Tham khảo tài liệu chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn, y tế - sức khoẻ, sức khỏe trẻ em phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ bị sốt nhiễm khuẩn Khi trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn, ngoài việc điều trị bằng thuốc nếu cần, thì việc chăm sóc và nuôi dưỡng trẻ đúng rất quan trọng, sẽ giúp trẻ mau khỏi bệnh và mau chóng hồi phục. Các bệnh nhiễm khuẩnthường làm nặng nề hơn các vấn đề của suy dinh dưỡng(SDD). Thường hay gặp ở những trẻ SDD và là tình trạngSDD nặng hơn, gây nên một vòng xoắn bệnh lý. Nhữngbệnh nhiễm khuẩn thường gặp ở trẻ nhỏ là viêm nhiễmđường hô hấp, viêm tai giữa, tiêu chảy (riêng phần chế độăn trong bệnh tiêu chảy sẽ giới thiệu trong bài khác) vì vậytrong bài này tập trung giới thiệu về nguyên tắc chungchăm sóc và nuôi dưỡng lúc trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn cósốt.Những yếu tố nguy cơ làm trẻ dễ bị mắc bệnh nhiễmkhuẩn:- Nhóm dễ mắc các nguy cơ cao nhất của nhiễm khuẩn vàcác biến chứng của nhiễm khuẩn là trẻ sơ sinh nuôi dưỡngkém và trẻ nhỏ trước tuổi đến trường. Trẻ sơ sinh nuôidưỡng kém, bao gồm cả trẻ đẻ non, đẻ thấp cân (cân nặngkhi đẻ dưới 2.500g) đặc biệt dễ bị mắc các bệnh nhiễmkhuẩn nhất là nhiễm khuẩn đường hô hấp và đường tiêuhóa và khi bị thường nặng và dễ tử vong.- SDD: trẻ bị SDD thì khả năng miễn dịch kém nên dễ bịmắc bệnh và khi mắc thường nặng, dễ biến chứng và thờigian bị bệnh kéo dài. Khi bị các bệnh nhiễm khuẩn thì lạilàm cho tình trạng SDD nặng thêm. Vì vậy, việc phòngchống SDD và các bệnh nhiễm khuẩn cần thực hiện đồngbộ, phối hợp.- Môi trường sống ô nhiễm: không khí trong sạch do bụibẩn, khói thuốc lá, than, củi đun bếp, khí ô tô, mùi hôi thốido chất thải của phân người và gia súc. Ngoài ra, nước vàkhông khí còn bị ô nhiễm bởi các loại hóa chất, thuốc bảovệ thực vật, phân bón ruộng dễ dẫn đến nhiễm khuẩnđường hô hấp và tiêu hóa cho trẻ.Những hậu quả về mặt dinh dưỡng do nhiễm khuẩn gâynên:Khi nắm được những thiệt hại về dinh dưỡng khi sốt nhiễmkhuẩn, chúng ta sẽ biết cách chủ động bù đắp những thiệthại đó, giúp trẻ bảo đảm thu nạp chất dinh dưỡng tốt hơn,tăng được sức đề kháng của cơ thể:- Chán ăn là triệu chứng thường gặp trong các bệnh nhiễmkhuẩn do Cachectin, một Cytokin peptid được tạo bởi cácthực bào. Đồng thời khi sốt cao trên 38oC các men enzymetiêu hóa bị ức chế dẫn đến chán ăn và kém hấp thu.Chán ăn cùng với các triệu chứng nôn, buồn nôn làm giảmtiếp nhận khẩu phần ăn.- Giảm năng lượng khẩu phần: ở trẻ SDD dưới 6 tuổi, khibị ốm, năng lượng khẩu phần giảm 20% tương đương 170-180Kcal/ngày. Người ta ước tính, sốt gây giảm 10-40%năng lượng tiếp nhận từ khẩu phần ăn. Trẻ suy dinh dưỡngcó sốt mức giảm 25-35%.- Giảm sắt kẽm huyết thanh: Trong nhiễm khuẩn người tathấy giảm sắt và kẽm trong máu. Đó là do sự thay đổiCytokin trung gian ảnh hưởng đến protein vận chuyển vàdự trữ các muối khoáng này.- Mất nhiều chất khoáng: Chất khoáng và vi lượng còn bịmất qua nước tiểu tỷ lệ với lượng mất nitơ: Kali, phospho,magie, lưu huỳnh, kẽm.- Các bệnh nhiễm trùng có thể gây mất vitamin A qua phân,nước tiểu làm tăng nguy cơ thiếu vitamin A ở trẻ bệnh, đặcbiệt đối với trẻ có SDD.Đồng thời trong nhiễm khuẩn cơ thể tăng sử dụng một sốvitamin cho đáp ứng miễn dịch như: Vitamin B, C, folátcần cho thực bào, vitamin B, A, D, E rất cần cho đại thựcbào và tế bào lympho.- Mặt khác kháng sinh dùng nhiều trong điều trị nhiễmkhuẩn có thể ảnh hưởng không tốt đến chuyển hóa vitamin.Ví dụ: - Isoniasid (INH, rimifon) INH ức chế phản ứngenzym phụ thuộc B6 và làm mất phức hợp izoniazidpyridoxal ra nước tiểu. Dùng INH cũng gây giảm niacin.- Trime thoprim gây giảm folat.- Tetracycline gây giảm vitamin C trong bạch cầu.- Khi dùng phối hợp đa kháng sinh có thể gây giảm vitaminK do giảm khuẩn đường ruột.Chế độ nuôi dưỡng trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn có sốt:Nguyên tắc xây dựng thực đơn:- Giai đoạn toàn phát: Trong giai đoạn này trẻ cần nhiềunhu cầu dinh dưỡng hơn bình thường. Do vậy nếu ngườinuôi trẻ không có kiến thức về dinh dưỡng thì sẽ khiến trẻăn một chế độ ăn thiếu dinh dưỡng trầm trọng so với nhucầu thực tế của trẻ và trẻ nhanh chóng bị suy dinh dưỡng.Do sốt cao các men tiêu hóa bị ức chế, trẻ thường chán ăn,vì vậy phải cho trẻ ăn những loại thức ăn dễ tiêu hóa. Chianhỏ nhiều bữa trong ngày, cứ 2-3 giờ/lần.Cố gắng tăng dần lượng protid và calo:+ Bảo đảm đủ năng lượng: 100Kcalo/kg/ngày.+ Đủ chất đạm: 2-3g/kg/ngày.+ Ít chất béo để dễ tiêu hóa (1-2g/kg/ngày) rồi tăng dần lênđể bảo đảm năng lượng (30%).Chế độ ăn nhiều nước: 1.000-2.000ml/ngày.Giàu vitamin và chất khoáng: đặc biệt là vitamin C vàvitamin nhóm B, vitamin A (nên sử dụng nước rau, nướcquả chín, nước oresol để vừa bổ sung lượng nước vừa bổsung thêm vitamin và ...