã hoa.trung t©m v−ên lµ mét luËn chøng kinh tÕ kü §Ó so s¸nh thµnh phÇn loµi b−ím gi÷athuËt ®−îc hoµn thµnh vµo n¨m 2000 ®Ó ®Ò c¸c khu vùc kh¸c nhau, chØ sè SorensonnghÞ thµnh lËp VQGPQ. Tµi liÖu nµy chØ ®Ò (Magurran, 1988) [6] ®X ®−îc sö dông víicËp rÊt s¬ bé vÒ khu hÖ thùc vËt, ®éng vËt cã c«ng thøc:vó, bß s¸t, chim, cßn vÒ c«n trïng th× ch−a ®ÒcËp ®Õn. Do cã vÞ trÝ ®Þa lý ®Æc biÖt n»m c¸ch 2jly víi ®Êt liÒn vµ ch−a ®−îc ®Çu t− nghiªn Cs = ( a + b)cøu nhiÒu nªn chóng t«i ®X tiÕn hµnh chuyÕnkh¶o s¸t vÒ thµnh phÇn loµi b−ím t¹i ®©y, Trong ®ã:nh»m gãp thªm tµi liÖu phôc vô cho c«ng t¸c j: sè loµi cã mÆt ë c¶ khu vùc A vµ Bb¶o tån ®a d¹ng sinh häc vµ nghiªn cøu khoa a: sè loµi cã mÆt ë khu vùc Ahäc. b: sè loµi cã mÆt ë khu vùc B Gi¸ trÞ Cs giao ®éng tõ 0-1. Gi¸ trÞ nµy I. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu cµng gÇn 1, thµnh phÇn loµi cña khu A vµ khu B cµng gièng nhau. Gi¸ trÞ nµy cµng gÇn 0, thµnh phÇn loµi cña khu A vµ khu B cµng Sè liÖu ®−îc thu thËp theo ph−¬ng ph¸p kh¸c xa nhau.®−êng c¾t (transect) cña Pollard (1975, 1977)[9,10] ®−îc nghiªn cøu ¸p dông cho phï hîpvíi ®iÒu kiÖn rõng m−a nhiÖt ®íi cña Spitzer II. KÕt qu¶ vµ th¶o luËnvµ Leps (1990, 1993)[4, 5]. C«ng viÖc ®iÒutra ®−îc triÓn khai tõ gi÷a th¸ng 11 ®Õn hÕt 1. Thµnh phÇn loµi b−ím ngµyth¸ng 12 n¨m 2003. Tæng sè 120 loµi b−ím thuéc 78 gièng TuyÕn ®iÒu tra ®−îc lùa chän ®¹i diÖn cña 9 hä ®X ®−îc thu thËp vµ ghi nhËn t¹icho c¸c kiÓu rõng, khu c− tró ph©n bè theo VQGPQ (b¶ng 1). QuÇn xX b−ím cña®é cao. §iÒu tra b»ng c¸ch ®i bé däc theo c¸c VQGPQ vµo thêi gian hai th¸ng 11-12 mangtuyÕn víi tèc ®é kho¶ng 100m/10’, ghi nhËn ®Æc tÝnh vïng nói, cã 15 loµi (chiÕm 12,5%tÊt c¶ c¸c loµi b−ím quan s¸t thÊy (trõ hai hä cña tæng sè loµi) lµ nh÷ng loµi ®Æc tr−ng cñaHespesiidae vµ Lycaenidae, còng nh− mét sè khu vùc rõng nói ViÖt Nam, cßn l¹i lµ nh÷ngloµi nghi ngê chóng t«i ph¶i thu thËp ®Ó ®Þnh loµi di c− ®Õn, th−êng hay gÆp ë nh÷ng vïnglo¹i bëi chóng qu¸ nhá ®Ó cã thÓ nhËn d¹ng nói võa, thÊp vµ khu trèng tr¶i hoÆc khu canhkhi chóng bay) víi ®é réng quan s¸t 20-40m. t¸c. 19 B¶ng 1 Thµnh phÇn loµi b−ím ngµy cña v−ên quèc gia Phó Quèc, tØnh Kiªn Giang (th¸ng 11-12/2003) TT Tªn loµi I II III IV V VI Hä Papilionidae 1 Troides aeacus C&R Felder, 1860(*) + + 2 Pachliopta aristolochiae (Fabricius, 1775) + 3 Chilasa clytia Linnaeus, 1758 + 4 C. paradosa Zinken, 1831*(*) + + 5 Papilio helenus Linnaeus, 1578 + + 6 P. polytes Linnaeus, 1578 + + 7 P. memnon Linnaeus, 1758 + + + + 8 P. demoleus Linnaeus, 1758 9 P. demolion Cramer, 1776 + 10 Graphium sarpedon (Linnaeus, 1758) + + 11 G. agamemnon (Linnaeus, 1758) r r 12 G. antiphates Cramer, 1775 + 13 G. eurypylus Linnaeus, 1758 + 14 Losaria coon Fabricius, 1793 + Hä Pieridae 15 Delias hyparete Linnaeus, 1758 + 16 D. pasithoe Linnaeus, 1767 r r 17 Leptosia nina Fabricius, 1793 +++ ++ + + + 18 Prioneris thestylis (Doubleday, 1842)(*) r 19 Appias lyncida Cramer, 1777 + + + + 20 A. libythea Fabricius, 1775(*) + 21 Ixias pyrene Linnaeus, 1764 r 22 Hebomoia glaucippe Linnaeus, 1758 r 23 Catopsilia py ...