Bước đầu nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo hợp đồng trong môn hóa học ở trường THPT (phần phi kim, Hóa học 10 nâng cao)

Dạy học theo hợp đồng là một trong những phương pháp vận dụng quan điểm dạy học phân hóa cho phép học sinh có thể học tập theo phong cách cá nhân của mình. Dạy và học theo hợp đồng là một cách tổ chức môi trường học tập trong đó mỗi học sinh được giao hoàn thành một hợp đồng trọn gói các nhiệm vụ/bài tập khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bước đầu nghiên cứu và vận dụng phương pháp dạy học theo hợp đồng trong môn hóa học ở trường THPT (phần phi kim, Hóa học 10 nâng cao) JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE Educational Sci. 2012, Vol. 57, No. 9, pp. 93-103 BƯỚC ĐẦU NGHIÊN CỨU VÀ VẬN DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO HỢP ĐỒNG TRONG MÔN HÓA HỌC Ở TRƯỜNG THPT (PHẦN PHI KIM, HÓA HỌC 10 NÂNG CAO) Đỗ Thị Quỳnh Mai1∗ , Đặng Thị Oanh1, Hoàng Thị Kim Liên2 1 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, 2 Trường THPT Bình Xuyên, Vĩnh Phúc ∗ E-mail: qmai1312@gmail.com Tóm tắt. Dạy học theo hợp đồng là một trong những phương pháp vận dụng quan điểm dạy học phân hóa cho phép học sinh có thể học tập theo phong cách cá nhân của mình. Dạy và học theo hợp đồng là một cách tổ chức môi trường học tập trong đó mỗi học sinh được giao hoàn thành một hợp đồng trọn gói các nhiệm vụ/bài tập khác nhau trong một khoảng thời gian nhất định. Chúng tôi tiến hành nghiên cứu và nhận thấy phương pháp này có thể triển khai áp dụng trong dạy và học môn Hóa học ở trường trung học phổ thông (phần Phi kim, Hóa học 10 nâng cao). Từ khóa: Dạy học theo hợp đồng, dạy học phần phi kim, Hóa học 10.1. Mở đầu Phương pháp học theo hợp đồng là một trong nhiều nội dung về dạy và học tíchcực trong khuôn khổ của Dự án giáo dục Việt - Bỉ “Nâng cao chất lượng đào tạo, bồidưỡng giáo viên trung học phổ thông (THPT) và trung học cơ sở (THCS) các tỉnh miềnnúi phía Bắc Việt Nam”, đã triển khai có hiệu quả ở 14 tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam[1]. Phương pháp dạy học theo hợp đồng vận dụng quan điểm dạy học phân hóa cho phépngười học có thể lựa chọn những nhiệm vụ học tập phù hợp với năng lực và phong cáchhọc tập của mình. Phương pháp này có thể áp dụng với mọi môn học và đối tượng họcsinh. Trong khuôn khổ bài báo này chúng tôi sẽ trình bày về phương pháp dạy học theohợp đồng được áp dụng vào trong môn Hóa học ở trường THPT (minh họa phần Phi kim,Hóa học 10 nâng cao) nhằm thực hiện đổi mới phương pháp trong dạy học chú trọng pháthuy tính tính cực, chủ động, sáng tạo của học sinh.2. Nội dung nghiên cứu2.1. Học theo hợp đồng Tên tiếng Anh Contract Work thực chất là làm việc hợp đồng hay còn gọi là họctheo hợp đồng, nhấn mạnh vai trò chủ thể của người học trong dạy học. 93 Đỗ Thị Quỳnh Mai, Đặng Thị Oanh, Hoàng Thị Kim Liên Dạy và học theo hợp đồng là một cách tổ chức môi trường học tập trong đó mỗihọc sinh được giao hoàn thành một hợp đồng trọn gói các nhiệm vụ/ bài tập khác nhautrong một khoảng thời gian nhất định. Học sinh được quyền chủ động và độc lập quyếtđịnh chọn nhiệm vụ (tự chọn), quyết định về thời gian cho mỗi nhiệm vụ/bài tập và thứ tựthực hiện các nhiệm vụ/bài tập đó trong khoảng thời gian chung [1]. Hợp đồng là một biên bản thống nhất và khả thi giữa hai bên giáo viên (GV) vàcá nhân học sinh (HS), theo đó có cam kết của HS sẽ hoàn thành nhiệm vụ đã chọn saukhoảng thời gian đã định trước. Trong dạy và học theo hợp đồng, GV là người nghiên cứu thiết kế các nhiệm vụ,bài tập trong hợp đồng, tổ chức hướng dẫn HS nghiên cứu hợp đồng để chọn nhiệm vụsao cho phù hợp với năng lực của HS; HS là người nghiên cứu hợp đồng, kí kết hợp đồng,thực hiện hợp đồng, nhằm đạt được mục tiêu dạy học nội dung cụ thể. Giáo viên có thể chắc chắn rằng mỗi HS đã kí hợp đồng tức là đã nhận một tráchnhiệm rõ ràng và sẽ hoàn thành các nhiệm vụ vào thời gian xác định theo văn bản. Dạy và học theo hợp đồng có những ưu điểm sau: - Phân hóa nhịp độ và trình độ của người học: Cá nhân HS được phép tự quyết địnhvề thứ tự thực hiện nhiệm vụ, chọn nhiệm vụ và thời gian thực hiện do đó HS có thể họctùy theo nhịp độ và trình độ. - Rèn luyện khả năng làm việc độc lập của người học: HS độc lập thực hiện nhiệmvụ mà có thể có hoặc không cần sự hỗ trợ của giáo viên hay học sinh khác. - Tạo điều kiện cho người học được hỗ trợ cá nhân mà không hỗ trợ đồng loạt: Điềunày giúp phát huy được tính chủ động sáng tạo của HS giỏi và tạo điều kiện để HS yếuđược trợ giúp nhiều hơn. - Hoạt động của người học đa dạng, phong phú hơn: do hình thức bài tập/nhiệm vụđa dạng phong phú. Tạo điều kiện cho người học được lựa chọn phù hợp với năng lực: Người học có thểtự chọn nhiệm vụ hoặc mức độ trợ giúp theo năng lực của mình. HS được giao và nhận nhiệm vụ có trách nhiệm: HS đã kí hợp đồng với giáo viênnên có trách nhiệm hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ theo hợp đồng đã kí. Tăng cường sự tương tác giữa HS và GV: Giáo viên không giảng bài nên có thờigian quan tâm tới các cá nhân HS có yêu cầu hỗ trợ vì vậy tăng cường sự tương tác giữaGV và HS.2.2. Các bước dạy học theo hợp đồng * ...