Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng thanh toán của các công ty chế biến thực phẩm niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến khả năng thanh toán của các doanh nghiệp chế biến thực phẩm niêm yết trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Dữ liệu được thu thập từ báo cáo tài chính (BCTC) đã được kiểm toán của 31 công ty chế biến thực phẩm niêm yết trong khoảng thời gian từ 2012 đến 2016.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng thanh toán của các công ty chế biến thực phẩm niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam <br /> <br /> QUẢN TRỊ NGÂN HÀNG & DOANH NGHIỆP <br /> <br /> Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng<br /> thanh toán của các công ty chế biến thực<br /> phẩm niêm yết trên thị trường chứng khoán<br /> Việt Nam<br /> Trần Mạnh Dũng<br /> Nguyễn Nam Tài<br /> Ngày nhận: 15/06/2018 <br /> <br /> Ngày nhận bản sửa: 25/07/2018 <br /> <br /> Ngày duyệt đăng: 24/08/2018<br /> <br /> Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá mức độ ảnh hưởng<br /> của các nhân tố đến khả năng thanh toán của các doanh nghiệp chế<br /> biến thực phẩm niêm yết trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt<br /> Nam. Dữ liệu được thu thập từ báo cáo tài chính (BCTC) đã được<br /> kiểm toán của 31 công ty chế biến thực phẩm niêm yết trong khoảng<br /> thời gian từ 2012 đến 2016.<br /> Nghiên cứu này đã sử dụng phương pháp bình phương nhỏ nhất<br /> (OLS) và các kiểm định để xác định mức độ ảnh hưởng của các<br /> nhân tố đến khả năng thanh toán của các doanh nghiệp trong mẫu.<br /> Kết quả chỉ ra rằng quy mô doanh nghiệp, tỷ suất sinh lời trên tài<br /> sản (ROA), tỷ suất sinh lời trên doanh thu (ROS), thời kỳ hoạt động<br /> (AGE) và cấu trúc tài sản (AS) có tác động cùng chiều với tỷ suất<br /> thanh toán. Ngược lại, tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu, tỷ suất<br /> nợ có tác động ngược chiều. Dựa trên kết quả nghiên cứu, một số<br /> khuyến nghị được đưa ra nhằm tăng khả năng thanh toán của các<br /> doanh nghiệp trong tương lai.<br /> Từ khóa: Nhân tố ảnh hưởng, khả năng thanh toán, chế biến thực<br /> phẩm<br /> <br /> 1. Giới thiệu<br /> <br /> đáp ứng nhu cầu thanh toán các khoản nợ cho<br /> các cá nhân, tổ chức có quan hệ cho vay hoặc<br /> nợ đối với doanh nghiệp. Vấn đề làm cho các<br /> chủ doanh nghiệp lo ngại trong quá trình hoạt<br /> <br /> Khả năng thanh toán của doanh nghiệp là năng<br /> lực về tài chính mà doanh nghiệp có được để<br /> © Học viện Ngân hàng<br /> ISSN 1859 - 011X<br /> <br /> 46<br /> <br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng<br /> Số 196- Tháng 9. 2018<br /> <br />  <br /> <br /> động kinh doanh đó là các khoản nợ phải thu<br /> không có khả năng thu hồi và các khoản phải<br /> trả không có khả năng thanh toán. Do đó, doanh<br /> nghiệp cần duy trì một mức vốn luân chuyển<br /> hợp lý để đáp ứng kịp thời các khoản nợ ngắn<br /> hạn, duy trì số lượng và các loại hàng tồn kho<br /> để đảm bảo quá trình hoạt động sản xuất kinh<br /> doanh diễn ra một cách thuận lợi. Ở các nước<br /> trên thế giới theo cơ chế thị trường, doanh<br /> nghiệp có thể bị tuyên bố phá sản theo yêu<br /> cầu của các chủ nợ khi doanh nghiệp không<br /> có khả năng thanh toán các khoản nợ phải trả.<br /> Luật Doanh nghiệp Việt Nam cũng quy định<br /> về những nội dung liên quan đến phá sản. Do<br /> vậy các doanh nghiệp luôn luôn quan tâm đến<br /> các khoản nợ đến hạn phải trả và chuẩn bị sẵn<br /> sàng nguồn lực để thanh toán. Điều đó có thể<br /> dễ dàng nhận ra việc đảm bảo được khả năng<br /> thanh toán góp phần giúp cho doanh nghiệp<br /> duy trì, giữ vững được bộ máy hoạt động của<br /> mình để tiếp tục đầu tư và phát triển đem lại lợi<br /> nhuận trong tương lai.<br /> Các nghiên cứu về khả năng thanh toán của<br /> các công ty niêm yết cổ phiếu trên TTCK Việt<br /> Nam vẫn chưa được đề cập nhiều và còn hạn<br /> chế trong phương pháp nghiên cứu. Khi hiểu<br /> rõ về tình hình khả năng thanh toán, nhà quản<br /> lý sẽ có định hướng chính xác hơn trong việc<br /> đầu tư nguồn vốn của mình, hạn chế những rủi<br /> ro đáng tiếc. Do đó, việc thực hiện nghiên cứu<br /> về các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng thanh<br /> toán được cho là thực sự cần thiết, trong đó có<br /> các công ty chế biến thực phẩm niêm yết trên<br /> TTCK Việt Nam.<br /> 2. Tổng quan nghiên cứu<br /> Trong nước và trên thế giới, các công trình<br /> nghiên cứu cả về mặt lý thuyết và thực nghiệm<br /> về khả năng thanh toán đã được đưa ra thảo<br /> luận. Nội dung đánh giá tác động của từng nhân<br /> tố riêng lẻ và tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng<br /> đến khả năng thanh toán của doanh nghiệp.<br /> 2.1. Nghiên cứu quốc tế<br /> Opler và cộng sự (1999) đã tiến hành nghiên<br /> cứu các yếu tố tác động đến thanh khoản của<br /> <br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng<br /> <br /> QUẢN TRỊ NGÂN HÀNG & DOANH NGHIỆP<br /> <br /> 1.048 công ty của Hoa Kỳ trong giai đoạn<br /> 1971- 1994. Các tác giả đã sử dụng mô hình hồi<br /> quy OLS để kiểm định các khuyết tật, sự phù<br /> hợp của mô hình. Biến phụ thuộc là hệ số thanh<br /> khoản, biến độc lập bao gồm 8 biến: quy mô,<br /> vốn lưu động, đòn bẩy, chi trả cổ tức, tỷ lệ dòng<br /> tiền/tài sản, tỷ lệ chi tiêu vốn/tổng tài sản, rủi<br /> ro ngành, và tỷ lệ chi phí nghiên cứu phát triển/<br /> doanh thu. Kết quả nghiên cứu cho thấy quy<br /> mô, vốn lưu động, đòn bẩy tài chính, chi trả cổ<br /> tức có tương quan âm đến tính thanh khoản.<br /> Mặt khác, tỷ lệ dòng tiền/tài sản, rủi ro ngành,<br /> tỷ lệ chi tiêu vốn/tổng tài sản và tỷ lệ chi phí<br /> nghiên cứu phát triển/doanh thu có tương quan<br /> dương với tính thanh khoản.<br /> Bruinshoofd và Kool (2004) đã tiến hành thực<br /> nghiệm về khả năng th ...