Cây Thần kỳ

Bạn Hồ VT. - Q.8, TP.HCM viết: Bạn tôi ở Thủ Đức có trồng một cây lạ, gọi là cây “Thần kỳ” và nói rằng trái Cà na, màu lục lúc còn non, chín có màu đỏ như ớt. Trái chín ăn có vị chua ngọt cũng ngon.Nếu ta tiếp tục ăn thêm một trái có vị chua như chanh chẳng hạn thì sẽ không cảm thấy chua mà ngọt như đường, kéo dài cho tới khi ăn hết miếng chanh!Tôi gởi mẫu cây có trái chín để nhờ Tòa soạn phân tích cho biết trái cây này có...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Cây Thần kỳ Cây Thần kỳ Bạn Hồ VT. - Q.8, TP.HCM viết: Bạn tôi ở Thủ Đức có trồng một câylạ, gọi là cây “Thần kỳ” và nói rằng trái Cà na, màu lục lúc còn non, chín cómàu đỏ như ớt. Trái chín ăn có vị chua ngọt cũng ngon. Nếu ta tiếp tục ăn thêm một trái có vị chua như chanh chẳng hạn thìsẽ không cảm thấy chua mà ngọt như đường, kéo dài cho tới khi ăn hết miếngchanh! Tôi gởi mẫu cây có trái chín để nhờ Tòa soạn phân tích cho biết tráicây này có ăn được không và nghe nói người bị tiểu đường dùng được đểgiảm đường huyết có đúng không? Có độc hại gì không? Mẫu vật bạn hỏi là trái cây Thần kỳ (Miracle fruit), có tên khoa học làSynsepalum dulcificum (Schumach. & Thonn.) Daniell, cùng họ Sapotaceae vớicây Xa bô chê (Lòng mứt), hay cây Viết, trồng nhiều ở đường phố… Cây Thần kỳ nguồn gốc ở các xứ nhiệt đới Tây châu Phi, được nhập vàoViệt Nam hơn 5 năm qua, có thể phát triển được ở nước ta từ Nam ra Bắc vì có thểphát triển được ở vùng có mùa đông 120C trở lên, đất có pH từ 4,5 - 5,8, ẩm vàhơi rợp một phần (trồng dưới tán thưa). Tiểu mộc, cao 0,5 - 6 mét. Lá hình xoan ngược, mép nguyên, mọc chụm ởđốt nhánh. Chùm hoa ngắn ở nách lá, hoa nhỏ, trắng. Phì quả hình xoan, chín màuđỏ tươi, vị chua ngọt, ăn được. Trồng bằng hột tươi thì dễ nảy mầm, 80% so với hột khô (chỉ 24%). Câycho trái sau 2 - 3 năm tuổi. Có thể nghiên cứu ghép cành trên các cây cùng họ nhưcây Viết, Xa bô chê… để cho nhiều trái hơn. Điểm đặc biệt kỳ diệu của trái Thần kỳ là sau khi ăn hoặc uống nước ép tráinày trong vòng 1 - 2 giờ thì ăn chất chua như Chanh, Chanh dây sẽ trở thànhngọt… như ăn trái ngọt. Hoạt chất trong trái Thần kỳ thuộc nhóm polyphenol đã được nhà thámhiểm Chevalier Des Marchais tìm thấy từ năm 1725 và ông ghi nhận là dân bộ lạcở Tây châu Phi thường nhấm trái này trước bữa ăn để cho thức ăn có vị ngon. Bảnthân trái Thần kỳ chứa rất ít chất đường và có vị ít ngọt. Nhưng nó chứa một chất glycoprotein (protein gắn với chút đỉnhcarbohydrat), hoạt chất này được gọi chung là miraculin (chất kỳ diệu). Khi ăn tráichín tươi, miraculin bám vào các thụ thể ở lưỡi (hay gai vị giác) làm cho vị chuatrở thành ngọt. Tại sao vậy thì chưa biết được nhưng có giả thiết cho rằng miraculin làmcho các thụ thể đặc biệt biến tính làm cho chúng nhận chua thành ngọt. Cảm giácnày kéo dài từ 15 - 60 phút. Từ năm 1970, các nghiên cứu ở Mỹ đã thành công trong việc đưa rathương mại hóa mặt hàng trái cây Thần kỳ như một loại trái cây để chuyển thựcphẩm không ngọt thành thực phẩm ngọt mà không có năng lượng, nhưng bị thấtbại vì FDA (Cơ quan kiểm soát thực - dược phẩm Mỹ) xếp mặt hàng này vàonhóm phụ gia thực phẩm và vì sợ ảnh hưởng đến nền công nghiệp mía đường củaMỹ nên chưa cho dùng. Mặt khác nếu chấp nhận miraculin là phụ gia thì cũng sẽ ảnh hưởng đến kỹnghệ phụ gia cũ của Mỹ và hiện nay họ đang xin chuyển mặt hàng này thành thựcphẩm bổ sung (dietary supplement) thay vì “sweetener”. Tại nhiều nước, trái Thần kỳ được các dược sĩ chiết xuất chế thành nhữngviên “Miraculin” dùng để nhâm nhi trước khi dùng các món chua, cay như chanh,giấm, cải củ, dưa chua, tương ớt, bia… trong các cuộc vui hay lễ hội để trảinghiệm sự thay đổi của mùi vị. Nhật Bản là nước dùng trái cây Thần kỳ nhiều nhất, cho người bị tiểuđường và người muốn ăn kiêng, giảm cân, dưới dạng nước sinh tố, nước ép vôchai, đóng hộp và viên miraculin. Năm 2006, Viện kỹ thuật học di truyền Tsukuba đã chuyển gen và trồngđược loại rau xà lách chứa nhiều miraculin đến nỗi 2 g xà lách này chứa 40 mcgmiraculin (tương đương với 1 trái Thần kỳ). Tóm lại, bạn H. có thể trồng cây Thần kỳ để dùng trái chín tươi như mộtchất phụ gia, làm cho thức ăn khác không ngọt trở thành ngon ngọt nhưng khônghay ít năng lượng, nhờ đó không làm tăng cân, không tăng đường huyết chứ bảnthân trái Thần kỳ không trị được bệnh tiểu đường và không gây giảm cân. DS. PHAN ĐỨC BÌNH ...