Cần tiêm chủng ngừa bệnh tả vùng có nguy cơ cao

Hiện nay, số người phải di dời khỏi nhà vì lũ lụt đang lên đến con số hàng triệu. Trong điều kiện xa nhà, người dân khó có thể có nguồn nước sạch, và cũng không có cơ sở y tế ứng phó khi dịch khởi phát. Cũng cần nhắc lại rằng miền Trung từng là tâm điểm của nhiều nạn dịch trong quá khứ. Miền Trung, theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới, là một vùng có nguy cơ cao cho dịch tả bộc phát. Ở các vùng này, rất khó để thực hành khuyến cáo...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cần tiêm chủng ngừa bệnh tả vùng có nguy cơ caoCần tiêm chủng ngừa bệnh tả vùng có nguy cơ cao Hiện nay, số người phải di dời khỏi nhà vì lũ lụt đanglên đến con số hàng triệu. Trong điều kiện xa nhà, ngườidân khó có thể có nguồn nước sạch, và cũng không có cơsở y tế ứng phó khi dịch khởi phát. Cũng cần nhắc lạirằng miền Trung từng là tâm điểm của nhiều nạn dịchtrong quá khứ. Miền Trung, theo định nghĩa của Tổ chứcY tế Thế giới, là một vùng có nguy cơ cao cho dịch tả bộcphát. Ở các vùng này, rất khó để thực hành khuyến cáo “ănchín uống sôi” do điều kiện xa nhà và phải đối phó với lũlụt. Do đó, tiêm chủng để phòng ngừa bệnh tả ở các vùngảnh hưởng lũ lụt có lẽ là một biện pháp thực tế. Thật ra,vẫn theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, nhữngvùng có nguy cơ cao như miền Trung, cần phải tiến hànhmột chiến dịch tiêm chủng ngừa cho người dân, đặc biệtlà những đối tượng có nguy cơ mắc bệnh tả cao như trẻem dưới 5 tuổi và người cao tuổi. Các giới chức y tế tuy nhận thức rằng “Vắcxin chỉđược dùng dự phòng ở những vùng nguy cơ cao, hay chongười sắp vào vùng dịch tả lưu hành”, nhưng cho đến nayhình như vẫn còn ngần ngại triển khai ở miền Trung. “Lýdo là hiệu quả của loại văcxin này rất thấp, chỉ đạt 60-70% (các văcxin thông thường phải gần 100%), nghĩa làkhoảng 1/3 số người dùng văcxin vẫn có thể phát bệnh.”Nhưng trong thực tế rất ít cho vắc-xin nào đạt hiệu quảphòng chống 100%, và nếu vắc-xin ngăn ngừa được 70%ca bệnh tả thì cũng là một kết quả rất tốt vì có thể tiếtkiệm cho ngân sách Nhà nước và ngân sách y tế gia đìnhcho người dân. Hiệu quả 70% thì khó mà nói đó là “chỉđạt” mà phải nói là “rất đáng kể”. Do đó, tôi e rằng sự dèdặt sử dụng vắc-xin hiện nay không mấy thuyết phục. Hiệu quả vắc-xin đã từng được nghiên cứu ở ViệtNam và trên thế giới. Năm 1997, trong một thử nghiệmtại Huế trên gần 52.000 người do giáo sư Đặng Đức Trạchvà đồng nghiệp tiến hành, vắc-xin sản xuất tại Việt Nam(qua chuyển giao công nghệ từ Mĩ) có khả năng ngănngừa 66% đến 68% trường hợp bệnh tả do vi khuẩn V.cholerae El Tor gây bệnh (vi khuẩn được tìm thấy ở phíaBắc hiện nay) [1]. vì ảnh hưởng sóng thần Tsunami, hàngtriệu người Nam Dương mất nhà cửa và phải tạm thời ởtrong các trại tạm trú (cũng giống như trường hợp các tỉnhmiền Trung hiện nay ở nước ta); do đó, chính quyền quyếtđịnh tiêm chủng để ngừa dịch bệnh. Báo cáo của Tổ chứcY tế Thế giới về hiệu quả tiêm chủng vắc-xin ở đây chothấy hiệu quả phòng chống bệnh tả của vắc-xin WC/rBSvà CVD103 Hg-R lên đến 90% [2]. Một số nghiên cứugần đây ở Bangladesh và Peru cho thấy vắc-xin WC/rBScó hiệu quả chống dịch tả đến 85-90% trong vòng 6 thángcho tất cả đối tượng bất kể độ tuổi nào [3]. Bằng chứng khoa học vừa trình bày trên cho thấyvắc-xin có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa bệnh tả,Câu hỏi kế tiếp là tiêm chủng vắc-xin đại trà ở nhữngvùng có nguy cơ cao như miền Trung hiện nay có đem lạilợi ích kinh tế hay không? Hiệu quả kinh tế của việc tiêmchủng có thể so sánh với chiến lược không tiêm chủng.Hiệu quả kinh tế tùy thuộc chủ yếu vào 3 yếu tố chính: (a)tần số mắc bệnh hay tỉ lệ phát sinh bệnh; (b) chi phí tiêmchủng vắc-xin; và (c) hiệu quả phòng chống bệnh củavắc-xin. Bảng sau đây cho thấy nếu tỉ lệ phát sinh bệnh2%, chiến lược tiêm chủng chỉ có thể có hiệu quả kinh tếnếu giá vắc-xin dưới 1 USD. Tuy nhiên, nếu tỉ lệ phátsinh trên 2%, ngay cả giá tiêm chủng vắc-xin 1 USD, thìchiến lược tiêm chủng vẫn có hiệu quả kinh tế, hiểu theonghĩa tiết kiệm tiền cho người dân và ngân sách Nhànước.Bảng 1. Ước tính chi phí phòng chống bệnh tả cho 2chiến lược tiêm chủng và không tiêm chủng.Tỉ lệ phát Tổng chi phí trực tiếp (USD) Chi phísinh bệnh tiêm Với chiến lược Với chiến(tính bằng chủng 2 lược tiêm không tiêmphần trăm) liều vắc- chủng chủng xin (tính bằng USD)2% 0,5 5.000.000 2.000.000 (1.500.000) 1,0 5.000.000 2.500.000 (2.000.000)5% 0,5 12.500.000 4.250.000 (3.000.000) 1,0 12.500.000 4.750.000 (3.500.000)10% 0,5 25.000.000 8.000.000 (5.500.000) 1,0 25.000.000 8.500.000 (6.000.000)Chú thích: Bảng so sánh này chỉ tính trên một quần thểgiả định gồm 1.000.000 người. Chi phí cho chiến lượckhông tiêm chủng được tính cho 10 ngày điều trị; mỗingày tốn trung bình 25 USD. Chi phí cho chiến lược tiêmchủng được tính với giả định hiệu quả của vắc-xin là 70%(và 80% trong ngoặc kép) [4].. Nói tóm lại, bằng chứng khoa học và các tính toántrên đây cho thấy cần phải chủ động tiến hành một chiếndịch tiêm chủng ở qui mô cộng đồng ở những người dânđang sống với lũ lụt, nhất là trẻ em dưới 5 tuổi và ngườicao tuổi, vì một chiến dịch như thế rất có hiệu quả phòngchống nguy cơ bộc phát nạn dịch tả mà lại đem lại hiệuquả kinh tế. Tình hình bão lụt ở miền Trung càng lúc càngnghiêm trọng, và bệnh tả đã lan truyền (hay xuất hiện) Dođó, tiêm chủng ngừa có lẽ là biện pháp thực tế nhầt vàhữu hiệu nhất để ngăn chận nạn dịch lan tràn xuống cáctỉnh phía Nam. Vì hiệu quả của vắc-xin tùy thuộc vàothời gian, và qua kinh nghiệm ở Nam Dương trong trậnbão Tsunami, một chiến dịch tiêm chủng cần phải thựchiện càng nhanh càng tốt để đem lại hiệu quả cao nhất. ...