Cách nuôi dưỡng trẻ khi không có sữa mẹ

Có một số trẻ khi đẻ ra không được bú sữa mẹ vì mẹ chết do những tai biến sản khoa khi đẻ hoặc vì mẹ phải mổ lấy thai hay những bệnh hiểm nghèo như ung thư, lao phổi nặng, bệnh tâm thần nặng, nhiễm HIV/AIDS...Trong những trường hợp này, những người thân trong gia đình của trẻ phải có một số kiến thức nhất định để chăm sóc và
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cách nuôi dưỡng trẻ khi không có sữa mẹ Cách nuôi dưỡng trẻ khi không có sữa mẹCó một số trẻ khi đẻ ra không được bú sữa mẹ vì mẹ chết do những taibiến sản khoa khi đẻ hoặc vì mẹ phải mổ lấy thai hay những bệnh hiểmnghèo như ung thư, lao phổi nặng, bệnh tâm thần nặng, nhiễmHIV/AIDS...Trong những trường hợp này, những người thân trong gia đình của trẻphải có một số kiến thức nhất định để chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ.Trước tiên phải xác định nuôi dưỡng những trẻ này khó khăn, vất vả vàtốn kém gấp nhiều lần so với trẻ có mẹ.Về nuôi dưỡng sau sinh, tốt nhất là cho trẻ bú chực ngay (bú chực cónghĩa là bú sữa của người khác, mà họ đang cho con bú), bú chực củangười thân trong gia đình họ hàng, cô, dì, thím, bác... đang nuôi trẻ dưới2 tuổi hoặc xin sữa của người trong xóm, làng, cơ quan... Thuận lợi nhấtlà trẻ được bú trực tiếp, nếu không có điều kiện thì xin sữa vắt ra, có thểđể được từ trong 3-4 giờ mà không cần phải đun lại vẫn cho trẻ ăn tốt.Với trẻ không có điều kiện bú chực thì bắt buộc phải dùng sữa bò. Ởnhững nơi nuôi được bò sữa, hoặc dê đẻ, trâu đẻ, có thể dùng sữa tươiđem đun sôi để nguội, vớt bỏ hết bơ (mỡ của sữa) ở phía trên rồi phaloãng theo tỷ lệ 1/3 (có nghĩa là một phần sữa bò tươi cho 3 phần nướcsôi) dần dần 1/2 rồi 2/3 đến lúc trẻ được 6 tháng tuổi có thể dùng sữa bòtươi nguyên không cần pha loãng cho thêm ít đường với vị ngọt nhẹ (tỷlệ khoảng 10% nghĩa là 1 lít sữa cho một lạng đường).Nếu không có sữa bò tươi thì dùng sữa bột (có 2 loại: một loại dùng chotrẻ dưới 6 tháng tuổi và một loại dùng cho trẻ trên 6 tháng tuổi). Dùngsữa bột thì thuận tiện hơn nhất là hiện nay trên thị trường có nhiều loạisữa bột thích hợp và cách pha chế có hướng dẫn kèm theo.Ngoài sữa bột có thể cho trẻ ăn thêm sữa đậu nành. Không cho trẻ ănsữa đặc có đường vì sữa này chỉ thích hợp với trẻ lớn, vì trong sữa đặccó tỷ lệ đường rất cao để bảo quản. Nếu pha loãng để giảm độ ngọt thìtrẻ sẽ bị suy dinh dưỡng còn pha đặc để đủ chất dinh dưỡng thì trẻ lại bịrối loạn tiêu hóa.Tuyệt đối không được cho trẻ ăn nước cháo với đường hoặc bột mỳchính. Thực tế đã có nhiều cháu nuôi theo cách này đã bị suy dinhdưỡng nặng, kèm theo thiếu vitamin A gây mù lòa cho trẻ vì ăn cháo vớiđường làm cho đứa trẻ có cảm giác no, đầy bụng không khóc; ngược lạithiếu các chất dinh dưỡng như chất đạm, chất mỡ... trẻ thường xuyên bịrối loạn tiêu hóa và thường bị phù, khô mắt do thiếu vitamin A.Vì nhu cầu về nước ở trẻ không được bú sữa mẹ nhiều hơn những trẻkhác, nên ngoài các bữa ăn, cần cho trẻ uống thêm nước, đặc biệt lànước hoa quả (cam, chanh...) từ ít đến nhiều.Mỗi ngày cho uống thêm 2-4 lần, mỗi lần từ 10ml-30ml. Để phòng còixương, cần cho trẻ uống thêm vitamin D mỗi ngày 400 đơn vị quốc tếcho đến lúc trẻ được 2 tuổi và cho uống vitamin A cứ 6 tháng 1 lần, mỗilần là 100.000 đơn vị cho đến lúc trẻ được 3 tuổi để đề phòng khô mắt,đồng thời tăng sức miễn dịch của trẻ.Chú ý cho trẻ tắm nắng, mỗi ngày từ 5-10 phút vào buổi sáng (chỉ cần 2chân tiếp xúc với ánh sáng) và xoa bóp tập thể dục cho trẻ.Khi cho trẻ ăn, nên tập cho trẻ ăn bằng thìa, bằng cốc cho quen dần, vìthìa cốc dễ cọ rửa bảo đảm vệ sinh. Không nên dùng chai sữa và vú caosu giả, gây cho trẻ có thói quen xấu và rất dễ nhiễm bẩn làm trẻ dễ mắccác bệnh tiêu chảy.Cho trẻ ăn sữa hoàn toàn đến 4 tháng tuổi và sau đó cho ăn thêm cácthức ăn khác giống như ăn bổ sung ở những trẻ bú sữa mẹ cho ăn bột từlỏng đến đặc, từ ít đến nhiều và luôn luôn nhớ là tô màu cho bát bột, chỉkhác là vẫn tiếp tục cho ăn thêm sữa bò, hoặc sữa đậu nành, mỗi bữa cóthể từ 200-250ml, ngày cho ăn thêm 2-3 bữa sữa.Ở những gia đình có điều kiện có thể cho ăn thêm sữa chua. Rồi dần dầntập cho trẻ ăn các thức ăn, giống như thức ăn của người lớn, chỉ khác làthức ăn cần phải ninh nhừ, dễ tiêu hóa và hợp vệ sinh, phù hợp với lứatuổi.Trẻ không được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ, thường hay bị táo bón, màuphân ít vàng mà thường giống màu đất thó, số lượng phân nhiều hơnbình thường, mùi phân hơi thối chứ không chua như trẻ bú sữa mẹ (là vìchưa tiêu hóa hết chất đạm).Tóm lại, nuôi dưỡng trẻ nhỏ không được bú mẹ là một công việc hết sứckhó khăn, cần nhiều thời gian chăm sóc, đặc biệt là rất tốn kém và đòihỏi phải có kiến thức về chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ.Nếu nuôi dưỡng không tốt, trẻ không được ăn đủ về số lượng cũng nhưvề chất lượng, trẻ sẽ bị suy dinh dưỡng hay mắc các bệnh nhiễm khuẩnhô hấp và tiêu chảy, đặc biệt là tiêu chảy kéo dài. Nếu ăn quá nhiều, trẻsẽ bị bệnh béo phì, sau này dễ mắc bệnh tiểu đường và các bệnh về timmạch.Theo quy định của Tổ chức Y tế Thế giới, trẻ từ 0 đến 2 tuổi được chialàm 4 thời kỳ:Từ 0-4 tháng: Bú mẹ hoàn toàn, bú theo nhu cầu của trẻ cả ngày và đêm.Ít nhất là 8 lần/ngày, không nên cho trẻ ăn, uống thêm bất kỳ thức ăn gìkhác.Từ 4-6 tháng: Bú mẹ theo nhu cầu của trẻ ít nhất 8 lần/ngày, chỉ cho ănthêm khi mẹ thiếu ...