Cảnh giác với bệnh hen suyễn ở trẻ vào mùa lạnh

Bệnh suyễn ở trẻ em còn gọi là bệnh hen phế quản (HPQ) là một bệnh mạn tính của đường hô hấp. Bệnh biểu hiện bằng sự co thắt phế quản và làm tăng tiết chất nhầy niêm mạc phế quản. Hai hiện tượng này làm cản trở sự lưu thôngcủa không khí, vì vậy trẻ khó thở. Mức độ khó thở nhiều hay ít còn tùy thuộc vào sự co thắt phế quản và sự bài tiết dịch nhầy nhiều hay ít. Ngoài ra, còn tùy thuộc vào tính chất của bệnh có bị viêm nhiễm do vi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cảnh giác với bệnh hen suyễn ở trẻ vào mùa lạnh Cảnh giác với bệnh hen suyễn ở trẻ em mùa lạnhBệnh suyễn ở trẻ em còn gọi là bệnh hen phế quản (HPQ)là một bệnh mạn tính của đường hô hấp. Bệnh biểu hiệnbằng sự co thắt phế quản và làm tăng tiết chất nhầy niêmmạc phế quản. Hai hiện tượng này làm cản trở sự lưu thôngcủa không khí, vì vậy trẻ khó thở. Mức độ khó thở nhiềuhay ít còn tùy thuộc vào sự co thắt phế quản và sự bài tiếtdịch nhầy nhiều hay ít. Ngoài ra, còn tùy thuộc vào tínhchất của bệnh có bị viêm nhiễm do vi sinh vật (vi khuẩn,virus, vi nấm) hay không? Nếu có thì bệnh còn phức tạphơn nhiều.Căn nguyên của HPQ là gì?Người ta chưa xác định hết các căn nguyên, bởi vì theo cácchuyên gia về bệnh hen thì có rất nhiều loại có khả nănggây bệnh hen hoặc là gây nguy cơ cao của bệnh HPQ.Một điều dễ nhận thấy là mỗi khi thời thiết thay đổi từ nắngấm sang lạnh, gió mùa đông bắc, áp thấp nhiệt đới, ẩm ướt,trẻ cảm lạnh do mặc không đủ ấm, tắm khi có gió lùa, mặcquần áo bị ướt (do trẻ nghịch nước hoặc khi trẻ “tè ra quần”mà người lớn không biết...) thì ở các trẻ có tiền sử HPQ rấtdễ tái phát.Viêm đường hô hấp do vi sinh vật (như viêm mũi họng,VA, viêm phế quản, tiểu phế quản), một số thức ăn (nhưtôm cua, ốc...), lông của một số động vật nuôi trong nhà(như chó, mèo...), một số côn trùng, tiết túc, đặc biệt là mạtgà, một số dược phẩm hoặc đôi khi gắng sức (khóc, chạynhảy nhiều, đùa nghịch quá mức...) cũng là một trong cácnguy cơ cao làm cho trẻ có tiền sử bị HPQ tái phát.Vấn đề khói, bụi bẩn cũng là một trong những vấn đề cầnquan tâm. Khói thuốc lá, thuốc lào do người lớn phả ra mộtcách thường xuyên, khói bếp do đun rơm rạ, củi, rác, nhấtlà khói và khí của bếp than đá (than tổ ong); bụi nhiều nhấtlà các vùng đô thị vệ sinh môi trường, vệ sinh hoàn cảnh,vệ sinh công nghiệp chưa tốt, là những yếu tố có nguy cơcao làm cho trẻ xuất hiện cơn HPQ.Làm thế nào để biết trẻ bị HPQ?Đối với cơn HPQ nhẹ, thường xuất hiện khi gắng sức(khóc, chạy nhảy quá mức...), biểu hiện là cơn ho như: hogà, nói được câu dài không bị ngắt quãng. Nghe phổi thấycó tiếng ran rít vào cuối thì thở ra.Đối với HPQ vừa thì cơn ho xuất hiện khi trẻ gắng sức,tiếng nói ngắt quảng, bắt đầu thấy dấu hiệu co kéo lồngngực, hõm ức, hố thượng đòn. Nghe thấy ran rít thì thở ra.Đối với HPQ nặng thì khó thở, ho khi nghỉ ngơi, cánh mũiphập phồng; trẻ nhỏ không thể bú được; hiện tượng co kéolồng ngực, mũi ức, hố thượng đòn rất rõ; nhìn môi của trẻthấy tím tái. Nói hoặc khóc rất khó khăn (chỉ từng từ một).Nghe phổi có ran rít to cả 2 thì thở ra và hít vào.Đối với cơn HPQ rất nặng (ác tính) thì trẻ khó thở dữ dội,không thể khóc hoặc nói và lúc này nghe phổi không cònthấy ran. Cơn hen xảy ra liên tiếp trong nhiều ngày nếukhông có biện pháp can thiệp kịp thời.Trong HPQ, nếu có kèm theo sốt thì rất có khả năng trẻ bịviêm đường hô hấp (có thể là hô hấp trên hoặc hô hấp dưới)do vi sinh vật (vi khuẩn, vi nấm hoặc virus).Khi trẻ nghi bị HPQ nên làm gì?Cần thiết cho trẻ đi khám bệnh, đặc biệt là khám bác sĩchuyên khoa nhi, tuyệt đối không nên nghe theo mách bảocủa bạn bè, người thân không có chuyên môn về y, nhất làkhông có kinh nghiệm về HPQ ở trẻ em. Không nên tự muathuốc để điều trị cho trẻ vì không những không khỏi, mànhiều khi còn gây nguy hiểm cho tính mạng của trẻ.Những lúc trẻ đang bị lên cơn HPQ không được tắm chotrẻ, tránh cho trẻ chơi, ngồi hoặc bế trẻ ra nơi có gió lùa sẽlàm cho trẻ bị lạnh đột ngột, cơn hen sẽ tăng nặng hơn. Đốivới trẻ lớn nên động viên, an ủi, tình cảm với cháu, khôngnên làm cho trẻ buồn, lo lắng, chán nản.Khi trẻ lên cơn hen nặng, hen cấp tính (khó thở gấp, dữ dội,môi tím, không bú được, không khóc được, nói ngắt quãnghoặc không nói được...) cần khẩn trương đưa cháu đến cơsở y tế gần nhất để cấp cứu, tránh để xảy ra điều đáng tiếc.Nên làm gì để phòng bệnh HPQ?Cần mặc ấm cho trẻ về mùa lạnh, nhất là khi đi ra khỏi nhà.Chỉ nên tắm cho trẻ khi không có cơn hen (trẻ vẫn ăn, chơibình thường). Tắm ở buồng không có gió lùa, tắm nước ấm,cần tắm nhanh, tắm xong phải lau khô người cho trẻ ngay,lau bằng khăn khô và mặc ngay quần áo cho trẻ.Mùa lạnh mỗi lần chuẩn bị tắm, rửa cho trẻ nên chuẩn bịmột số phương tiện như: quần áo sạch, lò sưởi, điều hòanóng (nếu có điều kiện) để sau khi tắm, rửa xong là cháuđược tiếp xúc ngay với khí ấm, hạn chế lạnh đột ngột làmcho trẻ dễ bị cảm lạnh và nguy cơ xuất hiện cơn HPQ trêntrẻ có sẵn tiền sử bị hen.Đối với trẻ có tiền sử HPQ thì không cho trẻ ăn, uống cácloại thức ăn có nguy cơ cao xuất hiện cơn hen như: tôm,cua, ốc. Bố, mẹ và người lớn không nên hút thuốc trongnhà. Nếu chưa có điều kiện dùng bếp điện, bếp ga thì nêncải tiến bếp đun củi, rơm, rạ bằng loại bếp ít khói. Khôngnên nuôi chó, mèo trong nhà. Cần đề phòng có mạt gà chuitrong chăn, gối, đệm bằng cách phơi nắng chăn, gối, đệmmỗi khi có điều kiện.Trong phòng ngủ của trẻ không nên quét nhà b ...