CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO

Chấn thương niệu đạo là cấp cứu thường gặp trong tiết niệuCấu tạo giải phẫu chia niệu đạo nam giới thành niệu đạo trước và sauBiểu hiện lâm sàng của chấn thương niệu đạo trước và sau khác hẳn nhau về cơ chế, triệu chứng và điều trịXử trí chấn thương niệu đạo cần kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm trước mắt và các di chứng về sau.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠOCHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO Ths. Hoàng Long BỘ MÔN NGOẠI - ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI ĐẠI CƯƠNG• Chấn thương niệu đạo là cấp cứu thường gặp trong tiết niệu• Cấu tạo giải phẫu chia niệu đạo nam giới thành niệu đạo trước và sau• Biểu hiện lâm sàng của chấn thương niệu đạo trước và sau khác hẳn nhau về cơ chế, triệu chứng và điều trị• Xử trí chấn thương niệu đạo cần kịp thời để tránh các biến chứng nguy hiểm trước mắt và các di chứng về sau. CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚC• Nguyên nhân - cơ chếCHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚCPhân loại tổn thương GPB1. đứt không hoàn toàn - Giập vỡ vật xốp, tụ máu tầng sinh môn - Niệu đạo giập từ trong ra ngoài nhưng hai đầu không tách xa nhau2. đứt hoàn toàn - đứt ngang vật xốp - Hai đầu niệu đạo đứt rời xa nhauCHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚCTriệu chứng lâm sàng và chẩn đoán• Hỏi bệnh: Cơ chế, hoàn cảnh tai nạn Đau chói TSM, chảy máu miệng sáo, bí đái• Thăm khám: Máu tụ TSM hinh cánh bướm Chảy máu miệng sáo Điểm đau chói TSM Cầu bàng quang CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚC Các hình thái lâm sàng• Giập vật xốp đơn thuần Tụ máu TSM, không có chảy máu niệu đạo, đái dễ• đứt niệu đạo không hoàn toàn Tụ máu TSM, có chảy máu niệu đạo Khám có cầu bàng quang• đứt niệu đạo hoàn toàn Tụ máu nước tiểu lớn TSM chảy máu niệu đạo nhiều Khám có bí đái, cầu bàng quang CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚC• Chẩn đoán Cơ chế gây tai nạn và triệu chứng lâm sàng Chụp niệu đạo ngược dòng Thuốc cản quang tràn ra ngoàI niệu đạo Thuốc cản quang đọng lại ở tầng sinh môn Soi niệu đạo chẩn đoán đứt hoàn toàn hay không hoàn toàn Không được thăm dò bằng sonde niệu đạo, có thể gây tổn thương thêm và nhiễm khuẩnCHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚCDiễn biến• Bí đái• Viên tấy nước tiểu tầng sinh môn• Abces tầng sinh môn• Hẹp niệu đạoCHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚC• X Quang hẹp niệu đạo trướcCHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚCNGUYÊN TẮC ĐIỀU TRỊ 1. ĐÁNH GIÁ ĐÚNG TỔN THƯƠNG DỰA TRÊN TCLS: BỆNH NHÂN CÓ ĐÁI ĐƯỢC KHÔNG MỨC ĐỘ CHẢY MÁU NIỆU ĐẠO MỨC ĐỘ TỤ MÁU TẦNG SINH MÔN TINH TRẠNG VIÊM TẤY NƯỚC TIỂU TẦNG SINH MÔN 1. NGUYÊN TẮC XỬ TRÍ: MỞ THÔNG BÀNG QUANG KHI CÓ BÍ ĐÁI MỔ LẤY MÁU TỤ VÀ CẦM MÁU NIỆU ĐẠO KHI CÓ MÁU TỤ LỚN TẦNG SINH MÔN RẠCH MỞ RỘNG TẦNG SINH MÔN KHI CÓ CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO TRƯỚCĐIỀU TRỊ CỤ THỂ1. Bệnh nhân đái được2. Bệnh nhân không đái được3. Trường hợp có máu tụ vùng tầng sinh môn lớn4. Trường hợp đến muộn có viêm tấy nước tiểu TSM5. Phẫu thuật phục hồi niệu đạo ngay thi đầu Khó phân định giữa tổ chức niệu đạo lành - chấn thương Phụ thuộc điều kiện từng bệnh viện1. Phẫu thuật phục hồi niệu đạo thi hai2. Điều trị di chứng hẹp niệu đạo CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAU• Nguyên nhân - cơ chế CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUX QUANG VỠ XƯƠNG CHẬU CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUPhân loại tổn thương GPB1. Vỡ xương chậu 10% - 20%2. Đứt niệu đạo sau: Nđ màng 90%3. Thương tổn phối hợp Vỡ bàng quang trong và ngoài phúc mạc Tổn thương mạch máu - thần kinh tiểu khung đa chấn thương CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUBiểu hiện lâm sàng• Bệnh cảnh chung của vỡ xương chậu Sốc vừa và nặng trong 75% trường hợp Tụ máu lớn trước bàng quang, sau phúc mạc• Phát hiện đứt niệu đạo sau Chảy máu niệu đạo Bí đái Máu tụ quanh hậu môn Thăm trực tràng CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUChẩn đoán• Chẩn đoán xác định BN vỡ xương chậu, bí đái, rỉ máu miệng sáo đặt sonde niệu đạo Chụp niệu đạo bàng quang ngược dòng Soi niệu đạo• Chẩn đoán phân biệt Vỡ tuyến tiền liệt, đứt niệu đạo tuyến tiền liệt Vỡ bàng quang ngoài và trong phúc mạc CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUDiễn biến - biến chứng• Bí đái• Viêm tấy nước tiểu vùng tiểu khung, hố ngồi trực tràng, nhiễm trùng nhiễm độc• Hẹp niệu đạo sau• Biến chứng muộn Viêm xương kéo dài Rò nước tiểu Suy thận CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUX quang hÑp niÖu ®¹o s au CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUNguyên tắc điều trị toàn thân• Hồi sức chống sốc, chống suy hô hấp, tuần hoàn, bất động chi gãy, giảm đau• đánh giá đầy đủ thương tổn phối hợp và chỉ định mổ cấp cứu để cứu tinh mạng• Chỉ định mổ cấp cứu cầm máu, thắt động mạch chậu trong khi khối máu tụ sau phúc mạc tăng nhanh CHẤN THƯƠNG NIỆU ĐẠO SAUThái độ xử trí thương tổn niệu đạo sau• Trường hợp đến sớm Không được cố đặt ống thông niệu đạo Bất động bệnh nhân trên ván cứng Không được chọc kim trên xương mu khi có bí đái Mở thông bàng quang đơn thuần Mở thông bàng quang và đặt ống thông niệu đạo Phục hồi lưu thông niệu đạo ngay thi đầu ...