.Các định dạng âm thanh vòm phổ biến

.Các định dạng âm thanh vòm phổ biến Hệ thống âm thanh vòm sử dụng nhiều đường tiếng để tạo một không gian nghe nhạc hoặc phim, mang lại cảm giác đang ở giữa quang cảnh hành động. Các đường âm thanh vòm trong phim cho phép người nghe thấy được những âm thanh đến từ tất cả các hướng xung quanh mình. Các âm thanh này nhằm tạo nên cái mà các nhà làm phim gọi là "nửa hư nửa thực", nghĩa là làm cho thính giả hoàn toàn bị say đắm bởi các quang cảnh trên phim và...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
.Các định dạng âm thanh vòm phổ biến Các định dạng âm thanh vòm phổ biếnHệ thống âm thanh vòm sử dụng nhiều đường tiếng để tạo một không gian nghenhạc hoặc phim, mang lại cảm giác đang ở giữa quang cảnh hành động.Các đường âm thanh vòm trong phim cho phép người nghe thấy được những âm thanhđến từ tất cả các hướng xung quanh mình. Các âm thanh này nhằm tạo nên cái mà cácnhà làm phim gọi là nửa hư nửa thực, nghĩa là làm cho thính giả hoàn toàn bị say đắmbởi các quang cảnh trên phim và không còn nhận ra họ đang ở trong thế giới thực nữa.Hệ thống âm thanh vòm làm cho người nghe thấy như đang ở trong quang cảnh của hành động. Ảnh: Canadahifi.Để tạo ra âm thanh vòm một cách hiệu quả, điều đầu tiên là cần tới một số lượng loanhất định. Thứ nhất là loa trung tâm mang lời thoại, do hầu như các diễn viên nói từ vịtrí giữa màn hình; sau đó là các loa trái và phải mang phần âm nhạc và hiệu ứng âm thanhcùng một vài lời thoại xuất hiện từ phía bên hoặc góc. Tiếp đến là hai loa đặt ở bên và hơicao hơn so với vị trí ngồi nghe, cung cấp các âm thanh môi trường và hiệu ứng âm thanhvòm. Cuối cùng là một loa siêu trầm dùng để tái tạo các âm tần số thấp và siêu thấp(LFE) có trong một số tình huống cụ thể như bước chân khủng long trong phim JurassicPark hay tiếng gầm của động cơ phản lực trong Top Gun.Một trong những điểm quan trọng là các loa này hoặc phải có những kênh riêng biệt, cónghĩa là có những tín hiệu dành riêng cho chúng, hoặc các kênh ma trận, theo đó, âmthanh sẽ được trích xuất hoặc được chia nhỏ từ một kênh riêng biệt.Hiểu được điều này sẽ hiểu được các con số chỉ hệ thống loa (như 2.0. 4.0. 5.1…) vốngắn với các định dạng âm thanh vòm sẽ được tái hiện. Con số đầu tiên dùng để chỉ cáckênh riêng biệt, hoặc độc lập, toàn dải (có đáp tần từ 20Hz tới 20.000 Hz). Theo đó 2.0có nghĩa là hệ thống có 2 kênh (thường gọi là stereo), trong khi 5.0 có 5 kênh riêng biệtmang những tín hiệu độc lập tới 5 loa riêng trong hệ thống. Còn con số đuôi .1 chỉ loasiêu trầm chuyên phần tần số thấp (từ 3Hz tới 120Hz). Vì thế một hệ thống 5.1 sẽ có cáckênh riêng biệt độc lập cho loa trung tâm, loa trái trước, phải trước, loa surround trái,surround phải và loa siêu trầm. Các bố trí một hệ thống Dolby Pro Logic. Ảnh: Techfresh.Định dạng Dolby Pro Logic bắt đầu xuất hiện trong các hệ thống rạp tại gia từ đầunhững năm 1990 và dần trở thành tiêu chuẩn cho các băng hi-fi VHS. Ngày nay nóvẫn là chuẩn cho việc phát sóng (hoặc cáp) TV dạng tương tự (analog), bởi lẽ các tín hiệuPro-Logic có thể được mã hóa thành các tín hiệu tương tự hai kênh (stereo), có thể ghiđược cả vào các đầu băng VCR.Nếu đã có sẵn các thiết bị hỗ trợ Pro Logic, bạn vẫn có thể thưởng thức phim DVD bởitất cả các đầu DVD có thể chuyển các kênh Dolby Digital trong đĩa thành định dạngDolby Pro Logic và xuất thành 2 kênh stereo ra ngoài.Pro Logic là hệ thống đơn giản và rẻ nhất, bao gồm 4 kênh được nén lại thành 2 kênhtương tự. Trong 4 kênh này có 2 kênh là độc lập và 2 kênh là ma trận (matrix), trong đó,2 kênh độc lập với băng thông toàn dải được dùng cho hai loa trước trái, phải (L, R), mộtkênh ma trận toàn dải dùng cho loa trung tâm (C) và một kênh ma trận hẹp cho hai loasurround (S). Bộ giải mã Dolby Pro-Logic gói 4 kênh và tạo ra hai kênh xuất Lt và Rt,theo đó Lt ra loa L và Rt ra loa R nguyên vẹn không chỉnh sửa. Loa C sau khi được xử lýgiảm nhiễu một chút sẽ được chia đều cho Lt và Rt. Băng thông cho loa S chỉ có dải hạnchế 100Hz – 7.000 Hz, sẽ được mã hóa ở dạng giảm nhiễu rồi được chia cho Lt và Rtnhưng lệch pha một chút. Vì thế Pro Logic là hệ thống 2.0.Nhược điểm của Pro Logic là cả hai loa surround (phải và trái) đều sản sinh ra cùng mộtâm thanh từ cùng một kênh (âm mono) và có băng thông hạn chế, còn loa trung tâm là sựkết hợp của hai kênh trái và phải chứ không phải đơn nhất. Thêm vào đó không có kênhriêng cho loa trầm, vì thế các tín hiệu âm trầm phải trích xuất từ các kênh khác thay vì cóđường vào riêng.Dolby cũng đã cập nhật Pro Logic lên phiên bản Pro Logic II với khả năng hỗ trợ tới 6kênh xuất. Tuy nhiên đây vẫn không phải là hệ thống 5.1 thực sự bởi bản chất vẫn dùng 2kênh stereo của Pro Logic, chỉ có thêm bộ giải mã tiên tiến mới có khả năng trích thành 5kênh ma trận toàn dải và một kênh ma trận siêu trầm. Một hệ thống âm thanh vòm 5.1 chuẩn. Ảnh: Audioholics.Dolby Digital là định dạng âm thanh vòm thông dụng nhất, không chỉ trở thànhchuẩn công nghiệp trong hầu hết các đĩa DVD mà còn là một phần trong các chuẩnHDTV và được sử dụng trong các kênh TV kỹ thuật số hay các kênh xem phim trảtiền kiểu như hệ thống DIRECTV. Là hệ thống kế thừa Pro Logic, giữa những năm1990, định dạng này hiện diện hầu như tại tất cả các rạp chiếu phim và bắt đầu xuất hiệntrên một số hệ thống rạp tại gia.Với định dạng Dolby Digital, bạn có 6 kênh riêng biệt, mỗi kênh cho một loa. DolbyDigital hỗ trợ tới 5 kênh độc lập toàn dải (loa trung tâm, loa trái, phải trước, loa surroundtrái và phải) và kênh thứ 6 chuyên tần số thấp cho loa siêu trầm. Do có 5 kênh độc lập vàmột kênh siêu trầm, Dolby Digital được gọi là hệ thống 5.1. Tất nhiên, không phải tất cảcác âm thanh ghi bằng Dolby Digital đều là 5.1, một số có thể ít hơn (có thể 2.0 hay5.0…), nhưng định dạng này hỗ trợ tối đa 5.1 kênh.Lợi thế của Dolby Digital so với Dolby Pro Logic là tất cả các kênh đều là kỹ thuật số vàđều độc lập, trong đó 5 kênh là toàn dải và loa surround sử dụng các kênh trái, phải riêng.Thêm vào đó, hầu hết các phim DVD ngày nay đều được sản xuất theo định dạng này vànó cũng là định dạng phổ biến nhất trong các chuẩn rạp tại gia. Cách sắp xếp một hệ thống DTS. Ảnh: THX.Một định dạng cạnh tranh với Dolby Digital là định dạng của hãng Digital TheatreSystem, hay gọi tắt là DTS. Cũng như Dolby Digital, DTS sử dụng 6 kênh t ...