CẶP PHẠM TRÙ CÁI CHUNG VÀ CÁI RIÊNG

1. Định nghĩa: - Cái riêng là một phạm trù triết học dùng để chỉ một sự vật hiện tượng, một quá trình riêng biệt nào đó. Chẳng hạn là cái bàn này, cái cây nọ, hành tinh kia. Như vậy cái riêng là một chỉnh thể, nó có thể tồn tại tương đối độc lập trước nhiều cái khác. - Cái chung là một phạm trù triết học dùng để chỉ những mặt, những thuộc tính, những mối liên hệ chung cho nhiều sự vật hiện tượng khác nhau. Chẳng hạn màu trắng, tư duy…Như vậy cái chung là...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CẶP PHẠM TRÙ CÁI CHUNG VÀ CÁI RIÊNGCẶP PHẠM TRÙ CÁI CHUNG VÀ CÁI RIÊNG1. Định nghĩa: - Cái riêng là một phạm trù triết học dùng để chỉ một sựvật hiện tượng, một quá trình riêng biệt nào đó. Chẳnghạn là cái bàn này, cái cây nọ, hành tinh kia. Như vậy cáiriêng là một chỉnh thể, nó có thể tồn tại tương đối độc lậptrước nhiều cái khác. - Cái chung là một phạm trù triết học dùng để chỉ nhữngmặt, những thuộc tính, những mối liên hệ chung chonhiều sự vật hiện tượng khác nhau. Chẳng hạn màu trắng,tư duy…Như vậy cái chung là cái bộ phận nhưng có sựlặp lại nhiều lần. Ngoài cái chung và cái riêng còn có cái đơn nhất đó lànhững mặt, những thuộc tính chỉ xuất hiện ở sự vật duynhất nào đó, không lặp lại ở những sự vật khác. Tóm lại cái riêng là chỉnh thể thống nhất giữa cái chungvà cái đơn nhất.2. Mối quan hệ biện chứng giữa cái chung và cái riêng: - Cái chung chỉ tồn tại trong cái riêng, tồn tại thông quacái riêng bởi vì mỗi một cái chung chỉ là một mặt, một bộphận của những cái riêng nên nó không thể tách riêng bởicái riêng. VD: Tư duy không thể tách rời con người, nó làbộ phận tồn tại trong mỗi con người, lợi ích chung cũng làlợi ích riêng của từng người; Màu trắng được biểu hiệnthông qua cái áo… - Cái riêng tuy tồn tại độc lập nhưng không hoàn toàn côlập mà mỗi cái riêng đều phải tồn tại trong mối liên hệ đểdần đến cái chung. - Cái chung thì bền vững sâu sắc hơn cái riêng, bởi vì nóbao gồm những mặt, những thuộc tính bên trong lặp đi lặplại nên cái chung bao hàm 1 cách đại khái cái riêng.Ngược lại cái riêng thì phong phú, đa dạng hơn cái chungbởi vì trong cái riêng ngoài những cái riêng còn có cái đặcthù và đơn nhất. Cho nên cái riêng không ra nhập hết vàocái chung. - Trong quá trình vận động và phát triển cái chung và cáiđơn nhất có thể chuyển hoá vào nhau, từ một cái đơn nhấtban đầu có thể dần dần chuyển hoá thành cái chung,chẳng hạn sự xuất hiện cái mới… Ngược lại từ cái chungcó thể chuyến hoá thành cái đơn nhất, chẳng hạn sự mấtđi của một cái cũ..3. Ý nghĩa, phương pháp luận: - Quá trình nhận thức của con người phải đi từ cái riêngđến cái chung. - Phải biết vận dụng cái chung vào để cải tạo cái riêngnhưng đồng thời phải tính đến những điều kiện đặc thùriêng có của từng cái riêng cho phù hợp. - Phải biết vận dụng mối quan hệ chuyển hoá giữa cáichung và cái đơn nhất qua đó thúc đẩy quá trình phát triểncủa sự vật.