Cẩm nang an toàn sức khỏe - Phần 19

Bệnh suyễn (hen) Suyễn là một bệnh đường hô hấp thường gặp ở mọi lứa tuổi, thường kéo dài nhiều năm, có tính chất di truyền nhưng không lây. Nhiều nước trên thế giới có 4-5% dân chúng bị suyễn, trong đó hơn nửa khởi bệnh trước 10 tuổi và chừng 1/3 khỏi trước 40 tuổi. Ở trẻ em vài tháng tuổi, bệnh rất khó nhận biết. Yếu tố gây cơn suyễn Cơn suyễn xảy ra do sự co thắt cơ trơn cuống phổi, có sưng phù trong đường thở cùng nhiều chất đàm dãi gây tắc nghẽn hô...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cẩm nang an toàn sức khỏe - Phần 19 Cẩm nang an toàn sức khỏe Phần 19 Bệnh suyễn (hen) Suyễn là một bệnh đường hô hấp thường gặp ở mọi lứa tuổi, thườngkéo dài nhiều năm, có tính chất di truyền nhưng không lây. Nhiều nước trênthế giới có 4-5% dân chúng bị suyễn, trong đó hơn nửa khởi bệnh trước 10tuổi và chừng 1/3 khỏi trước 40 tuổi. Ở trẻ em vài tháng tuổi, bệnh rất khónhận biết. Yếu tố gây cơn suyễn Cơn suyễn xảy ra do sự co thắt cơ trơn cuống phổi, có sưng phù trongđường thở cùng nhiều chất đàm dãi gây tắc nghẽn hô hấp. Các nguyên nhânthường gặp là: lông thú, khói thuốc lá, khói than củi, bụi trong nhà, nhữngmùi nồng và mùi thuốc diệt côn trùng, phấn hoa, thời tiết, hoạt động nhiềunhư chạy nhảy, chơi thể thao hay làm việc nặng nhọc... Bệnh thường nặngthêm do tình trạng nhiễm trùng khác đi kèm. Dấu hiện nhận biết: Người bệnh ho nhiều về đêm, thở có tiếng rít cảmthấy nặng ngực. Suyễn có nhiều dạng: nhẹ, nặng, vừa; khi rất nặng có thểdẫn đến tử vong. Bệnh suyễn rất khó phòng ngừa, tuy nhiên ta có thể tránh cơn suyễnbằng cách: - Tránh xa các nguyên nhân dễ làm khởi phát bệnh. - Mọi người không hút thuốc trong nhà và nhất là không hút gần trẻnhỏ. Nên dùng tấm trải phủ lên nệm của bé để tránh bụi, không nuôi thú cólông như mèo, chó trong nhà, không để những chất nặng mùi trong nhà tránhxa mùi nhang khói. Không dùng xà bông, thuốc gội đầu hay những loại nướchoa; nhớ mở cửa sổ khi trời nóng; nếu nấu ăn bằng củi hay dầu lửa. Cần mởcửa thông thoáng và đóng cửa khi không khí bên ngoài đầy chất thải củakhói xe, chất ô nhiễm nhà máy, bụi, phấn hoa... - Cần thường xuyên lau chùi, vệ sinh nơi ở, nhất là những chỗ chứanhiều bụi bặm. Nên bọc giường ngủ và gối bằng một bao có khoá kéo hoặctốt hơn nên dùng chiếu; thường xuyên giặt tấm trải giường và gối chăn bằngnước nóng, phơi khô ngoài nắng. Vì suyễn là một bệnh phức tạp, rất khó điều trị nên ngay khi có triệuchứng đầu tiên, bệnh nhân cần đến bác sĩ để được hướng dẫn đầy đủ cáchphòng ngừa, theo dõi và dùng thuốc tại nhà như thế nào cho an toàn và cóhiệu quả. Các dấu hiệu nhận biết tình trạng nặng cần đến bệnh viện ngay - Khi thở, cánh mũi nở rộng ra, co kéo các xương sườn và dưới cổ, nóinăng khó khăn, tím đầu móng tay, móng chân, môi tái, đi lại thấy mệt. - Đã dùng thuốc cắt cơn đúng theo hướng dẫn của bác sĩ nhưng khôngthấy có tác dụng hay tác dụng quá ngắn, vẫn còn thấy khó thở và thở nhanh. - Khi phải dùng thuốc tác dụng nhanh trên 4 lần một ngày để cắt cơn,vì tuy thuốc giúp ta đễ chịu hơn trong một thời gian ngắn nhưng nếu dùngquá liều, đường thở sẽ sưng phù thêm, cơn suyễn càng nặng lên, có thể gâytử vong... - Nếu bị suyễn, bạn cần phải chú ý luôn mang theo thuốc suyễn khi rakhỏi nhà và dùng thuốc đúng theo chỉ dẫn. - Đến bác sĩ 2-3 lần mỗi năm, ngay cả khi không có vấn đề lưu ý vềđường hô hấp. - Cần dùng thuốc phòng ngừa nếu mỗi ngày phải cắt cơn bằng thuốccó tác dụng nhanh. - Có thể dùng thuốc suyễn trước khi chơi thể thao hay lao động nặng,nếu cần. - Dùng lưu lượng đỉnh kế (peak flow meter) hàng ngày tại nhà đúngtheo hướng dẫn có thể giúp chẩn đoán bệnh xác định độ nặng nhẹ và nhất làđể biết được khi nào cần thêm thuốc. Hiện nay, y học đã có thể giúp kiểm soát được cơn suyễn. Người bệnhvẫn có thể sống bình thường yên tâm vui chơi, làm việc, học hành, du lịch xacũng như ngủ ngon giấc về đêm... Suyễn là một bệnh cần điều trị lâu dài, vớitỷ lệ khoảng 50-80% bệnh nhân sẽ lành bệnh. BS Phan Quý Nam (Bệnh viện Nguyễn Tri Phương) Bệnh phổi đa nang Bệnh phổi đa nang, hay nói đúng hơn là bệnh đa nang phế quản,(bronchial polycystic disease) là bệnh bẩm sinh. Các nang (hoặc kén) trongnhu mô phổi này là những túi rỗng, có cấu trúc của vách phế quản khônghoàn chỉnh, bên trong chứa một ít dịch hoặc có thể dịch lấp đầy cả túi. Có 2 thể bệnh: - Thể trung tâm: Thường là một nang đơn độc, không thông với phếquản ở trên và cũng không thông với các phế nang bên dưới. Vách nang cấutạo bởi các tuyến nhầy, mô liên kết, cơ trơn và sụn. Khi bị bội nhiễm, hiệntượng viêm nhiễm phá hủy các cấu trúc, có thể làm cho nang thông vớinhánh phế quản trung tâm, và nang trở nên giãn to hơn do tác dụng van mộtchiều, chất dịch nhầy bên trong trở thành mủ. - Thể ngoại biên: Thường có nhiều nang, các nang này là biểu hiệncác khiếm khuyết của sự phát triển thành phế quản thời kỳ phôi thai. Thànhnang lót bởi lớp niêm mạc không có tế bào lông chuyển, thiếu các tuyếnnhầy, có mô liên kết và một ít tấm sụn không hoàn chỉnh, trong lòng nangthường chứa chất thanh dịch. Hiện tượng nhiễm trùng khi xảy ra sẽ phá hủycác cấu trúc bẩm sinh bất thường này và làm cho bệnh trở nên rất giốngbệnh giãn phế quản. Về triệu chứng lâm sàng, khi bị bội nhiễm nhiều lần, bệnh nhân ngoàibệnh cảnh nhiễm trùng có thể có triệu chứng khó thở hoặc thở khò khè,nhưng không phải là suyễn. Đây là bệnh bẩm sinh, nhưng không có chứngcớ nào là di truyền, và mức độ nặng nhẹ tùy theo số lượng nang, kích thướcmang nang và số lần bội nhiễm vi trùng. Điều trị: Chủ yếu là điều trị các đợt bội nhiễm với kháng sinh thíchhợp, kết hợp vật lý trị liệu nếu có ho khạc đàm mủ và các thuốc giãn phếquản nếu cần. Phẫu thuật chỉ dành cho thể nang đơn độc chứ không phải đanang. BS Nguyễn Trần Phùng (TT Lao và bệnh phổi Phạm Ngọc Thạch) Bệnh viêm phổi Legionnaires Bệnh viêm phổi Legionnaires gây ra do vi khuẩn Legionnella. Bệnhnày có 2 dạng: viêm phổi Legionnaires là dạng nhiễm bệnh gây ra viêm phổinặng, và dạng thứ 2 nhẹ hơn là sốt Pontiac (nhiễm bệnh nhẹ). Vi khuẩn Legionnella cơ bản phát sinh từ các nguồn nước, dưới nhiềudạng. Đặc biệt, vi khuẩn này phát triển với số lượng lớn trong các nguồnnước ấm và đọng nước 35-46 độ C. Người bị nhiễm bệnh thở hít không kh ...