CAO HỔ CỐT Tên khoa học: Panthera tigris L. Họ mèo (Felidae) Bộ phận dùng: toàn bộ

CAO HỔ CỐT Tên khoa học: Panthera tigris L. Họ mèo (Felidae) Bộ phận dùng: toàn bộ xương con hổ. Nấu cao hổ cốt phải dùng toàn bộ xương con hổ, không nên thiếu miếng xương nào và không được lẫn các xương khác. Do đó phải có người tinh thạo, biết xem xương và chọn lọc xương. Xương hổ quý nhất là xương tay (hổ hình cốt) rồi xương chân, xương đầu, xương sống liền với xương đuôi (không thể thiếu những xương này được). Xương tay hơi vặn ở khuỷu, có một lỗ ‘thông thiên’; đặc điểm này...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CAO HỔ CỐT Tên khoa học: Panthera tigris L. Họ mèo (Felidae) Bộ phận dùng: toàn bộ CAO HỔ CỐTTên khoa học: Panthera tigris L.Họ mèo (Felidae)Bộ phận dùng: toàn bộ xương con hổ.Nấu cao hổ cốt phải dùng toàn bộ xương con hổ,không nên thiếu miếng xương nào và không đượclẫn các xương khác. Do đó phải có người tinh thạo,biết xem xương và chọn lọc xương. Xương hổ quýnhất là xương tay (hổ hình cốt) rồi xương chân,xương đầu, xương sống liền với xương đuôi (khôngthể thiếu những xương này được). Xương tay hơivặn ở khuỷu, có một lỗ ‘thông thiên’; đặc điểm nàydùng phân biệt xương hổ, xương beo với các xươngkhác: răng hàm có hình chữ ‘tam sơn’. Hổ chết trongrừng lâu ngày xương trắng bợt, nếu ngâm nước lâuthì bị ải, hổ săn bắn được thì xương dính liền nhau,trắng ngà, để hơi vàng. Xương hổ tốt nhất nặng 10 -15kg. Nếu có đủ 5 bộ xương cùng nấu thì tốt nhất,nếu không một bộ trên 10kg cũng tốt. Một kg xươngđã chế nấu được độ 230g cao mềm, cho nên nấu caohổ cốt người ta thường nấu lẫn với xương Sơndương (tỷ lệ 1/5). Nếu được ngũ dương nhị hổ thìcàng có lực mạnh. Xương sơn dương nấu với xươnghổ cũng phải làm sạch như gạc (sạch tuỷ, gân, thịt).Tính vị: vị mặn và ấm.Quy kinh: Vào kinh Thận và Can .Tác dụng: bổ dưỡng gân cốt, trục phong hàn.Chủ trị: trị phong thấp tê bại, thuốc mạnh xươngcốt...Liều dùng: Ngày dùng 6 - 12g, thái miếng nhỏngậm cho tan trước khi đi ngủ, hoặc ngâm rượu 1/4để uống (ngâm rượu là tốt hơn cả).Cách bào chế:Theo Trung Y: Hổ bị chết vì tên độc không nêndùng vì độc có thể ngấm vào xương. Dùng xương hổthì đập vỡ xương bỏ hết tuỷ bôi mỡ, sữa hoặc rượuhay dấm rồi nướnghoặc sao vàng mà dùng.Theo kinh nghiệm Việt Nam: Có 3 giai đoạn: làmsạch, tẩm sao và nấu cô:- Làm sạch: nguyên tắc làm sạch là bỏ hết thịt gân vàtuỷ, nếu không sau này không những cao bị hỏng màcòn di độc (có người nói tuỷ cọp thối rất lâu, nấu caocòn tuỷ thì hai tuần sau sinh dòi ). Xương tươi hoặcxương khô mà còn thịt gân cho vào nước vôi loãng (100 kg xương dùng 0,500 kg vôi sống) vừa đủ ngậpxương. Đun sôi thì tắt lửa, để ngâm một đêm, đem rarửa sạch hết gân cho kỹ. Có người luộc, xương vớilá đu đủ non để làm sạch thịt, gân. Dùng trấu, cátđánh, chà xương cho bóng sạch, rửa kỹ, phơi (sấy)khô. Cưa từng khúc ngắn như khẩu mía 5 - 6cm, chẻlàm 2 - 3 mảnh, xương nhỏ thì đập giập. Đem luộcsôi trong 10 phút với nước giấm ( 10 kg xương dùng3 lít giấm, thêm nước cho đủ ngập xương) để chotuỷ mềm ra rồi đẽo cho tuỷ hết. Rửa sạch nước giấmcho kỹ, có người kỹ hơn sau khi đẽo bỏ tuỷ rồi thìlấy trấu giã với xương hoặc lấy đá cuội to nhỏ xócvới xương để xương sạch tuỷ và trơn bóng. Phơi sấykhô.Giai đoạn làm sạch tuỷ này rất quan trọng đòi hỏinhiều công phu, không thể làm dối được. Công việclàm xương nên làm xa nhà để giữ được vệ sinh.- Tẩm sao: tẩm sao xương hổ để nấu cao có nhiềucách, tuỳ theo kinh nghiệm của từng địa phương. Cóngười tẩm sao lần lượt như sau: tẩy bằng nước raucải, tẩy bằng nước trầu không, sao bằng mỡ dê,ngâm với Khương hoàng và Hùng hoàng, ngâm vớigiấm vào sao cát, cuối cùng sao lại bằng mỡ dê (PhóĐức Thành). Lại có người tiến hành như sau: ngâmnước trầu không, ngâm nước rau cải xóc với giấm.Tẩm mỡ dê, rửa bằng nước gừng pha rượu, sao cátcho vàng (để tán bột dùng hoặc nấu cao) (QuanTriệu Ngang); Hoặc là ngâm vào nước trầu không,ngâm vào nước rau cải tẩm giấm sao, tẩm rượu sao,tẩm mỡ dê sao vàng (Nguyễn Ngọc Bích) v.v...Theo kinh nghiệm tẩm sao xương hổ nấu cao (haytán bột) của Viện Đông y và Xí nghiệp dược phẩm Ithì nay thống nhất tiến hành như sau:+ Lấy rau cải đã giã nhỏ (100kg xương đùng 10kg lárau cải và 5 lít nước) tẩm trộn vào xương để 1 ngàyđêm. Rửa sạch, sấy khô).+ Lấy lá trầu không đã giã nhỏ (100kg xương dùng5kg lá trầu không và 3 lít nước) tẩm, trộn vàoxương, ủ một ngày đêm. Rửa sạch, sấy khô.+ Lấy gừng đã giã nhỏ (100 kg xương, dùng 10kggừng và 5 lít nước) tẩm ủ một đêm. Sáng hôm sauđem ra sấy ngay (không phải rửa) cho khô.+ Lấy rượu 40o (l00 kg xương dùng 10 lít rượu) tẩmvào xương, để ráo.+ Đem sao vàng với cát (đã rửa sạch): nấu cao thìsao qua (không nên sao vàng); làm hoàn tán thì mớiphải sao vàng.- Nấu và cô: nấu cao hổ cốt giống như nấu cao banlong là nấu ba nước, cô chung trực tiếp rồi cô cáchthuỷ, đảo đều và kỹ, bọc giấy bóng v.v...Bảo quản: để nơi thoáng gió, mùa hè nên lót vôisống dưới đáy thùng, đậy kín.Kiêng ky: người âm hư hoả vượng không nên dùng ...