CHẤN THƯƠNG TRẺ EM (PEDIATRIC TRAUMA)

1/ NHỮNG TRẺ CON NÀO BỊ CHẤN THƯƠNGmỗi năm, ở Hoa Kỳ, cứ 3 trẻ em thì có một trẻ em bị chấn thương, và chấn thương là nguyên nhân dẫn đầu của tỷ lệ tử vong của tuổi ấu thơ. Tai nạn tông xe chịu trách nhiệm hầu hết các trường hợp tử vong, nhưng nơi thông thường nhất của chấn thương gây chết người của trẻ em là ở nhà. Các trẻ em trai bị chấn thương 2 lần nhiều hơn so với các trẻ em gái. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHẤN THƯƠNG TRẺ EM (PEDIATRIC TRAUMA) CHẤN THƯƠNG TRẺ EM (PEDIATRIC TRAUMA)1/ NH ỮNG TRẺ CON NÀO B Ị CHẤN THƯƠNG mỗi năm, ở Hoa Kỳ, cứ 3 trẻ em thì có một trẻ em bị chấn thương,  và chấn thương là nguyên nhân dẫn đầu của tỷ lệ tử vong của tuổi ấu thơ. Tai nạn tông xe chịu trách nhiệm hầu hết các trường hợp tử vong, nhưng nơi thông thường nhất của chấn thương gây chết người của trẻ em là ở nhà. Các trẻ em trai bị chấn thương 2 lần nhiều hơn so với các trẻ em gái. Té ngã là nguyên nhân thông thường nhất của thương tổn nghiêm trọng nơi nhũ nhi và các trẻ chập chững biết đi ; tai nạn xe đạp là nguyên nhân thông thường nhất của trẻ em và thiếu niên chấn thương là nguyên nhân gây tử vong và tàn tật thông thường  nhất ở trẻ em 1 tuổi hoặc hơn. Tai nạn xe hơi là cơ chế dẫn đầu gây thương tổn nơi các trẻ em này. chấn thương đầu là nguyên nhân thông thường nhất gây tử vong. 2/ TRẺ EM CÓ PHẢI CHỈ LÀ MỘT NGƯỜI LỚN THU NHỎ LẠIHAY KHÔNG ?Không. V ề phương diện cơ thể học, 3 đặc điểm duy nhất ở trẻ em cầnđược đặc biệt xét đến Một khối lượng cơ thể nhỏ hơn khiến cần nhiều lực tác dụng lên  mỗi diện tích đơn vị, với một khuynh hướng đa chấn thương (multiple injuries) nơi trẻ em. Khung xương được vôi hoa không hoàn toàn của một đứa bé cho  phép thương tổn nội tạng mà không có gãy xương . Tỷ số diện tích bề mặt cơ thể đối với thể tích cao, dẫn đến sự mất  nhiệt quan trọng và sự hạ thân nhiệt sớm nơi trẻ em.3/ ABC Ở TRẺ EM CÓ KHÁC VỚI NGƯỜI LỚN KHÔNG ? Không. Airway, Breathing, và Circulation luôn luôn ưu tiên 4/ NH ỮNG YẾU TỐ NÀO ẢNH H ƯỞNG LÊN TÌNH TRẠNG MỞCỦA ĐƯỜNG HÔ HẤP NƠI MỘT ĐỨA TRẺ ?Sự không cân xứng sọ - m ặt (craniofacial disproportion) (chẩm của đứabé là tương đối lớn so với vùng giữa mặt) dẫn đến gập cổ khi đứa trẻ nằmngửa. So với người lớn, một đứa trẻ có một cái lưỡi lớn, nắp thanh quản(epiglottis) lỏng lẻo di động , và mô d ạng bạch huyết (lymphoid tissur)gia tăng ; những yếu tố này có thể góp phần làm tắc nghẽn đường hô hấp.Tư thế hít (sniffing position) được sử dụng để duy trì m ột đường hô hấpmở. Các nhũ nhi bắt buộc thở bằng đường mũi, vì vậy không nên làm bíttắc các lỗ mũi của chúng. Oral aiway chỉ nên được đặt nơi các trẻ em hônmê b ởi vì chúng có thể gây nên nôn mửa. Airway nên được đưa vào trựctiếp, không phải quay trong khẩu hầu như ở người trưởng thành.5/ NH ỮNG YẾU TỐ NÀO ẢNH H ƯỞNG SỰ THÔNG NỘI KHÍQUẢN CỦA MỘT ĐỨA TRẺ ?Ở cổ, thanh quản của một đứa trẻ nằm cao hơn và về phía trước hơn, vàcác dây thanh âm (vocal cords) có một góc anterocaudal hơn : các dâythanh âm có thể khó nhìn thấy để đặt ông thông nội khí quản. Phần hẹpnhất của đường hô hấp của trẻ em là vòng nhẫn (cricoid ring), tạo thànhmột cái bịt tự nhiên (a natural seal) với ông thông nội khí quản. Các ốngthông nội khí quản không được bơm bóng (uncuffed tubes) thường đượcsử dụng nơi các trẻ dưới 12 tuổi. Kích thước của ống được đánh giá bằngđường kính của các lỗ mũi ngoài hay ngón tay út của đứa trẻ. Khí quảnngắn, vì vậy ông thông nên được đặt 2 -3 cm dưới các dây thanh âm.Thông mũi-khí quản (nasotracheal intubation) không nên cố thực hiện ởcác trẻ d ưới 12 tuổi.6/ MÔ TẢ KỸ THUẬT THÔNG KHÍ QUẢN NỐI TIẾP NHANH(RAPID-SEQUENCE INTUBATION) NƠI MỘT ĐỨA TRẺ.Đường hô hấp được mở ra bằng cách đặt đứa trẻ theo tư thế hít (sniffingposition) (ho ặc cằm được nâng lên/ hàm được đưa ra trước). Loại bỏ cácmảnh vụn khỏi đường hô hấp, và b ệnh nhân được cho thở oxy(preoxygenated) trước khi bắt đầu thủ thuật. Cho Atropine sulfate để đảmbảo nhịp tim nhanh. Đứa trẻ nên được an thần với thiopental (nếu thể tíchmáu bình thường) hay với midazolam (nếu giảm thể tích máu). Duy trì sựđè ép lên sụn nhẫn bằng thủ thuật Sellik.Thực hiện phong bế thần kinh cơ(neuromuscular blocade) với succinylcholine hay vecuronium.7/ PHẢI LÀM GÌ N ẾU KHÔNG THÔNG NỘI KHÍ QUẢN ĐƯỢC ?Mở khí quản (tracheotomy) là thủ thuật đ ược chọn lựa bởi vì có nguy cơcao bị hẹp dưới thanh môn (subglottic stenosis) nơi trẻ dưới 11 tuổi bị mởsụn nhẫn giáp (cricothyroidotomy). Một biện pháp tạm thời là mở sụnnhẫn giáp bằng kim (needle cricothyroidotomy), với một catheter cỡ 14hay 16, cho phép jet insufflation oxy.Tuy nhiên, phương pháp này khôngcho thông khí đ ầy đủ.8/ LÀM SAO NHẬN BIẾT TÌNH TRẠNG SỐC NƠI BỆNH NHÂNTR Ẻ EM ? tim đập nhanh (tachycardia) là đáp ứng đầu tiên đối với tình trạng  giảm thể tích (hypovolemia). Những dấu hiệu khác, tinh tế hơn, gồm có giảm áp suất mạch (pulse pressure), da lốm đốm (mottling), đầu chi lạnh, thời gian làm đ ầy mao mạch trở lại (capillary refill) > 2 giây, và mức độ tri giác bị giảm. Huyết áp thu tâm bình thường lớn hơn 80mmHg + (2x tuổi tính bằng năm). Hạ huyết áp chỉ rõ mất 45% thể tích máu và thường được kèm theo t ...