Chăn nuôi bò sinh sản - Chương 1

Chăn nuôi bò sinh sản. Tác giả. Nguyễn Xuân Trạch. Chương 1. Chăn nuôi bò đực giống.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chăn nuôi bò sinh sản - Chương 1 Ch-¬ng 1 Ch¨n nu«i bß ®ùc gièngi. Gi¶i phÉu c¬ quan sinh dôc ®ùc Gi¶i phÉu ®Þnh vÞ c¸c c¬ quan chi tiÕt cña bé m¸y sinh s¶n bß ®ùc ®-îc thÓ hiÖn ëH×nh 1-1 vµ 1-2. C¸c bé phËn quan träng lµ dÞch hoµn, dÞch hoµn phô, èng dÉn tinh vµc¸c tuyÕn sinh dôc phô sÏ ®-îc m« t¶ chi tiÕt trong phÇn nµy. TuyÕn Cowper T. tiÒn liÖt Trùc trµng Tiói tinh Phång èng dÉn tinh Bãng ®¸i èng dÉn tinh M¹ch qu¶n vµ thÇn kinh D-¬ng vËt C¬ co duçi Tinh qu¶n §Çu phô dÞch hoµn DÞch hoµn B×u d¸i §u«i phô dÞch hoµn H×nh 1-1: Gi¶i phÈu ®Þnh vi c¸c c¬ quan sinh dôc cña bß ®ùc èng dÉn tinh §éng mach TÜnh m¹ch Vßng bÑn C¬ b×u C¬ vßng §Çu phô dÞch hoµn C¬ däc DÞch hoµn Mµng tr¾ng V¸ch ng¨n gi÷a §u«i phô dÞch hoµn Da b×u H×nh 1-2: MÆt c¾t däc cña b×u d¸i vµ dÞch hoµn 1. DÞch hoµn Bß ®ùc cã 2 dÞch hoµn ®-îc treo phÝa ngoµi c¬ thÓ trong bao dÞch hoµn. DÞch hoµncã hai chøc n¨ng c¬ b¶n cña lµ s¶n xuÊt tinh trïng vµ tiÕt hãc m«n. N¬i s¶n xuÊt tinhtrïng trong dÞch hoµn lµ c¸c èng sinh tinh (H×nh 1-3). N¬i s¶n xuÊt hãc-m«n lµ c¸c tÕ bµokÏ (Leydig). TÕ bµo Leydig & Tinh trïng mao m¹ch Mµng ®¸y Xoang KÎ gi÷a c¸c èng TÕ bµo Sertoli sinh tinh H×nh 1-3: L¸t c¾t ngang cña èng sinh tinh DÞch hoµn hµng ngµy s¶n xuÊt ra mét l-îng rÊt lín tinh trïng. XÊp xØ 90% thÓ tÝchdÞch hoµn chøa ®ùng hµng tr¨m mÐt èng sinh tinh rÊt nhá. C¸c èng nµy ®-îc nèi liÒn víinhau thµnh mét m¹ng l-íi ch»ng chÞt. Cßn l¹i 10% thÓ tÝch dÞch hoµn chøa c¸c m« liªnkÕt, m¹ch m¸u, m¹ch b¹ch huyÕt vµ tÕ bµo Leydig tiÕt hãc-m«n. V¸ch èng sinh tinh lµ mét mµng ®¸y cã mét sè líp tÕ bµo sau nµy s¶n sinh tinhtrïng, c¸c tÕ bµo nµy gäi lµ nguyªn bµo tinh. Cïng víi c¸c nguyªn bµo tinh cã hµng lo¹ttÕ bµo lín h¬n nhiÒu gäi lµ tÕ bµo Sertoli cã chøc n¨ng hè trî vµ nu«i d-ìng tinh trïng®ang h×nh thµnh khi chóng chuyÓn tõ v¸ch ra xoang èng sinh tinh. èng nµy còng tiÕtnhiÒu dÞch vµo xoang èng. DÞch nµy cã vai trß quan träng trong viÖc vËn chuyÓn tinhtrïng khái dÞch hoµn ®Ó vµo ®-êng sinh s¶n. Tinh trïng sau khi ®-îc sinh trong c¸c èng dÉn tinh ®i qua mét hÖ thèng èng dÉnra. Trong mçi dÞch hoµn c¸c èng sinh tinh cïng ®æ vµo kho¶ng 15 èng dÉn ra ®Ó ®-a tinhtrïng vµ dÞch tiÕt cña èng sinh tinh ®Õn phÇn ngoµi cña dÞch hoµn. C¸c èng dÉn ra næi nªntrªn bÒ mÆt ë phÇn ®Ønh dÞch hoµn vµ ®æ vµo dÞch hoµn phô. DÞch hoµn ®Æc biÖt t¨ng nhanh vÒ kÝch th-íc khi bß ®ùc s¾p ®Õn tuæi thµnh thôc,ph¶n ¸nh sù thµnh thôc vµ t¨ng vÒ kÝch th-íc cña c¸c èng sinh tinh d-íi t¸c ®éng cña hãcm«n sinh dôc (xem môc III). DÞch hoµn bß tiÕp tôc t¨ng tr-ëng sau khi thµnh thôc, mÆcdï rÊt chËm, vµ ®¹t ®Õn kÝch th-íc tr-ëng thµnh vµo kho¶ng 4-5 n¨m tuæi. Sau 7-8 n¨mdÞch hoµn gi¶m dÇn kÝch th-íc do sù l·o ho¸. 2. DÞch hoµn phô C¸c èng dÉn ra tõ dÞch hoµn tËp trung l¹i h×nh thµnh nªn mét èng ®¬n gäi lµ dÞchhoµn phô. Mçi dÞch hoµn cã mét dÞch hoµn phô. CÊu tao dÞ ...