Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn – Kỳ 2

Khi trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn, ngoài việc điều trị bằng thuốc nếu cần, thì việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ đúng rất quan trọng, sẽ giúp trẻ mau khỏi bệnh và mau chóng hồi phục.Các bệnh nhiễm khuẩn thường làm nặng nề hơn các vấn đề của suy dinh dưỡng (SDD). Thường hay gặp ở những trẻ SDD và là tình trạng SDD nặng hơn, gây nên một vòng xoắn bệnh lý. Những bệnh nhiễm khuẩn thường gặp ở trẻ nhỏ là viêm nhiễm đường hô hấp, viêm tai giữa, tiêu chảy (riêng phần chế độ ăn...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn – Kỳ 2 Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn – Kỳ 2 Khi trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn, ngoài việc điều trị bằng thuốc nếu cần,thì việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ đúng rất quan trọng, sẽ giúp trẻ maukhỏi bệnh và mau chóng hồi phục. Các bệnh nhiễm khuẩn thường làm nặng nề hơn các vấn đề của suy dinhdưỡng (SDD). Thường hay gặp ở những trẻ SDD và là tình trạng SDD nặng hơn,gây nên một vòng xoắn bệnh lý. Những bệnh nhiễm khuẩn thường gặp ở trẻ nhỏ làviêm nhiễm đường hô hấp, viêm tai giữa, tiêu chảy (riêng phần chế độ ăn trongbệnh tiêu chảy sẽ giới thiệu trong bài khác) vì vậy trong bài này tập trung giớithiệu về nguyên tắc chung chăm sóc và nuôi dưỡng lúc trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn cósốt. Những yếu tố nguy cơ làm trẻ dễ bị mắc bệnh nhiễm khuẩn: - Nhóm dễ mắc các nguy cơ cao nhất của nhiễm khuẩn và các biến chứngcủa nhiễm khuẩn là trẻ sơ sinh nuôi dưỡng kém và trẻ nhỏ trước tuổi đến trường.Trẻ sơ sinh nuôi dưỡng kém, bao gồm cả trẻ đẻ non, đẻ thấp cân (cân nặng khi đẻdưới 2.500g) đặc biệt dễ bị mắc các bệnh nhiễm khuẩn nhất là nhiễm khuẩn đườnghô hấp và đường tiêu hóa và khi bị thường nặng và dễ tử vong. - SDD: trẻ bị SDD thì khả năng miễn dịch kém nên dễ bị mắc bệnh và khimắc thường nặng, dễ biến chứng và thời gian bị bệnh kéo dài. Khi bị các bệnhnhiễm khuẩn thì lại làm cho tình trạng SDD nặng thêm. Vì vậy, việc phòng chốngSDD và các bệnh nhiễm khuẩn cần thực hiện đồng bộ, phối hợp. - Môi trường sống ô nhiễm: không khí trong sạch do bụi bẩn, khói thuốc lá,than, củi đun bếp, khí ô tô, mùi hôi thối do chất thải của phân người và gia súc.Ngoài ra, nước và không khí còn bị ô nhiễm bởi các loại hóa chất, thuốc bảo vệthực vật, phân bón ruộng dễ dẫn đến nhiễm khuẩn đường hô hấp và tiêu hóa chotrẻ. Những hậu quả về mặt dinh dưỡng do nhiễm khuẩn gây nên: Khi nắm được những thiệt hại về dinh dưỡng khi sốt nhiễm khuẩn, chúng tasẽ biết cách chủ động bù đắp những thiệt hại đó, giúp trẻ bảo đảm thu nạp chấtdinh dưỡng tốt hơn, tăng được sức đề kháng của cơ thể: - Chán ăn là triệu chứng thường gặp trong các bệnh nhiễm khuẩn doCachectin, một Cytokin peptid được tạo bởi các thực bào. Đồng thời khi sốt caotrên 38oC các men enzyme tiêu hóa bị ức chế dẫn đến chán ăn và kém hấp thu. Chán ăn cùng với các triệu chứng nôn, buồn nôn làm giảm tiếp nhận khẩuphần ăn. - Giảm năng lượng khẩu phần: ở trẻ SDD dưới 6 tuổi, khi bị ốm, nănglượng khẩu phần giảm 20% tương đương 170-180Kcal/ngày. Người ta ước tính,sốt gây giảm 10-40% năng lượng tiếp nhận từ khẩu phần ăn. Trẻ suy dinh dưỡngcó sốt mức giảm 25-35%. - Giảm sắt kẽm huyết thanh: Trong nhiễm khuẩn người ta thấy giảm sắt vàkẽm trong máu. Đó là do sự thay đổi Cytokin trung gian ảnh hưởng đến proteinvận chuyển và dự trữ các muối khoáng này. - Mất nhiều chất khoáng: Chất khoáng và vi lượng còn bị mất qua nước tiểutỷ lệ với lượng mất nitơ: Kali, phospho, magie, lưu huỳnh, kẽm. - Các bệnh nhiễm trùng có thể gây mất vitamin A qua phân, nước tiểu làmtăng nguy cơ thiếu vitamin A ở trẻ bệnh, đặc biệt đối với trẻ có SDD. Đồng thời trong nhiễm khuẩn cơ thể tăng sử dụng một số vitamin cho đápứng miễn dịch như: Vitamin B, C, folát cần cho thực bào, vitamin B, A, D, E rấtcần cho đại thực bào và tế bào lympho. - Mặt khác kháng sinh dùng nhiều trong điều trị nhiễm khuẩn có thể ảnhhưởng không tốt đến chuyển hóa vitamin. Ví dụ: - Isoniasid (INH, rimifon) INH ức chế phản ứng enzym phụ thuộcB6 và làm mất phức hợp izoniazid pyridoxal ra nước tiểu. Dùng INH cũng gâygiảm niacin. - Trime thoprim gây giảm folat. - Tetracycline gây giảm vitamin C trong bạch cầu. - Khi dùng phối hợp đa kháng sinh có thể gây giảm vitamin K do giảmkhuẩn đường ruột. Chế độ nuôi dưỡng trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn có sốt: Nguyên tắc xây dựng thực đơn: - Giai đoạn toàn phát: Trong giai đoạn này trẻ cần nhiều nhu cầu dinhdưỡng hơn bình thường. Do vậy nếu người nuôi trẻ không có kiến thức về dinhdưỡng thì sẽ khiến trẻ ăn một chế độ ăn thiếu dinh dưỡng trầm trọng so với nhucầu thực tế của trẻ và trẻ nhanh chóng bị suy dinh dưỡng. Do sốt cao các men tiêu hóa bị ức chế, trẻ thường chán ăn, vì vậy phải chotrẻ ăn những loại thức ăn dễ tiêu hóa. Chia nhỏ nhiều bữa trong ngày, cứ 2-3giờ/lần. Cố gắng tăng dần lượng protid và calo: + Bảo đảm đủ năng lượng: 100Kcalo/kg/ngày. + Đủ chất đạm: 2-3g/kg/ngày. + Ít chất béo để dễ tiêu hóa (1-2g/kg/ngày) rồi tăng dần lên để bảo đảmnăng lượng (30%). Chế độ ăn nhiều nước: 1.000-2.000ml/ngày. Giàu vitamin và chất khoáng: đặc biệt là vitamin C và vitamin nhóm B,vitamin A (nên sử dụng nước rau, nước quả chín, nước oresol để vừa bổ sunglượng nước vừa bổ sung thêm vitamin và chất khoáng đã bị mất do nhiễm khu ...