Chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết

Cần theo dõi chăm sóc khi trẻ có dấu hiệu sốt.Theo Cục Y tế Dự phòng và Môi trường - Bộ Y tế, so với cùng kỳ năm ngoái, số ca mắc sốt xuất huyết (SXH) cả nước đã tăng thêm 25%, số tử vong tăng 24%. Các tỉnh phía Nam vẫn là nơi cónhiều bệnh nhân SXH nhất. Đây là tình hình rất đáng lo ngại, nhất là thời điểm hiện nay đang ở vào đỉnh dịch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết Chăm sóc trẻ bị sốt xuất huyết Cần theo dõi chăm sóc khi trẻ có dấu hiệu sốt.Theo Cục Y tế Dự phòng và Môi trường - Bộ Y tế,so với cùng kỳ năm ngoái, số ca mắc sốt xuấthuyết (SXH) cả nước đã tăng thêm 25%, số tửvong tăng 24%. Các tỉnh phía Nam vẫn là nơi cónhiều bệnh nhân SXH nhất. Đây là tình hình rấtđáng lo ngại, nhất là thời điểm hiện nay đang ởvào đỉnh dịch.Triệu chứng bệnhSốt: sốt cao đột ngột, nhiệt độ 39-40oC, sốt liên tục,kéo dài. Cách tính ngày bệnh trong SXH: ngày đầutiên của sốt được tính là ngày thứ 1 của bệnh.Sốt kèm mệt mỏi, chán ăn, đau bụng vùng thượng vịhoặc hạ sườn phải.Xuất huyết: thường xuất hiện từ ngày thứ 2 của bệnh,xuất huyết tự nhiên hoặc xuất huyết do tiêm chích.Khi xuất huyết xảy ra nhiều nơi sẽ có biến chứngnặng.Xuất huyết ngoài da: biểu hiện dưới dạng chấm xuấthuyết hoặc vết bầm máu, vị trí thường gặp là mặttrước 2 cẳng chân, mặt trong 2 cẳng tay, gan bàn tay,lòng bàn chân.Xuất huyết niêm mạc: chảy máu mũi, chảy máunướu, xuất huyết kết mạc mắt, tiểu ra máu, kinhnguyệt kéo dài.Xuất huyết đường tiêu hóa: nôn ra máu, tiêu ra máu.Các triệu chứng khác: đau người, đau cơ, đau khớp,nhức đầu, đối với trẻ nhỏ có thể có co giật do sốt cao,hốt hoảng.Các triệu chứng nặng: sốc là một diễn tiến nặng củabệnh SXH. Sốc thường xảy ra từ ngày thứ 3 - 6 củabệnh. Vì vậy, trong những ngày này trẻ cần đượctheo dõi kỹ để phát hiện kịp thời những triệu chứngsau:- Hạ nhiệt độ đột ngột, da lạnh nhớp mồ hôi, tay chânlạnh, ẩm.- Chảy máu mũi.- Chảy máu nướu răng.- Ói ra máu hoặc ra dịch màu nâu.- Tiêu ra máu hoặc tiêu ra phân đen.- Tiểu ra máu.- Hết sốt, nhưng li bì, vật vã hoặc bứt rứt, kích động.- Than đau bụng ngày càng tăng.Khi thấy một trong những triệu chứng trên xảy ratrong ngày thứ 3 đến ngày thứ 6 của bệnh, cần chotrẻ đến khám ngay tại bệnh viện (không đi BS tư, vìcó thể trẻ phải nhập viện để điều trị).Các xét nghiệm cần làmHai xét nghiệm cần phải làm để chẩn đoán ban đầuvà cũng để theo dõi diễn tiến của bệnh là Hct (dungtích hồng cầu) và đếm số lượng tiểu cầu trong máu.Hct và đếm số lượng tiểu cầu sẽ được thực hiện mỗingày trên bệnh nhân từ ngày thứ 3 của bệnh: sự tăngdần của Hct, giảm dần của số lượng tiểu cầu gợi ýbệnh đang diễn tiến nặng, bệnh cần theo dõi sát đểcó những can thiệp thích hợp. Các xét nghiệm khácsẽ được bác sĩ chỉ định khi cần.Chăm sóc tại nhàKhi trẻ không có những dấu hiệu nặng, bác sĩ sẽ đềnghị theo dõi, chăm sóc bé tại nhà. Vì vậy, lúc nàocũng phải có người thường trực để theo dõi và chămsóc bé cả ngày lẫn đêm. Hạ sốt khi trẻ sốt > 38oC, sửdụng paracetamol với liều: 10-15mg/kg cân nặng/ mỗi6 giờ. Nếu sốt < 38oC thì chỉ cần cho trẻ mặc quầnáo thoáng, uống nhiều nước. Trường hợp trẻ sốt quácao > 39oC thì ngoài việc hạ sốt bằng thuốc, cần chotrẻ lau mát bằng nước ấm để nhiệt độ thoát nhanh,tránh tình trạng sốt cao co giật.Tránh cạo gió, cắt lể, vì như thế sẽ rất khó theo dõitình trạng xuất huyết của trẻ.Dinh dưỡng khi trẻ bị SXHThức ăn: trẻ bị SXH bị sốt cao liên tục nên cần đượccung cấp nhiều năng lượng hơn ngày thường, nhưngdo tình trạng bệnh trẻ trở nên mệt mỏi và biếng ăn, vìvậy nên chọn những thức ăn trẻ thích, nếu trẻ ănđược ít thì nên cho ăn nhiều lần, không kiêng khem.Ở nước ta, bệnh SXH phát triển theo mùa, và có sựkhác biệt theo miền:- Miền Bắc: bệnh xảy ra nhiều từ tháng 7 đến tháng 9.- Miền Trung: bệnh xuất hiện quanh năm và tần suấtmắc bệnh nhiều nhất từ tháng 7 đến tháng 10.- Miền Nam: bệnh lưu hành cao nhất, quanh năm vàtrẻ em mắc bệnh nhiều hơn người lớn. Thời gian từlúc bị muỗi chích đến lúc phát bệnh là từ 3 - 14 ngày.Nước uống: lượng nước cần cung cấp cho trẻ bị SXHcũng nhiều hơn lúc không bệnh (do sốt cao dẫn đếnmất nước qua da, niêm mạc nhiều). Loại nước đượckhuyến khích cho trẻ uống là nước cam, nước chanhtươi nước chanh muối, nước dừa vì những loại nướcnày ngoài việc bù nước cho trẻ, còn bù được một sốđiện giải bị mất do sốt cao, có thêm một lượngvitamin C đáng kể giúp thành mạch máu bền vữnggiảm bớt tình trạng xuất huyết các nơi trong cơ thể.Cần chú ý khi làm nước trái cây cho trẻ phải bảo đảmvệ sinh, đặc biệt là nước dừa: dừa phải được rửasạch lớp vỏ bên ngoài (vì người bán thường để cáctrái dừa dưới đất), khi chặt dừa lấy nước cần dùngdao sạch, chọn nơi sạch, không chặt dừa dưới nềnđất, hoặc nền sát đất dễ nhiễm bẩn.Chủ động phòng bệnh SXHThu gọn, sắp xếp gọn gàng trong nhà, không treoquần áo bừa bãi, đặc biệt là những quần áo đangmặc dở dang.Tổng vệ sinh thường xuyên để dọn bỏ rác phế thải,chú ý những loại rác có khả năng chứa nước mưanhư: lốp xe, hộp đựng các vật dụng, mảnh tô, chénbể, chum vại…Đổ nước dầu hoặc muối vào bát kê chân tủ.Thay nước thường xuyên các lọ hoa.Thường xuyên cọ rửa chum vại 7 ngày/lần.Thả cá bảy màu ăn lăng quăng nếu nhà có bể lớnchứa nước, các bể nư ...