Chất lượng môi trường không khí tại một số làng nghề huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh

Bài viết phân tích, đánh giá kết quả khảo sát 25 mẫu không khí tại 5 làng nghề đây là những làng nghề tiêu biểu về sự phát triển sản xuất, đồng thời điển hình về vấn đề ô nhiễm môi trường ở Yên Phong.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chất lượng môi trường không khí tại một số làng nghề huyện Yên Phong tỉnh Bắc Ninh Kû yÕu Héi th¶o khoa häc Khoa §Þa lÝ – Ttr−êng §HSP Hµ Néi, 5/2005 ChÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ t¹i mét sè lµng nghÒ huyÖn Yªn Phong tØnh B¾c Ninh Th.S NguyÔn ThÞ Thu HiÒn, PGS.TS NguyÔn Thôc Nhu Khoa §Þa lÝ -Tr−êng §HSP Hµ Néi I. §Æt vÊn ®Ò Yªn Phong lµ mét huyÖn thuéc tØnh B¾c Ninh – vïng ®Êt cã nhiÒu nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng víi c¸c s¶n phÈm ®a d¹ng vµ ®éc ®¸o. HiÖn nay, Yªn Phong cã 16 lµng nghÒ, chiÕm 25,8% sè lµng nghÒ cña tØnh B¾c Ninh, trong ®ã cã 7 lµng nghÒ truyÒn thèng vµ 9 lµng nghÒ míi. Sù ph¸t triÓn cña c¸c lµng nghÒ ®· gãp phÇn quan träng trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña huyÖn. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt do c¸c lµng nghÒ t¹o ra th−êng chiÕm h¬n 70% gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ngoµi quèc doanh. S¶n xuÊt lµng nghÒ t¹o viÖc lµm th−êng xuyªn vµ æn ®Þnh cho hµng ngµn lao ®éng vµ thu hót hµng tr¨m lao ®éng lóc n«ng nhµn, gãp phÇn tÝch cùc trong qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ n«ng th«n theo h−íng gi¶m dÇn tØ träng n«ng nghiÖp, t¨ng dÇn tØ träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô. Nhê ph¸t triÓn lµng nghÒ, ®êi sèng nh©n d©n trong huyÖn (®Æc biÖt lµ ë c¸c lµng nghÒ) ®−îc n©ng cao, n«ng th«n Yªn Phong ®−îc khëi s¾c. Song mét vÊn ®Ò bøc xóc ®Æt ra cho c¸c lµng nghÒ lµ vÊn ®Ò m«i tr−êng. M«i tr−êng trong c¸c lµng nghÒ ë Yªn Phong ®· ®Õn møc b¸o ®éng, ®Æc biÖt lµ m«i tr−êng kh«ng khÝ. S¶n xuÊt cµng ph¸t triÓn th× l−îng chÊt th¶i ®æ ra m«i tr−êng ngµy cµng nhiÒu, « nhiÔm m«i tr−êng ngµy cµng trë nªn trÇm träng, ¶nh h−ëng xÊu ®Õn søc khoÎ cña ng−êi lao ®éng vµ nh©n d©n trong vïng. Bëi vËy, viÖc nghiªn cøu chÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ ë c¸c lµng nghÒ nµy ®· trë nªn cÊp b¸ch vµ cã ý nghÜa thùc tiÔn to lín. Trong bµi viÕt nµy, chóng t«i tËp trung ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ kh¶o s¸t 25 mÉu kh«ng khÝ t¹i 5 lµng nghÒ. §ã lµ: lµng b¸nh bón th«n §oµi, lµng t¬ t»m Väng NguyÖt x· Tam Giang; lµng r−îu §¹i L©m x· Tam §a; lµng giÊy D−¬ng æ x· Phong Khª vµ lµng c« ®óc nh«m MÉn X¸ x· V¨n M«n. §©y lµ nh÷ng lµng nghÒ tiªu biÓu vÒ sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt, ®ång thêi còng ®iÓn h×nh vÒ vÊn ®Ò « nhiÔm m«i tr−êng ë Yªn Phong. 27 II. ChÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ t¹i mét sè lµng nghÒ huyÖn Yªn Phong tØnh B¾c Ninh 1. ChÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ ë lµng b¸nh bón th«n §oµi x· Tam Giang Th«n §oµi cã 535 hé, trong ®ã cã kho¶ng 20% sè hé tham gia lµm nghÒ, hµng n¨m s¶n xuÊt 1000 tÊn b¸nh, bón, mú kh«. Nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt b¸nh, bón, mú kh« lµ g¹o víi khèi l−îng kho¶ng 1200tÊn/n¨m [2]. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, c¸c hé d©n sö dông than lµm chÊt ®èt nªn ®· th¶i ra c¸c khÝ th¶i ®éc h¹i nh− CO, SO2, NO2. Theo kÕt qu¶ ph©n tÝch, trong sè 5 ®iÓm ®o cã mét ®iÓm (K3) cã hµm l−îng CO v−ît tiªu chuÈn cho phÐp (TCCP) 1,08 lÇn. C¸c chØ tiªu SO2, NO2 ®Òu n»m d−íi TCCP, tuy nhiªn do kh«ng gian chËt hÑp vµ thêi gian tiÕp xóc dµi nªn c¸c khÝ nµy còng ¶nh h−ëng ®Õn ng−êi s¶n xuÊt. TrÞ sè tiÕng ån vµ nång ®é bôi ë ®©y còng kh¸ cao, 4/5 ®iÓm ®o cã trÞ sè tiÕng ån v−ît TCCP; 2 ®iÓm ®o cã nång ®é bôi v−ît TCCP. TiÕng ån vµ bôi chñ yÕu ph¸t ra tõ c¸c m¸y mãc lµm hµng vµ c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng ho¹t ®éng trªn c¸c trôc ®−êng chÝnh cña lµng. 2. ChÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ ë lµng t¬ t»m Väng NguyÖt x· Tam Giang NghÒ trång d©u nu«i t»m ë lµng Väng NguyÖt cã tõ thêi c¸c vua Hïng. Tr¶i qua nh÷ng b−íc th¨ng trÇm, ®Õn nay nghÒ trång d©u nu«i t»m ë ®©y ®· ph¸t triÓn thÞnh v−îng. HiÖn nay, lµng Väng NguyÖt cã kho¶ng 400 hé gia ®×nh chuyªn s¶n xuÊt t¬ vµ 115 hé trång d©u nu«i t»m theo h−íng chuyªn m«n hãa; 2 xÝ nghiÖp s¶n xuÊt t¬ víi quy m« lín vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Víi sè l−îng kho¶ng 350 m¸y kÐo t¬ nhá, 1 m¸y −¬m t¬ cïng víi c¸c m¸y kÐo t¬ thñ c«ng, Väng NguyÖt ®· s¶n xuÊt t¬ ®¹t s¶n l−îng 28tÊn/n¨m. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ c«ng ®o¹n kÐo kÐn xe t¬ tiªu thô mét khèi l−îng than kho¶ng 1000tÊn/n¨m, ®ång thêi t¹o ra mét l−îng chÊt th¶i lín: 30.000m3/ngµy, bao gåm c¸c khÝ CO, CO2, SO2, NO2 vµ bôi [2]. C¸c chÊt th¶i nµy ®· vµ ®ang g©y « nhiÔm m«i tr−êng kh«ng khÝ lµng nghÒ vµ vïng phô cËn. KÕt qu¶ kh¶o s¸t cho thÊy, c¸c chØ tiªu SO2, CO vµ NO2 ®Òu n»m trong TCCP. ChØ tiªu tiÕng ån cã 3 ®iÓm ®o v−ît TCCP, 2 ®iÓm cßn l¹i xÊp xØ TCCP. Hµm l−îng bôi t¹i 3/5 ®iÓm ®o v−ît TCCP tõ 1 - 1,4 lÇn. §iÒu ®¸ng nãi lµ bôi ë ®©y chñ yÕu lµ bôi b«ng nhÑ, dÔ th©m nhËp vµo phæi vµ g©y nªn c¸c bÖnh vÒ ®−êng h« hÊp. 28 3. ChÊt l−îng m«i tr−êng kh«ng khÝ ë lµng r−îu §¹i L©m x· Tam §a Lµng r−îu §¹i L©m x· Tam §a cã nghÒ nÊu r−îu truyÒn thèng. Ban ®Çu s¶n phÈm lµm ra chØ nh»m ®¸p øng nhu cÇu néi t¹i. Khi c¬ chÕ thÞ tr−êng ra ®êi, quy m« s¶n xuÊt më réng, s¶n phÈm ®−îc cung cÊp cho nhiÒu n¬i ë miÒn B¾c. HiÖn nay, h¬n 80% sè hé gia ®×nh ë §¹i L©m tham gia nÊu r−îu, tiªu thô hµng n¨m trªn 20.000tÊn s¾n kh«, s¶n xuÊt ®−îc kho¶ng 1,7 triÖu lÝt r−îu/n¨m [1]. Nguyªn liÖu chÝ ...