Các nhân tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin trên báo cáo tài chính của các đơn vị hành chính tại Bạc Liêu

Trong bài viết này, tác giả sử dụng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng, nhằm xây dựng cũng như kiểm định mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin trên báo cáo tài chính (BCTC) của các đơn vị hành chính tỉnh Bạc Liêu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Các nhân tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin trên báo cáo tài chính của các đơn vị hành chính tại Bạc LiêuCác nhân tố ảnh hưởng đến tính minh bạch thông tin trên báo cáo tài chínhcủa các đơn vị hành chính tại Bạc LiêuFactors affecting the transparency of financial reportsof administrative divisions in BacLieu Th.S. Trần Phương Hải* *Trường Đại học Công nghệ Thành phố Hồ Chí Minh (HUTECH)Tóm tắtTrong bài viết này, tác giả sử dụng kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng,nhằm xây dựng cũng như kiểm định mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến tính minhbạch thông tin trên báo cáo tài chính (BCTC) của các đơn vị hành chính tỉnh Bạc Liêu. Từ đó đềxuất các hàm ý quản trị, nhằm nâng cao đến tính minh bạch thông tin trên BCTC của các đơn vịnày. Kết quả nghiên cứu đã xác định, có 6 nhân tố tác động cùng chiều đến tính minh bạch thôngtin trên BCTC của các đơn vị, cụ thể là: Sự hỗ trợ chính trị; Hệ thống pháp lý về tài chính, kếtoán; Đặc điểm quản trị của đơn vị; Đặc điểm tài chính của đơn vị; Văn hóa tổ chức và Hộinhập kinh tế quốc tế.Từ khóa: minh bạch thông tin, báo cáo tài chính, đơn vị hành chính.AbstractFor this research, the author utilized both qualitative and quantitative methods to constructand inspect the research model to identify factors affecting the transparency of financialreports of administrative divisions in Bac Lieu. Based on the findings, recommendations canbe given to improve the transparency of financial reports of those divisions. Results suggestedthat there were 6 factors directly affecting the transparency of financial reports of thoseadministrative divisions, including Political support, Financial legislation systems,Characteristics of management system, Characteristics of financial systems, Organizationalculture, and International economic integration.Keywords: transparency, financial reports, administrative divisions.JEL Classification: M40, M48, M49.DOI: https://doi.org/10.59006/vnfa-jaa.04202307 1. Đặt vấn đề Theo Kết quả khảo sát toàn cầu về Chỉ số công khai ngân sách mở 2019 vừa được IBP côngbố mới đây, điểm số công khai minh bạch ngân sách của Việt Nam đã tăng mạnh so với các nămtrước. Cụ thể, kết quả điểm số công khai minh bạch ngân sách năm 2019 đã có bước cải thiện sovới năm 2017, xếp hạng 77/117 nước, tăng 14 bậc, trong đó: đạt 38/100 điểm đối với trụ cộtCông khai ngân sách, tăng 23 điểm; 11/100 điểm đối với trụ cột Sự tham gia của công chúng,tăng 4 điểm; 74/100 điểm đối với trụ cột Giám sát, tăng 02 điểm. Nền kinh tế nước ta đã và đang hội nfhập sâu vào nền kinh tế thế giới, kế toán càng trở nênquan trọng trong việc cung cấp thông tin tài chính, nhằm phục vụ cho công tác điều hành, quảnlý. Kế toán Việt Nam không ngừng được hoàn thiện và đổi mới, góp phần nâng cao hiệu quảcông tác quản lý kinh tế tài chính. Trong bối cảnh ngày càng khó khăn tiếp cận nguồn vốn vayODA, Việt Nam nói chung và tỉnh Bạc Liêu nói riêng, sẽ cần sử dụng nhiều hơn nguồn lực củamình làm động lực tăng trưởng. Để tận dụng được nguồn lực đó, đòi hỏi các tổ chức và cơ quanNhà nước cần có các thông tin về ngân sách Nhà nước trên BCTC một cách đáng tin cậy, côngkhai và minh bạch. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại, các báo cáo vẫn chưa thể hoàn thiện đểcông bố rộng rãi cho người dân, các tổ chức và cá nhân vẫn chưa thể biết được cụ thể tình trạngtài chính Nhà nước, để biết được liệu ngân sách Nhà nước có được sử dụng đúng mục đích, hiệuquả và đúng quy định của pháp luật, hay tham nhũng, lãng phí? 2. Cơ sở lý thuyết 2.1. Tổng quan nghiên cứu Hamid và cộng sự (2015) đã xác định mối quan hệ của trách nhiệm giải trình, khả năng đápứng và tính minh bạch của BCTC. Và sau đó, tác giả đi đến vấn đề minh bạch trong kế toánchính phủ và minh bạch tài chính, theo các chủ đề về kế toán và BCTC. Tác giả khẳng định, việcsử dụng kế toán dồn tích có thể cải thiện tính minh bạch tài chính và độ tin cậy của thông tin báocáo được nâng cao. Ngoài ra, tác giả còn đưa ra những yếu tố khác có mối quan hệ với tính minhbạch tài chính, đó là yếu tố sự giám sát của công chúng và yếu tố truyền thông. Các khía cạnh lýthuyết cũng đóng một vai trò quan trọng, trong việc thúc đẩy tính minh bạch của thông tin tàichính và thực hiện trách nhiệm giải trình tài chính. Lucie Sedmihradaská (2015) đã đánh giá tính minh bạch ngân sách của chính quyền địaphương Czench. Phân tích và so sánh thực tiễn công bố thông tin ở 22 quận ở Praha cho thấy,các quận tuân thủ việc tiết lộ các yêu cầu được quy định trong các quy t ắc về ngân sách, nhưngthường không tuân thủ các yêu cầu được quy định bởi quyền tự do luật thông tin. Việc trình bàycác tài liệu và thông tin ngân sách đăng tải không liên tục, công dân khó tiếp cận, không thuậntiện cho việc tìm kiếm thông tin mà họ muốn biết và các tài liệu và các thông tin đăng tải chỉ phùhợp cho các đối tượng có kiến thức sẵn. O.B. Ivanova và cộng sự (2017) đã cung cấp tính minh bạch thông tin ngân sách trên BCTCvà giám sát hiệu quả hoạt động các dự án Nhà nước tại Nga, các dự án là công cụ cơ bản để tănghiệu quả của chi phí ngân sách trong việc lập kế hoạch chi tiêu ngân sách. Việc cung cấp sự minhbạch, tạo ra các khuôn khổ ngân sách mở và hoạt động minh bạch của các cơ quan công quyền.Tác giả kết luận rằng, việc tăng tính công khai, minh bạch, kiểm soát và cung cấp giám sát pháttriển của các dự án Nhà nước là rất cần thiết cho hoạt động ngân sách phù hợp. Robert M.McNab, Son Wilson (2018) đã khẳng định, các giá trị văn hóa có ảnh hưởng đángkể đến tính minh bạch của ngân sách trên BCTC hay không? Sự tiến bộ công nghệ, việc mở rộngnhập cư và toàn cầu hóa dẫn đến những thay đổi nhanh chóng trong quốc gia, dẫn đến sự thayđổi và tiếp nhận các giá trị văn hóa khác nhau. Mỗi quốc gia có bối cảnh văn hóa khác nhau, thìmức độ ảnh hưởng đến ...