Các liệu pháp tâm lý

Ở Việt Nam trước quá trình đổi mới và quá trình đô thị hoá ngày càng gia tăng, sức ép của công việc, sức ép của những biến đổi xã hội tác động lên đời sống tình cảm của các cá nhân trong nhiều nhóm xã hội khác nhau có thể dẫn đến những biến đổi cảm xúc, sai lệch hành vi, biến đổi nhân cách, ảnh hưởng tới sức khoẻ tâm thần của con người. Việc trị liệu tâm lý ngày càng có vai trò quan trọng. Vậy trị liệu tâm lý là gì? Có những hình thức...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các liệu pháp tâm lý Các liệu pháp tâm lýỞ Việt Nam trước quá trình đổi mới và quá trình đô thị hoá ngày càng gia tăng,sức ép của công việc, sức ép của những biến đổi xã hội tác động lên đời sống tìnhcảm của các cá nhân trong nhiều nhóm xã hội khác nhau có thể dẫn đến nhữn gbiến đổi cảm xúc, sai lệch hành vi, biến đổi nhân cách, ảnh hưởng tới sức khoẻtâm thần của con người. Việc trị liệu tâm lý ngày càng có vai trò quan trọng. Vậytrị liệu tâm lý là gì? Có những hình thức nào có thể được áp dụng trong trị liệu tâmlý? Chúng ta có thể hiểu trị liệu tâm lý là sự điều trị các rối loạn cảm xúc, hành vi,nhân cách và tâm thần thông qua giao tiếp dùng ngôn ngữ hay phi ngôn ngữ vớingười bệnh. Trong thực hành trị liệu tâm lý có thể bao gồm cả việc chữa trị các rốiloạn và giúp gười bệnh cách thức giải quyết các vấn đề trong cuộc sống. Khi bànđến trị liệu tâm lý có một vấn đề chúng ta cần quan tâm là trị liệu tâm lý thường bịnhầm với tư vấn. Điều này gây khó khăn trong việc lựa chọn phương pháp canthiệp. Tư vấn khác với trị liệu tâm lý ở chỗ tư vấn là mối quan hệ và hoạt độngmang tính chuyên môn mà trong đó nhà tư vấn giúp đối tượng hiểu và giải quyếtviệc điều chỉnh vấn đề, đưa ra lời khuyên, sự đánh giá, hay chỉ dẫn đối t ượng cáchđánh giá và kiểm soát bản thân. Trong công tác tư vấn nhà tư vấn thường đưa racác phương án để đối tượng lựa chọn phương án hợp lý cho việc quyết định, đánhgiá một vấn đề gì đó. Trị liệu tâm lý có hiệu quả trong điều trị bệnh trầm cảm, loâu, rối loạn ám ảnh cưỡng bức, rối loạn nhân cách và một số rối loạn tâm thầnkhác. Trị liệu tâm lý thường được sử dụng kết hợp với điều trị thuốc đối với bệnhtâm thần phân liệt và các rối loạn lưỡng cực. Trong nhiều trường hợp, sự phối hợptrị liệu tâm lý với điều trị thuốc tỏ ra có hiệu quả. Thuốc chống trầm cảm c ó thểnâng trạng thái cảm xúc, giúp người bệnh tham gia tích cực hơn vào quá trình trịliệu và đưa đến kết quả tốt hơn. Có nhiều trường phái tâm lý, mỗi trường phái cócách xây dựng cơ sở lý thuyết khác nhau và đưa ra phương pháp trị liệu tâm lýcũng rất khác nhau.Một số liệu pháp tâm lý chính: Liệu pháp phân tâm (phân tích tâm lý): chorằng người ta mắc bệnh là do những xung đột giữa những nhu cầu, những mongmuốn mang tính bản năng với khả năng thoả mãn những nhu cầu, mong muốn đó.Người bệnh không ý thức được những nguyên nhân này, nên nhiệm vụ của nhà trịliệu là bằng nghiệp vụ chuyên môn của mình phải phát hiện ra những dồn nén, tứclà những nguyên nhân gây bệnh. Khi nguyên nhân được soi sáng trên bình diện ýthức (được giải toả), thì xung đột sẽ hết, người bệnh sẽ khỏi bệnh. Liệu pháphành vi: không chú trọng đến nguyên nhân, chỉ tập trung vào điều chỉnh nhữnghành vi lệch lạc. Người bệnh chỉnh hành vi theo mẫu đúng, có sự hướng dẫn đánhgiá của nhà trị liệu và chế độ thưởng phạt rõ ràng. Người bệnh nhận thức đượchành vi cần phải điều chỉnh như thế nào. Liệu pháp nhận thức: cho rằng những ýnghĩ sai lệch và không được tổ chức (những suy nghĩ này có ảnh hưởng đến cảmxúc và hành vi của người bệnh) là điểm chung cho tất cả các xáo trộn tâm lý. Việcđánh giá hiện thực và làm giảm những suy nghĩ này tạo sự tiến bộ về cảm xúc vàhành vi. Nhà trị liệu bằng nhiều cách khác nhau tìm kiếm việc tạo ra những thayđổi nhận thức - thay đổi hệ thống tư duy và niềm tin của người bệnh - trong trật tự-để cuối cùng đem đến sự thay đổi trong cảm xúc và hành vi. Ngoài ra còn có cácliệu pháp tâm lý khác dựa theo sự phối hợp các cách tiếp cận tâm lý (nh ư trị liệunhận thức hành vi), hay không dựa theo một các tiếp cận điển hình nào. Các nhàtrị liệu có thể học nhiều tr ường phái tâm lý khác nhau và họ lựa chọn những hoạtđộng trị liệu phù hợp của mỗi trường phái tuỳ theo bối cảnh trị liệu, đặc điểm tâmlý cá nhân người bệnh. Các hình thức trị liệu: Có nhiều cách phân chia các hìnhthức trị liệu dựa trên những tiêu chuẩn khác nhau: - Theo sự ảnh hưởng của LiêụPháp Tâm Lý lên người bệnh có các liệu pháp trực tiếp và gián tiếp. - Theo sốlượng người bệnh tham gia có liệu pháp cá nhân, liệu pháp nhóm (liệu pháp giađình cũng được coi là liệu pháp nhóm) - Theo tính chất điều trị có trị liệu bệnhsinh (giải quyết nguyên nhân), trị liệu triệu chứng (nhằm xoá bỏ một số triệuchứng) - Theo mục đích điều trị (Điều chỉnh hành vi, củng cố hành vi) - Theodạng hoạt động: Trò chuyện, trò chơi, hành vi, nghệ thuật: vẽ, âm nhạc, tâm kịchMột số hình thức trị liệu tâm lý đang đ ợc áp dụng tại Bệnh viện tâm thầnban ngày Mai H ơng: - Trò chuyện, giải thích hợp lý: Nhà chuyên môn tròchuyện với người bệnh, tìm hiểu những khó khăn của họ, tìm hiểu nguyên nhângây bệnh, giúp người bệnh bộc lộ bản thân, và khi cần thiết dùng lời lẽ hợp lý,logic giải thích cho người bệnh về cơ chế bệnh của họ, hay giúp học điều chỉnhcác mối quan hệ và điều chỉnh thái độ cho phù hợp với chuẩn ...