Cẩn thận với say nắng

Cả nước đã phải hứng chịu đợt nắng nóng gay gắt nhất từ đầu mùa hè đến nay. Với kiểu thời tiết này, say nắng hay cảm nắng là hiện tượng diễn ra phổ biến với những ai thường xuyên tiếp xúc và làm việc ngoài trời trong thời gian dài. Say nắng là hiện tượng xảy ra phổ biến trong những ngày nắng nóng khắc nghiệt nhưng lại có rất nhiều người xem thường hiện tượng này. Bác sĩ Phạm Mạnh Thân - khoa hồi sức cấp cứu của Bệnh viện Xanh Pôn khẳng định: say nắng là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cẩn thận với say nắng Cẩn thận với say nắng Cả nước đã phải hứng chịu đợt nắng nóng gay gắt nhất từ đầumùa hè đến nay. Với kiểu thời tiết này, say nắng hay cảm nắng là hiệntượng diễn ra phổ biến với những ai thường xuyên tiếp xúc và làm việcngoài trời trong thời gian dài. Say nắng là hiện tượng xảy ra phổ biến trong những ngày nắng nóngkhắc nghiệt nhưng lại có rất nhiều người xem thường hiện tượng này. Bác sĩPhạm Mạnh Thân - khoa hồi sức cấp cứu của Bệnh viện Xanh Pôn khẳngđịnh: say nắng là một biểu hiện cấp cứu, có thể dẫn đến hôn mê và tử vongnếu bị nặng hoặc không được xử lý đúng cách, kịp thời. Say nắng là hiện tượng trúng nóng, trúng nắng do phơi mình quá lâudưới ánh sáng mặt trời hoặc nơi nhiệt độ quá cao. Khi nhiệt độ ngoài trờiquá cao hoặc lao động thể lực nặng nhọc, cơ thể sẽ thải bớt nhiệt. Sự thảinhiệt của cơ thể chủ yếu bằng cách khuyếch tán, dẫn truyền nhiệt qua da vàbay hơi mồ hôi trên da. Như vậy da là bộ phận chống nóng quan trọng. Nếugặp điều kiện bất lợi cho sự khuếch tán, dẫn truyền và bốc hơi (trời đứnggió, không khí không lưu thông, độ ẩm không khí cao...) rất dễ xảy ra cảmnắng, say nắng. Say nóng thường gặp vào buổi xế chiều, có nhiều tia hồng ngoại, cònsay nắng hay gặp vào lúc giữa trưa, khi trời nắng gay gắt, có nhiều tia tửngoại. Say nắng thường nặng hơn say nóng, thậm chí có thể gây tử vong. Triệu chứng của bệnh say nắng Bất cứ ai tiếp xúc thường xuyên và lâu dưới nắng gắt (nhất là lúctrưa) đều có thể bị say nắng. Đối với trẻ sơ sinh khi bị say nắng thì tình trạng mất nước toàn thểcấp, có thể nhanh chóng dẫn tới hôn mê, co giật, dễ gây tử vong. Còn ởngười lớn, các triệu chứng xuất hiện mỗi lúc một nặng dần nếu không cứuchữa hoặc cứu chữa không đúng cách. Biểu hiện đầu tiên của say nắng là vã mồ hôi, nhức đầu, khó chịu, mặtđỏ nhừ, cảm giác nghẹt thở, có khi đau bụng, nôn mửa. Sau đó là chóng mặt,hoa mắt, mặt tái nhợt, mạch nhanh, ngất lịm, chuột rút, tiểu tiện ít. Sốt caocó khi lên tới 42-440. Da niêm mạc khô kèm theo trụy mạch, tình trạngngười bệnh li bì, giãy giụa, lẫn lộn, mê sảng, cuối cùng là hôn mê, co giật. Trong say nắng bệnh cũng có thể nặng ngay từ đầu, người bệnh sốt rấtcao 43-440, có nhiều dấu hiệu thương tổn thần kinh rất rõ, có thể hồi phụchoặc khó hồi phục, có thể tụ máu dưới màng cứng và trong não. Các thươngtổn thần kinh hay xảy ra ở người có xơ vữa động mạch. Có những trườnghợp bệnh xuất hiện rất đột ngột, người bệnh đang làm việc ngất đi, ngã tạichỗ, co giật, mê man... Đây là những trường hợp rất nặng, nếu không đượccấp cứu nhanh chóng và có hiệu quả thì rất dễ tử vong. Cách xử trí khi bị say nắng Gặp hiện tượng cảm nắng, say nắng nhẹ bệnh nhân cần được vàonghỉ ở nơi thoáng mát, tìm cách hạ nhiệt bằng cách bớt quần áo, nới thắtlưng hay các dây áo lót, bỏ tất cả những thứ gì cản trở cho sự hô hấp, tuầnhoàn. Bệnh nhân cần được quạt nhẹ và chườm mát khắp cơ thể (dùng khănthấm nước lạnh). Ngoài ra, bệnh nhân cũng cần được uống nước oresol hoặcnước lạnh pha đường hoặc muối, nước chè đường, nước bột sắn dây, nướcchanh quả… Uống một cốc nước chanh là cách sơ cứu nhanh nhất với bệnh nhân say nắng Điều cần chú ý là phải để bệnh nhân nằm nghỉ và theo dõi sức khỏetrong vòng 24 giờ, không nên thấy người bệnh đã dễ chịu lại để tiếp tục làmviệc ngoài nắng, rất dễ bị say nắng lại và lần sau sẽ nặng hơn lần trước. Nếu đã làm các thao tác trên mà thân nhiệt bệnh nhân không giảm,triệu chứng nặng hơn thì phải đưa đến bệnh viện, trên đường đi vẫn phảidùng khăn ướt để lau da. Ngoài nhân dân ta có nhiều bài thuốc kinh nghiệm chữa cảm nắng,say nắng tốt. Chúng ta có thể sử dụng một trong những bài thuốc đơn giảnsau: Bài 1: Lá hương nhu tươi 50g (khoảng 1 nắm), muối ăn 1g. Cáchdùng: Rửa sạch hương nhu, cho muối vào, giã nát, cho vào 150ml nước đunsôi để nguội, nghiền kỹ, dùng vải thưa sạch lọc vắt lấy nước uống cả mộtlần. Trẻ em tùy tuổi mà uống ít đi. Sau đó 2-3 giờ, nếu bệnh nhân còn mệt, còn khát nước, cho uốngthêm một lần nữa. Bài 2: Lá tre tươi 30g, lá hương nhu tươi 30g, gừng tươi 3 lát. Cách dùng: Tất cả đem rửa sạch, cho vào ấm sắc với 300ml nước còn200ml, cho bệnh nhân uống cả một lần. Trẻ em tùy tuổi mà giảm liều lượng. Bài 3: Lá tre tươi 12g, hương nhu tươi 16g, rau má tươi 12g, củ sắndây 12g. Cánh dùng: Tất cả rửa sạch, cho vào ấm, sắc với 300ml nước lấy mộtnửa. Người lớn uống cả một lần, ngày uống hai lần. Trẻ em tùy tuổi uống íthơn. Phòng bệnh say nắng như thế nào? Cần đội mũ rộng vành khi đi dưới trời nắng Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng thủy văn Trung ương, mùa hènăm 2009 sẽ có hơn 10 đợt nắng nóng kéo dài và đây mới là đợt nắng nóngđầu tiên. Chúng ta không thể kiểm soát được th ...