Bướu sọ hầu: lâm sàng và điều trị

Bướu sọ hầu (craniopharyngioma) là một loại bướu nội sọ do sự tăng sinh tế bào tồn dư của túi Rathke, nằm ở chỗ tiếp giáp giữa cuống phễu và tuyến yên. Do vị trí của bướu nằm ở gần các cấu trúc như tuyến yên, giao thoa thị giác, não thất III, nên khi bướu lớn có thể gây chèn ép, dẫn đến các tình trạng tăng áp lực nội sọ, rối loạn chức năng của tuyến yên và vùng hạ đồi, giảm thị lực và rối loạn thị giác.......
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Bướu sọ hầu: lâm sàng và điều trị BÖÔÙU SOÏ HAÀU: LAÂM SAØNG VAØ ÑIEÀU TRÒ Nguyeãn Quoác Ñieàn*,Hoà Vaên Trung*, Phaïm Löông Giang*, Cung Thò Tuyeát Anh*TOÙM TAÉT Beänh Vieän Ung Böôùu Thaønh Phoá Hoà Chí Minh ñaõ ñieàu trò cho 35 beänh nhaân böôùu soï haàu trong thôøigian töø 01/01/1998 ñeán 31/12/2002. Taát caû caùc beänh nhaân ñeàu ñaõ ñöôïc moå khoâng troïn böôùu taïi caùc beänhvieän khaùc, sau ñoù ñöôïc chuyeån ñeán BVUB TPHCM ñeå xaï trò. Nghieân cöùu goàm 20 beänh nhaân nam vaø 15beänh nhaân nöõ, vôùi tuoåi trung bình laø 16, nhoû nhaát laø 3 tuoåi vaø lôùn nhaát laø 41 tuoåi vaø 65,7% beänh nhaândöôùi 20 tuoåi. 97% beänh nhaân coù trieäu chöùng nhöùc ñaàu, 77% coù noân oùi. 83% beänh nhaân coù môø maét, 86% coùyeáu lieät chi vaø 43% coù trieäu chöùng roái loaïn thaàn kinh cao caáp. 80% beänh nhaân coù noát voâi hoùa vuøng treânyeân thaáy treân X quang soï. Kích thöôùc böôùu treân CT trung bình laø 5,7 cm (nhoû nhaát 3,5cm, lôùn nhaát10cm). Treân ñaïi theå, 22,86% laø böôùu ñaëc, 34,28% laø nang ñôn thuaàn vaø 42,86% laø böôùu daïng hoãn hôïpvöøa ñaëc vöøa nang. 28 beänh nhaân ñöôïc xaï trò ngoaøi sau phaãu thuaät, lieàu xaï trò vaøo vuøng böôùu thay ñoåi töø54Gy ñeán 60Gy phaân lieàu 2Gy, 5 laàn/tuaàn. 50% beänh nhaân coù caûi thieän caùc trieäu chöùng thaàn kinh ngaysau khi xaï trò, trong khi 21% beänh nhaân xuaát hieän theâm caùc roái loaïn noäi tieát. Thôøi gian theo doõi trung bìnhtrong nghieân cöùu naøy laø 40 thaùng (thaáp nhaát laø 18 thaùng, cao nhaát laø 61 thaùng). Soáng coøn 5 naêm laø84,59%. Trong caùc yeáu toá ñöôïc xeùt ñeán nhö daïng ñaïi theå cuûa böôùu, möùc ñoä phaãu thuaät, tuoåi, kích thöôùcböôùu, hieän dieän cuûa ñoám voâi hoùa thì daïng ñaïi theå cuûa böôùu vaø möùc ñoä phaãu thuaät laø hai yeáu toá tieân löôïngñoäc laäp aûnh höôûng ñeán thôøi gian soáng coøn cuûa beänh nhaân (p=0,05 vaø p=0,03).SUMMARY THE CRANIOPHARYNGIOMA: CLINICAL ASPECT AND TREATMENT Nguyen Quoc Dien, Ho Van Trung, Pham Luong Giang, Cung Thi Tuyet Anh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 172 – 178 From January 1998 to December 2002, 35 patients were admitted into the Radiation TherapyDepartment of Ho Chi Minh City Cancer Hospital for a craniopharyngioma not totally removed. Our seriesconsisted of 15 males and 20 females. The mean age was 16 (range from 3 to 41) with 65,7% under theage of 20. Ninety-seven percent of cases presented with headache, 77% with vomiting. Eighty-threepercent of cases complained of failing vision, 86% had limb disability and 43% had neurologicaldisturbance such as decline in orientation, memory or consciousness. Suprasellar space calcification onskull X-ray was seen in 80% of cases. The average tumor size determined by CT scan was 5.7cm (rangefrom 3.5 to 10cm). The tumor was solid in 22.8% of cases, cystic in 34.3% and mixed in 42.9%. Twentyeight patients received external radiation therapy with a tumor dose ranging from 54Gy to 60 Gy, 2Gy perfractioïn, 5 days per week. Neurologic symptoms were controlled in 50% of the patients after radiationwhile 21% of the cases developed endocrine complications (diabetes insipidus, growth disturbance, lack ofpuberty). The mean follow-up was 40 months (range 18 – 61 months). The five-year survival rate was84.59%. Among the factors such as tumor aspect (solid, mixed, cystic) and surgery extention (subtotalresection, stereotactic biopsy), age, tumor size, calcification, only the tumor aspect and the surgeryextention were significant prognostic factors (p=0.05, p=0.03). * Khoa Xaï 3, BV. Ung Böôùu TP. HCM172Nghieân cöùu Y hoïc Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005MÔÛ ÑAÀU oùi, 29 beänh nhaân (82,86%) bò môø maét, 30 beänh nhaân (87,71 %) yeáu chi, roái loaïn thaàn kinh cao caáp ôû 15 Böôùu soï haàu (craniopharyngioma) laø moät loaïi beänh nhaân (42,86%). Coù 17/19 beänh nhaân >15 tuoåiböôùu noäi soï do söï taêng sinh teá baøo toàn dö cuûa tuùi khoâng daäy thì. Taát caû caùc beänh nhaân ñeàu coù treân 2Rathke, naèm ôû choã tieáp giaùp giöõa cuoáng pheãu vaø trieäu chöùng luùc khôûi beänh.tuyeán yeân. Do vò trí cuûa böôùu naèm ôû gaàn caùc caáu truùc Caùc beänh nhaân ñöôïc chuïp X Quang soï tröôùc moå,nhö tuyeán yeân, giao thoa thò giaùc, naõo thaát III, neân 28 tröôøng hôïp (80%) coù voâi hoùa vuøng treân yeân (4 coùkhi böôùu lôùn coù theå gaây cheøn eùp, daãn ñeán caùc tình ñoám ...