Các giải pháp quản lý, phòng tránh rủi ro trong hoạt động khai thác, chế biến quặng bô xít ở Tây Nguyên

Nghiên cứu phân tích rủi ro và chỉ ra những sự cố đã xảy ra trong quá trình khai thác ô xít, sản xuất alumin tại Tân Rai và Nhân Cơ ở Tây Nguyên Các công cụ phân tích rủi ro được sử dụng, bao gồm phương pháp định tính và định lượng, kết hợp với điều tra thực địa, xử lý số liệu thứ cấp và phân tích chi phí-lợi ích.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các giải pháp quản lý, phòng tránh rủi ro trong hoạt động khai thác, chế biến quặng bô xít ở Tây Nguyên CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ, PHÕNG TRÁNH RỦI RO TRONG HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC, CHẾ BIẾN QUẶNG BÔ XÍT Ở TÂY NGUYÊN Trịnh Phương Ngọc(1)(3), Đặng Trung Thuận(2), Hoàng Xuân Cơ(3) và Trần Thị Nhung(1) (1) Khoa Môi trường, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội (2) Hội Địa hóa Việt Nam, Tổng hội Địa chất Việt Nam (3) Trường Đại học Tân Trào, Tuyên QuangTÓM TẮT Nghiên cứu phân tích rủi ro và chỉ ra những sự cố ã xảy ra trong quá trình khai thác ô xít, sản xuất alumin tại Tân Rai và Nhân Cơ ở Tây Nguyên Các công cụ phân tích rủi ro ược sử ụng, ao gồm phương pháp ịnh tính và ịnh lượng, kết hợp v i iều tra thực ịa, xử lý số liệu thứ cấp và phân tích chi phí-lợi ích Bên cạnh những rủi ro thông thường, như tai nạn lao ộng, cháy n …, nghiên cứu ã chỉ ra những rủi ro cần ặc iệt quan tâm liên quan ến hoạt ộng khai thác, chế iến quặng bô xít, là rủi ro trong quá trình quản lý các công trình ảo vệ môi trường, như hồ chứa chất thải quặng uôi và hồ chứa ùn ỏ, rủi ro trong quá trình vận tải sản phẩm, rủi ro về quản lý hóa chất sử ụng trong quá trình sản xuất Trên cơ sở , nghiên cứu ã ề xuất a nh m giải pháp quản lý và ph ng tránh rủi ro gồm: i Nh m các giải pháp về cơ chế, chính sách; ii Nh m giải pháp về khoa học kỹ thuật; và (iii Nh m giải pháp về tuyên truyền, giáo ục Kết quả nghiên cứu g p phần phòng tránh những rủi ro, sự cố gây thiệt hại không mong muốn, ảnh hưởng t i oanh nghiệp và cộng ồng, hư ng t i phát tri n ền vững các t hợp khai thác ô xít, sản xuất alumin tại Tây Nguyên.Từ khóa: Phân tích rủi ro, ô xít, giải ph p, quản lý.1. ĐẶT VẤN ĐỀHoạt động khai th c, chế iến ô xít quy mô công nghiệp ở Tây Nguyên đ được tiến hành thôngqua hai tổ hợp ô xít – alumin thí điểm Tân Rai (Lâm Đồng) và Nhân Cơ (Đắk Nông), theo chỉđạo của Bộ Chính trị năm 2009. Hai tổ hợp ô xít – alumin ở Tây Nguyên có tuổi thọ 30 năm vàtổng diện tích là 6.300 ha. Do đặc điểm phân ố quặng gần mặt đất, nên hoạt động khai th c mỏđược tiến hành ằng công nghệ lộ thiên. Quặng sau khai th c sẽ được đưa đến nhà m y tuyển vàqua qu trình tuyển rửa để thu hồi quặng tinh, đảm ảo hàm lượng oxit nhôm trong quặng, phụcvụ cho công đoạn sản xuất alumin (Đặng Trung Thuận và Trịnh Phương Ngọc, 2014). C c tổhợp sản xuất gồm có khu vực khai th c mỏ, nhà m y tuyển và nhà m y sản xuất alumin, vớicông suất theo năm lần lượt là 4,3-4,5 triệu tấn quặng nguyên khai/mỏ, 1,65 triệu tấn/nhà m ytuyển và 650.000 tấn/nhà m y alumin. C c chất thải từ qu trình sản xuất cần được lưu trữ trongc c hồ chứa, gồm 1,7 triệu tấn quặng đuôi/nhà m y và 0,6 triệu tấn ùn đỏ/năm (TKV, 2010a,2010b).Theo kết quả phân tích chi phí-lợi ích mở rộng, có tính thêm chi phí cơ hội, chi phí môi trường,chi phí tr ch nhiệm x hội của doanh nghiệp và c c chi phí dự phòng cho sự cố môi trường, mộtnăm, c c tổ hợp ô xít – alumin tạo việc làm ổn định cho khoảng 2.500 lao động, đóng gópkhoảng 1.200-1.400 tỷ đồng c c khoản thuế, phí cho Nhà nước, tương đương từ 1,0 đến 1,2 triệuđồng/tấn sản phẩm (Trịnh Phương Ngọc và Hoàng Xuân Cơ, 2020). Mặc dù đ có những đónggóp nhất định cho ph t triển kinh tế Tây Nguyên nói riêng và cả nước nói chung, hoạt động khai Hội thảo CRES 2020: Môi trường và phát triển bền vững | 511th c, chế iến quặng ô xít cũng gây nên t c động tiêu cực không mong muốn tới môi trường tựnhiên và x hội khu vực này (Bảng 1.1). Bảng 1 1 Các tác ộng môi trường của hoạt ộng khai thác, chế iến ô xít tại Tây Nguyên Môi trường Môi trường Công oạn Môi trường ất Tác ộng khác nư c không khí Khai thác và Chiếm dụng diện Nước thải Bụi Chất thải rắn tuyển quặng tích đất canh t c Bùn thải Tiếng ồn Hoàn thổ, phục hồi môi Làm x o trộn Khí thải trường thành phần dinh dưỡng của đất Sản xuất Chiếm dụng diện Nước chứa Bụi Hỗn hợp ùn đỏ và ùn alumin tích đất khu vực hồ xút Tiếng ồn oxalat chứa ùn đỏ Chất thải rắn Khí thải Tro ay và xỉ thải của nhà m y nhiệt điệnNguồn: Trịnh Phương Ngọc, 2020.Bên cạnh c c t c động trên, qu trình khai th c, chế iến quặng ô xít luôn t ...