Câu chuyện Kiến trúc và Hoài bão của thanh niên trẻ Việt Nam

Một công trình muốn đẹp, bền vững, phải có thiết kế đẹp. Một khu vực, đất nước muốn đẹp, bền vững, phải có quy hoạch tổng thể hợp lý và tầm nhìn lâu dài. Đầu thế kỷ 19, Eugene Haussmann, với tư duy quy hoạch và tầm nhìn vĩ đại đã giúp cho Napoleon III biến Paris từ một thành phố với “những con phố nhỏ bẩn thỉu, hôi hám, những ngôi nhà đen sạm, xấu xí, một môi trường bụi bẩn, nghèo khổ của những người ăn xin, người bán hàng rong, phụ nữ may vá, phụ nữ bán...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Câu chuyện Kiến trúc và Hoài bão của thanh niên trẻ Việt Nam Câu chuyện Kiến trúc và Hoài bão của thanh niên trẻ Việt NamMột công trình muốn đẹp, bền vững, phải có thiết kế đẹp. Một khu vực, đất nước muốnđẹp, bền vững, phải có quy hoạch tổng thể hợp lý và tầm nhìn lâu dài.Đầu thế kỷ 19, Eugene Haussmann, với tư duy quy hoạch và tầm nhìn vĩ đại đã giúp choNapoleon III biến Paris từ một thành phố với “những con phố nhỏ bẩn thỉu, hôi hám,những ngôi nhà đen sạm, xấu xí, một môi trường bụi bẩn, nghèo khổ của những người ănxin, người bán hàng rong, phụ nữ may vá, phụ nữ bán thuốc nước và mũ” (Jean – JaquesRousseau) trở thành một thủ đô hiện đại, lộng lẫy, với những đại lộ thẳng tắp chạy xuyênqua thành phố, Paris của thế kỷ 20 là Kinh đô của ánh sáng.Manchester đầu thế kỷ 19 cũng là một trong những cái nôi của cách mạng công nghiệp.Chúng ta biết đến Manchester hiện nay là một trung tâm toàn cầu về sáng tạo và côngnghiệp tri thức, nhưng không biết rằng để có được thành tựu đó, Manchester đã phải trảiqua 50 năm suy sụp với đầy những thách thức về thất nghiệp, bệnh tật, lạc hậu và bị bỏrơi, để từng ngày xây dựng theo quy hoạch và tầm nhìn định sẵn.Quay về với Kiến trúc Việt Nam, người trẻ thường đố nhau: “Đố các bạn biết, phố hàngĐào ở đâu?”. Thực chất: “Phố “hàng đào” ở khắp nơi, không chỉ Hà Nội mà cả Sài Gòn,Tây Nguyên và khắp Việt Nam, đâu đâu cũng đào, sáng cáp quang, chiều điện thoại, tốicống rãnh, nửa đêm lại ống nước. “Hàng đào” quanh năm, đào khắp nơi”. Tại sao vậy, vìkỹ thuật không có quy hoạch, lắp đặt nước không nhìn cáp quang, điện thoại cũng chẳngnhìn internet, cứ như thế cái nọ chồng chéo cái kia, giao thông Việt Nam dưới đất thì đàolấp, trên cao thì từng bó từng bó dây rợ.Hình ảnh tương tự khi chúng ta nhìn vào mặt tiền những ngôi nhà khắp Hà Nội, đủ thứphong cách, trẻ trung có, già cỗi thực dân có, Pháp có, Nhật có, Hàn có, Tunisie có, máivòm, mái thép, mái củ hành, có cả, lộn xộn và phi kiến trúc.Còn rất nhiều ví dụ nữa trên thế giới về câu chuyện quy hoạch để phát triển bền vững.Tôi không lạm bàn chuyện kiến trúc, kẻo bạn lại tưởng tôi là một kiến trúc sư đang phântích bới móc về quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam. Vả lại, kiến trúc đô thị không phảilà chuyện một sớm một chiều mà thay đổi, đó cũng không phải là mục đích của bài viếtnày.Tư duy dịch chuyển một chút, ngẫm ra cuộc đời của một con người cũng giống như sựtồn tại của một công trình, hay một đô thị, phàm nếu không có thiết kế, không có quyhoạch, thì ắt sẽ thành ra một thứ lộn xộn kiểu như “phố hàng đào” ở Việt Nam. Thế nên,cuộc sống của chúng ta có thể học được rất rất nhiều điều từ kiến trúc.Có một số khái niệm như “tầm nhìn”, “viễn cảnh”, “ước mơ”, “hoài bão”,.. mà đối vớithanh niên trẻ Việt Nam bây giờ là những khái niệm sáo rỗng và viển vông. Nếu chúng tavào một lớp học, một trường học bất kỳ, cấp 2, cấp 3, hoặc đại học, hỏi tất cả các họcsinh trong lớp đó 2 câu hỏi: “Hoài bão là gì?” và “Hoài bão của bạn là gì?”. Thì 99%những câu trả lời sẽ là: “hoài bão là ước mơ”, “hoài bão là mong muốn”, ..., hoặc sẽ chỉ lànhững nụ cười trừ. 1 tháng sau, nếu hỏi lại đúng 2 câu hỏi đó, với đúng những học sinhđó, câu trả lời nhận được (nếu có) lại hoàn toàn khác.Bạn có nhớ câu truyện “Alice lạc vào xứ sở thần tiên” không, có một đoạn hội thoại giữaAlice và con mèo cười Chết – Sữa Cheshire thế này:Alice: Xin hãy nói cho tôi biết, từ nơi này, tôi sẽ phải đi đường nào?Cheshire: Điều đó phần lớn phụ thuộc vào nơi nào mà cô muốn đi tiếp?Alice: Tôi không quan tâm nhiều lắm tới nơi đó.Cheshire: Vậy thì nơi nào cô đến cũng thế cả thôi.Alice (giải thích thêm): Đủ dài để tôi đến một nơi nào đó,Cheshire: Ồ, cô chắc chắn làm được điều đó, nếu như cô chỉ có thể đi.Thanh niên Việt Nam cũng như cô bé Alice ở xứ sở thần tiên vậy. Dường như học sinhViệt Nam không biết đi học để làm gì, cũng chẳng quan tâm đến việc định hướng tronghọc tập lắm. Nên đa số sinh viên khi được hỏi thường có những câu trả lời như: Cháu họcBách Khoan vì bạn cháu bảo trường ấy tốt! Cháu thi Ngoại Thương vì con bạn thân cháuthi trường đấy! Hoặc Cháu cũng chẳng biết!...Trở lại với kiến trúc, người ta thường nói “Chỉ có thiết kế mới đem lại một công trình đẹpvà ít tốn kém”.Một bản thiết kế kiến trúc phải trả lời được những câu hỏi đảm bảo đến sựtồn tại của công trình: - Công trình này sinh ra làm gì (làm siêu thị, làm quán karaoke, hay làm nhà ở)? - Công trình đó phụ thuộc vào những điều gì (địa chất, thổ nhưỡng, hàng xóm, quy hoạch thành phố)? - Tương lai công trình này trông như thế nào (Phối cảnh, tiểu cảnh)? - Xây dựng công trình này như thế nào (Mặt cắt, mặt bằng, mặt bằng kỹ thuật,..)Thiết kế cuộc sống, giống như khi thiết kế một công trình, bạn cũng phải tự đặt cho mình4 câu hỏi:- Tôi sinh ra làm gì (là bác sỹ cứu người, là ca sĩ mang lời ca tiếng hát phục vụ nhândân, là giáo viên giảng dạy và đào tạo thế hệ trẻ hay là luật sư bảo v ...