Cây cảnh

Dạo rày cả làng ông Hai thích cây cảnh. Trước sân, quanh hè, trong vườn nhà nào cũng đầy cây là cây. Gốc cũ gốc mới được đào về giâm nơi bóng mát cho bén rễ. Nhiều gốc chưa kịp đặt vào chậu, xám mốc chỏng chơ. Chậu kiểng đúc dở dang, sấp ngửa. Bao phân nục, đá sông, san hô lăn lóc góc vườn. Theo giới cây cảnh, chậu cảnh non bộ phải kết hợp giữa rừng và biển. Đắp tiểu đảo, dòng suối, núi non chùa chiền, gắn thêm mấy con chim con cò, rắc men ươm rêu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cây cảnh Cây cảnh TRUYỆN NGẮN CỦA TRƯƠNG ANH QUỐCDạo rày cả làng ông Hai thích cây cảnh. Trước sân, quanh hè, trong vườn nhà nào cũngđầy cây là cây. Gốc cũ gốc mới được đào về giâm nơi bóng mát cho bén rễ. Nhiều gốcchưa kịp đặt vào chậu, xám mốc chỏng chơ.Chậu kiểng đúc dở dang, sấp ngửa. Bao phân nục, đá sông, san hô lăn lóc góc vườn. Theogiới cây cảnh, chậu cảnh non bộ phải kết hợp giữa rừng và biển. Đắp tiểu đảo, dòng suối,núi non chùa chiền, gắn thêm mấy con chim con cò, rắc men ươm rêu xanh. Nhờ câycảnh nhiều tay ngang bỗng trở thành nghệ nhân.Hết ba ngày mùa, già trẻ bé choai cơm đùm cơm gói lên núi săn lùng cây cảnh. Đốn hạ.Bứng gốc. Lộc vừng, sanh, si, sung. Sáng sớm, ông Hai hay ra trước sân ngó về phía mặttrời lặn. Đoàn người nối hàng trò chuyện râm ran. Lộc vừng sanh si sung. Mấy loại câyxưa nay vốn vô dụng, chẳng lấy được gỗ, chẳng đốt được than cũng chẳng làm được củi.Tán lá dày mo xanh rì, nơi trú ngụ của chim chóc ma quỷ nay trở thành cây cảnh. Buổitrưa vắng, thiu thiu ông Hai lại bị giật mình. Tiếng rìu, cưa máy, cuốc xẻng vọng xuốnglanh lảnh. Ông Hai trở mình ngó lên. Mảng rừng héo vàng lỏm chỏm.Nhà ông Hai có một cây cảnh đẹp mê ly. Gốc cây to gần bằng cái om đất ông Hai trồngnó. Rễ cành được uốn hình nhân, đầu trái gáo trông giống tượng Phật ngồi thiền. Haicánh tay mập mạp, đùi ếch, đầu gối tròn vo vo. Dòm kỹ mới thấy con chim nhỏ xíu tronghốc. Cây này ông Hai trồng đã hơn một vòng lục thập hoa giáp. Chính xác dư hai ngày.Ngày đó cũng mưa rây rây, se lạnh tiết trời đầu đông. Trồng cái cây, ông Hai tính từngngày. Trí nhớ, điều gì đã nhớ, ông Hai có muốn quên đi cũng đâu có được.Ngày trồng cây si cũng là ngày vợ ông Hai sinh đứa con trai đầu lòng. Trời không có chútgió. Không có chút gió nhưng cây dừa già khằn tóp ngọn trước sân nhà tự nhiên ngãkềnh. Cây ngã sướt qua mái nhà, chém đứt hơn nửa tấm tranh. Nếu ngã nhầm căn nhà,không biết vợ con ông đang nằm trong buồng sẽ thế nào nữa. Trên ngọn dừa có một tổchim vừa nở. Chim con còn đỏ hỏn, chưa mở mắt cứ há miệng đòi ăn. Ông Hai mang tổchim trèo lên đặt trên cháng ba ngọn mít trước nhà.Thu dọn cây dừa, giữa thân cây có một cái hốc. Cái hốc do mảnh bom găm vào, lâu ngàybị mục. Ở đó, một nhành si nhỏ xíu xanh mơn mởn. Chắc con chim ăn trái rồi ị vào, sinảy mầm mọc lên thành cây. Thương cây dừa già, ông Hai đem cây si nhỏ trồng lại.Thằng con ông Hai thường lẽo đẽo theo chăm sóc cây si với cha, có lúc nó trật cu đái vàochậu vì lười đi múc nước.Con trai vào chiến trường một năm thì không về nữa. Quả bom rơi trúng công sự nổ tung.Chỗ con trai ông Hai trú lần cuối cùng là hố bom sâu hoắm, ra đi không để lại một vật gì.Mỗi lần nhớ con, ông Hai ngửi ngửi vào gốc cây si. Lâu ngày cũng chẳng còn mùi vị gì.Ông Hai thui thủi một mình, chỉ biết làm bạn với cây si. Ban ngày ông Hai bưng ra sân,đêm lấy sương xong lại mang vào đặt cạnh chiếc chõng tre. Có hơi người cây si lớn vùvù. Có buổi tối chơi đờn độc huyền đến tận khuya, đêm nằm mơ thế nào, hôm sau khilàm thịt con gà trống, ông Hai rưới hết huyết vào gốc cây si.Nghe đồn ông Hai có cây si đẹp ai cũng đến hỏi mua nhưng ông không bán. Bao nhiêucũng không bán. Già cả rồi chơi cây cảnh làm gì. Ông không con không cháu, không bàcon thân thích, xuống lỗ có mang theo được đâu. Nhiều người nói bóng nói gió. Biếtđược, khi ai đến hỏi, ông Hai lấy cớ mệt đi nằm. Dạo này hay trộm vặt chó, gà. Một ngàysẽ đến lượt trộm cây cảnh. Ông bỏ chậu cây vào chiếc tủ thờ, khóa lại.Mấy hôm mưa, chủ cây xăng ngoài ngã ba hay ghé nhà ông Hai nghe đờn độc huyền, chođến lúc ông Hai đi ngủ mới về. Còn trẻ mà thích tiếng đờn độc huyền âu cũng lạ. Có hômNhẫn mang cả rượu và đồ nhắm đến. Chẳng uống được bao nhiêu nhưng men rượu làmtiếng đờn ông Hai trong hơn, lảnh lót và xót xa hơn. Già trở lại con nít, có người tròchuyện cũng vui. Hôm nào Nhẫn không đến chơi, ông Hai thấy khó ngủ lại mang đờn ragảy.Cây mít trước nhà ông Hai lá vàng hươm. Lá rụng xuống sân rào rào. Ông Hai quét phíatrước, lá rụng phía sau. Không phải bởi mùa đông đến, mùa đông lá chỉ vàng và rụng dầndần. Từ khi trồng, chưa bao giờ cây mít rụng lá thế này. Ông Hai cào cào xung quanhgốc, khắp thân cây. Cũng không phải bị sùng. Vài chú chim sẻ đậu trên ngọn kêu ríu rít,ông Hai nheo nheo mắt nhìn xa xăm. Ngày mưa rây rây ông mang tổ chim non đặt lênchỗ cháng ba. Chợt có tiếng người đi ngang ngõ bàn tán:- Khiếp thật! Một cây si mà bán hơn mười cây vàng!- Tay ấy có đi đào gốc đâu!- Nghe nói tay ấy mua rẻ được ở đâu đó...Ông Hai giật mình, lật đật bước vào nhà. Chiếc tủ gỗ tạp có gắn tấm kiếng nhỏ xíu vẫncòn nguyên ổ khóa. Chậu si vẫn còn bên trong, mấy chiếc lá vẫn xanh xanh. Ông Haichợt nhớ mấy đêm rồi không mang cây ra lấy sương. Thế mà lá nó vẫn xanh tươi. Ôngtìm trong túi chiếc chìa khóa, mở tủ bưng chậu cây ra ngoài cho có chút ánh nắng chiều.Sao chậu cây nặng đến thế? Sức khỏe đã ...