CÁP GIỚI (Kỳ 3)

Tính vị: Vị mặn tính bình có độc ít.Qui kinh: Nhập kinh Phế, ThậnTiên thiềm (Bản Thảo Cương Mục), Cáp giải (Nhật Hoâ Tử Bản Thảo), Đại bích hổ (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển).Tên khoa học:Gekko gekko Lin.Họ:Tắc Kè (Gekkonidae).Tên gọi:Con đực gọi là Cáp, con cái gọi là Giới. Về đêm, nghe kêu 1 tiếng “Tắc [cáp]”, 1 tiếng “Kè [giới]”, do âm thanh mà có tên Tắc kè.Mô tả: Tắc kè hình dáng gần giống như con Thạch sùng (hay con Thằn Lằn, nhưng to hơn nhiều. Có loại da màu nâu đen, hoặc nâu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CÁP GIỚI (Kỳ 3) CÁP GIỚI (Kỳ 3) Tính vị:Vị mặn tính bình có độc ít. Qui kinh:Nhập kinh Phế, Thận Tiên thiềm (Bản Thảo Cương Mục), Cáp giải (Nhật Hoâ Tử Bản Thảo),Đại bích hổ (Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển). Tên khoa học: Gekko gekko Lin. Họ: Tắc Kè (Gekkonidae). Tên gọi: Con đực gọi là Cáp, con cái gọi là Giới. Về đêm, nghe kêu 1 tiếng “Tắc[cáp]”, 1 tiếng “Kè [giới]”, do âm thanh mà có tên Tắc kè. Mô tả: Tắc kè hình dáng gần giống như con Thạch sùng (hay con Thằn Lằn,nhưng to hơn nhiều. Có loại da màu nâu đen, hoặc nâu xanh, loại thì màu xámlưng có chấm lốm đốm. Con đực da sần sùi, miệng rộng, đuôi nhỏ mà dài, concái da mịn nhẵn, miệng bé, đuôi lớn mà ngắn hơn. Phần bụng phình to có 4chân, ngón chân có màng mỏng, có thể leo bò trên các vách núi treo leo và trêncây. Mình dài koảng 10-17cm (chưa kể phần đuôi) đuôi có thể dài bằng phầnmình, miệng có hai hàm răng nhọn. Tắc kè sống ở vách núi hay các hốc thâncây trong rừng. Cũng thường sống thành từng đôi một (một đực, một cái). Sáchcổ nói con đực kêu “tắc” con cái kêu “kè” nhưng thực tế một con có thể kêu cảhai tiếng “Tắc kè”. Nếu dùng Tắc kè ngâm thuốc thường phải kiếm đủ cả đôi.Ban ngày mắt của nó lóa lên nên chỉ đi kiếm mồi vào ban đêm, chúng chỉ thíchăn những loại sâu bọ có cánh, lúc bắt mồi động tác rất nhanh nhẹn, linh hoạt.Vào khoảng tháng 4 bắt đầu mùa hoạt động của Tắc kè, tháng 5-6 là tháng hoạtđộng nhanh nhất, cuối tháng 10 đã ít thấy, sau tiết Sương giáng thì đã bắt đầubước vào ngủ qua đông, nó nằm im trong mùa đông không hoạt động. Nếu bắtTắc kè bỏ vào lồng sắt mà thời gian ấy là mùa nóng thì chúng dễ bị chết,nhưng gặp điều kiện khí hậu thích nghi thì tuy qua mấy tháng không cho ănnhưng Tắc kè vẫn sống. Những con nuôi trong lồng như thế thì khoảng tháng5-6 đã đẻ nhiều trứng màu trắng vỏ mềm, một lần đẻ hai trứng, chừng 100ngàysau bắt đầu nở (3 tháng 10 ngày), không phải ấp, Tắc kè con sau khi nở 3-4 năm sau mới trưởng thành. Phân biệt: (1) Cần phân biệt với con Tắc kè, Cắt kè, Tò te hay rồng đất, có hìnhdáng như con trên nhưng nhỏ hơn, con đựng có gờ gai lưng phát triển hơn concái. Sống ở bụi cây ven suối, bơi giỏi. Rồng đất tên khoa học Physygnathuscocincinus. (2) Khác với con Giác thiềm (Phrinosoma cornuta). Địa lý: Sống trong các hốc đá, hốc cây các miền núi rừng khe hốc nh à cao khắpnơi trong nước Việt Nam. Phần dùng làm thuốc: Dùng cả con còn đủ đuôi đã bỏ nội tạng, căngthẳng phẳng phơi sấy khô. Thường dùng chân trước đến chân sau dài 9,7cm,nếu nhỏ hơn kích thước trên thì thuộc vào loại bé. Cách bắt và nuôi. (1) Người ta thường lắng nghe nó kêu ở chỗ nào thì tìm bắt. a) Dùng tóc để bắt, thường về lúc chập tối người ta dùng gậy tre nhỏ,đầu gậy có buộc những nắm tóc, bó thành tụm tua tủa rồi luôn vào những hốctrên cây, Tắc kè tưởng là mồi (các loại sâu có cánh mỏng) liền nhảy ra vồ ăn,lúc đó kéo ra ngay thì sẽ bắt được. b) Dùng ánh sáng để bắt, vào khoảng 7-10 giờ tối, Tắc kè thường bò rakhỏi lỗ hang xuống dưới kiếm mồi, dùng đèn pin soi vào tắc kè sẽ nằm imnhanh nhanh ta tóm lấy cổ. c) Dùng móc sắt để bắt về mùa hè nóng nực, Tắc kè thường bò ra ngoàihốc để ngóng mát. Vì ban ngày chúng hay bị lóa mắt, cho nên nhanh nhẹndùng móc sắt móc vào hàm trên hay hàm dưới rồi lấy tay túm chặt lấy cổ bắtbỏ vào lồng. (2) Cách nuôi: a) Làm núi giả, tìm chỗ khô ráo, rồi lấy đá và gạch xây thành núi giảrỗng giữa. Núi giả gồm vách xung quanh và lồng rỗng có cửa vào. Làm váchnúi sau khi san bằng nền, dùng gạch xây thành vách cao 3m, rộng 2,3m, dài3m, trên vách có để những lỗ nhỏ cách mặt đất độ 1m, trên nóc có để một cửathông lên trên, bên một vách có một cửa sổ, một bên có cửa ra vào sau đó đắpđá ra ngoài có chất hồ cẩn thận ở những chỗ có lỗ thì vẫn chừa ra thành hangsâu. Sau khi xây xong bên ngoài chỉ trông thấy đá không thấy gạch. Cửa sổhang đều lấy thép vít lại, cửa ra vào cũng làm bằng lưới thép. Làm lòng núi cầnxây một hòn núi giả con, dài 1-7m, rộng 1m, một đầu xây nối liền với váchtường nóc núi giả. Chỗ cách đất 1m có chừa những lỗ nhỏ làm hang cho nó ở.Bốn chung quanh có chừa lối đi để tiện quan sát. b) Nuôi: Tắc kè thích ăn những côn trùng bộ cánh mỏng. Ban đêm dùngđèn dầu để những côn trùng tập trung cho Tắc kè bắt (Tắc kè không sợ ánhsáng lờ mờ). Nếu ăn không đủ no phải cho ăn mồi thêm. Nếu trong hang khôngđủ ẩm thì phải phun thêm nước vào cho đủ ẩm. Tối lúc lên đèn thắp đèn ở núigiả cho những sâu bọ có cánh bay vào để Tắc kè bắt ăn, nếu không đủ ta phảibắt thêm cho ăn từng bữa, ban ngày lóa mắt cho nên ít hoạt động. ...