Thông tin tài liệu:
Đầu năm 1867. Tiếng súng của giặc Phú Lang Sa nổ rền sáu tỉnh của miền Nam trong đó có Bến Tre, lúc bấy giờ chưa thành tỉnh mà còn thống thuộc vào tỉnh Vĩnh Long. Binh lực của triều đình Huế không cản nổi bước chân của kẻ xâm lăng. Dù có tinh thần yêu nước cao độ, dù can trường và anh dũng, nhưng với gươm giáo thô sơ, lính của Nguyễn triều cũng phải lùi trước tàu chiến và súng ống tối tân của lũ bạch quỉ. Tới tháng 6 thì toàn vùng Bến Tre lọt vào...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cây Đòn Gánh Cây Đòn Gánh Chu Sa LanĐầu năm 1867. Tiếng súng của giặc Phú Lang Sa nổ rền sáu tỉnh của miền Nam trong đócó Bến Tre, lúc bấy giờ chưa thành tỉnh mà còn thống thuộc vào tỉnh Vĩnh Long. Binhlực của triều đình Huế không cản nổi bước chân của kẻ xâm lăng. Dù có tinh thần yêunước cao độ, dù can trường và anh dũng, nhưng với gươm giáo thô sơ, lính của Nguyễntriều cũng phải lùi trước tàu chiến và súng ống tối tân của lũ bạch quỉ. Tới tháng 6 thìtoàn vùng Bến Tre lọt vào tay giặc. Dân chúng bồng bế nhau chạy giặc. Máu chảy khắpnơi. Hãm hiếp, giết chóc xảy ra như cơm bữa. Tiếng kêu khóc và than oán của dân lànhvọng thấu trời xanh. Hưởng ứng lời kêu gọi của ba vị anh hùng Phan Tôn, Phan Liêm vàPhan Ngữ; trai tráng trong vùng Bến Tre bỏ ruộng nương, thôi cày cấy cầm vũ khí đầuquân dưới trướng của ba vị anh hùng họ Phan. Tuy nhiên giáo mác và gậy gộc cuối cùngrồi cũng phải tan rã trước văn minh cơ khí của tây phương. Cuộc khởi nghĩa của ba contrai nhà họ Phan bị dập tắt sau ba năm. Giặc Pháp đã áp dụng những hình phạt nặng nềcho bất cứ ai chống lại chúng. Ngày ngày đều có kẻ bị đem ra pháp trường chém đầu.Ngục thất chật ních tù nhân nam nữ. Họ là con dân của nước Việt, không muốn gót giàycủa kẻ xâm lăng chà đạp lên đất nước thân yêu nên coi thường chuyện tử sinh, tham giacuộc khởi nghĩa ở lục tỉnh. Người nào may mắn thoát khỏi cuộc truy lùng của lính kínPháp và bọn chó săn người Việt, thời lo trốn lánh và lưu lạc khắp nơi để chờ đợi thời cơ.Con đường đất từ làng Lương Hòa đi về Lương Quới vắng tanh không có ai lai vãng vìđã xế chiều. Vào thời buổi loạn lạc nên ít có người dám đi lại khi ngày sắp hết vì sợ trộmcướp chận đường. Nếu bạn hàng buôn gánh bán bưng thì họ cũng đi thành đoàn đông đảovà có lính làng hộ tống. Đột nhiên không biết từ đâu xuất hiện một thanh niên. Có lẽ anhta từ bên khu rừng trâm bầu rậm rạp chui ra. Anh ta trông còn trẻ lắm, tuổi ước ngoài haimươi, mặc bộ quần áo bằng vải màu đen và đi chân trần. Đi một mình trên hương lộ vắngvẻ song anh ta lại không tỏ vẻ gì lo sợ. Bước chân thong thả, miệng hát nghêu ngao anhta ngắm nhìn phong cảnh hoang sơ và tiêu điều của vùng đất một năm trước nổi tiếng trùphú và đông dân cư. Bề ngoài có thái độ bình thản song nếu chú ý người ta mới thấy nétkhẩn trương hiện lên trên nét mặt rắn rỏi và cương nghị của thanh niên. Dù chân bướcnhanh, miệng hát nghêu ngao nhưng anh ta vẫn liếc chừng ra sau lưng của mình như sợcó người theo dõi sau lưng. Khi mặt trời chênh chếch ngọn cây anh ta tới ngay cây cầuván cũ kỹ bắt ngang con rạch nhỏ. Nó là đường ranh giới thiên nhiên phân chia hai làngLương Hòa và Lương Quới. Đi hết cây cầu ván, thấy con đường mòn bên tay phải thanhniên lẩm bẩm.- Tía dặn qua cầu quẹo phải chừng mươi bước thì tới nhà chị hai Bông... Dậy chắc làđúng rồi...Dứt lời y đảo mắt một vòng xem có ai không rồi mới chịu rẽ vào đường mòn chạy songsong với con rạch. Chắc ít có người lui tới nên cỏ lan khắp nơi. Cóc kèn, ô rô, sậy, chạy,điên điển và đủ thứ dây leo hay cỏ dại mọc um tùm bên bờ rạch. Vài cây trâm bầu lơ thơvươn lên trời cao. Thanh niên vừa đi vừa nhìn quanh quất. Ở vào thời buổi này, ngoàichuyện đầu tắt mặt tối lo kiếm ăn, cư dân còn phải đối chọi với thú dữ như cọp, cá sấu vàrắn. Cọp đi lềnh khênh trong rừng. Cá sấu lội đầy dưới sông rạch. Còn rắn thì khỏi nói.Nhiều hơn bất cứ loại hoang thú nào, mà rắn độc cắn thì từ chết tới bại liệt. Hổ đất, hổngựa, hổ mây, mai gầm, con nào con nấy dài ba bốn thước. Trên cây thì có rắn lục cườmmổ một cái là sùi bọt mép liền. Bởi vậy mà dân ở đây đi ra đều phải đề phòng, không gậygộc thì cũng phải có giáo mác hoặc cung tên. Dù vậy thỉnh thoảng cũng có người bị cọpvồ, sấu ních hay rắn độc cắn sùi bọt mép.Đi gần hết con đường mòn thanh niên tỏ vẻ vui mừng khi thấy ngôi nhà lá hiện ra trongkhóm cây xanh um. Đi tới gần hơn anh ta nghe tiếng chó sủa gâu gâu rồi con chó cò khálớn hiện ra. Tiếng bước chân vang lên và bóng người đàn ông xuất hiện. Tay anh ta thủcây mác dài nhọn lểu.- Anh là ai?Người đàn ông chắc là chủ nhà lên tiếng hỏi thanh niên. Liếc chừng cây mác mũi nhọnhoắt trong tay chủ nhà, thanh niên lên tiếng.- Dạ tui là Tư Mạnh, con của ông Sáu Sanh...- Sáu Sanh nào... Phải chú Sáu Sanh ở bên Chợ Lách?Chủ nhà hỏi nhanh. Thanh niên tự xưng tên Tư Mạnh cười trả lời.- Dạ đúng đó anh... Anh có phải là anh Năm Thiệt chồng của chị hai Bông?Chủ nhà gật đầu thay cho câu trả lời. Giọng của anh ta có chút gì thân tình hơn trước.- Mời chú tư vào nhà chơi...Năm Thiệt quay lưng đi trước. Vừa đi anh ta vừa cười nói.- Chú tư mày lớn đại... Hồi tui còn ở bên Mỏ Cày thì chú mới bằng này...Năm Thiệt đưa tay ra làm dấu ngang bụng của mình. Tư Mạnh cười nhỏ.- Anh Năm được mấy cháu rồi?- Năm... Vợ tôi bảo con là phước nên năm nào bả cũng đứa thôi nôi đứa lôi đầy tháng...Ủa mà chú có vợ con gì chưa?- Chưa anh...- Chú năm nay bao nhiêu rồi?- Dạ hăm ba...- Hăm ba mà chửa vợ thì hơi ngộ... Chắc tại chú kén...Tư Mạnh cười hì hì.- Tôi hổng kén mà mấy cô gái kén tôi anh à... Với lại tôi thích đi đây đi đó nên chưa tínhchuyện vợ con...Năm Thiệt gật đầu. Hai người vào tới sân. Mấy đứa nhỏ chạy ùa ra. Thấy người lạ tụi nóthò lõ mắt nhìn.- Tụi con chào chú Tư đi...Năm Thiệt nói và mấy đứa nhỏ khoanh tay cúi đầu chào thưa thật lễ phép.- Má nó ơi có khách tới thăm nè...Bước tới ngạch cửa Năm Thiệt nói vọng vào trong bếp nơi vợ anh ta đang nấu cơm chiều.- Ai dậy... Tui đâu có quen ai...Tư Mạnh thấy một người đàn bà từ trong bếp bước ra. Bà ta mặc bộ bà ba đen, đi chânđất, bới tóc đang lúi húi nơi bếp.- Dạ chào chị hai... Em là Tư Mạnh, con của ông Sáu Sanh ở Chợ Lách...- Mèng đét ơi... Thằng Tư hả... Mới đó mà lớn đại rồi. Đi chợ mà gặp em chắc chị nhìnhổng ra...Bông, vợ của Năm Thiệt vui vẻ nói chuyện với Tư Mạnh. Mặt trời vừa khuất ngọn cây,cả nhà ngồi vào b ...