Chất lượng nước khu bảo tồn biển Hòn Mun - vịnh Nha Trang, Khánh Hòa

Nghiên cứu hiện trạng chất lượng nước Khu Bảo tồn biển Hòn Mun đã được thực hiện 2 năm. Kết quả nghiên cứu cho thấy, một số thông số môi trường cơ bản không có sự khác biệt giữa các trạm quan trắc theo vùng nghiên cứu và các tháng trong năm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chất lượng nước khu bảo tồn biển Hòn Mun - vịnh Nha Trang, Khánh HòaTaïp chí Khoa hoïc – Coâng ngheä Thuûy saûn soá 03Tröôøng Ñaïi hoïcï Nha TrangVAÁN ÑEÀ NGHIEÂN CÖÙUCHẤT LƯỢNG NƯỚC KHU BẢO TỒN BIỂN HÒN MUN - VỊNH NHA TRANG,KHÁNH HOÀTS. Nguyễn Đình MãoTS. Hoàng Thị Bích Mai; KS. Trần Văn PhướcTh.S Châu Văn Thanh; KS. Nguyễn Đình TrungKhoa Nuôi trồng thủy sản - Trường Đại học Nha TrangNghiên cứu hiện trạng chất lượng nước Khu Bảo tồn biển Hòn Mun đã được thực hiện 2 năm.Kết quả nghiên cứu cho thấy, một số thông số môi trường cơ bản không có sự khác biệt giữa các trạmquan trắc theo vùng nghiên cứu và các tháng trong năm. Tuy nhiên, các hoạt động kinh tế xã hội pháttriển làm cho một số vùng nghiên cứu bị ô nhiễm và chất lượng nước xấu đi. Đặc biệt, các trạm quantrắc ở vùng nuôi trồng thủy sản, dịch vụ và du lịch. Một số thông số đã vượt quá giới hạn cho phép ởmột số tháng và trạm quan trắc như DO, TSS, PO43-. Tỷ lệ chất hữu cơ đáy (%OM) ở các vùng nuôitrồng thủy sản lớn hơn các vùng nghiên cứu khác. Thành phần loài thực vật phù du Khu Bảo tồn biểnHòn Mun rất phong phú, gồm 174 loài (ngành tảo Sillic 145 loài (83.34%), ngành tảo Giáp 24 loài(13.79%) và ngành tảo Lam 5 loài (2.87%)). Sự biến động về thành phần loài rất nhỏ theo thời gian,trạm nghiên cứu và giữa các mùa sự khác biệt không rõ. Để quản lý Khu Bảo tồn biển Hòn Mun tốthơn, chúng ta phải mở rộng một số trạm quan trắc ở vùng ven bờ, bến cảng, một số điểm nền và quantrắc thêm một số chỉ tiêu đánh giá chất lượng môi trường nước khác như: Phenol, váng dầu mỡ,coliform và công tác quan trắc và cảnh báo môi trường biển cần được tiến hành thường xuyên.I. MỞ ĐẦUHòn Mun là khu vực sinh thái quan trọngnằm trong vịnh Nha Trang (một trong 29 vịnhđẹp nhất thế giới), là khu bảo tồn biển đầutiên của Việt Nam được xây dựng, là nhómđảo có tiềm năng du lịch rất lớn của vịnh đãvà đang thu hút nhiều du khách ở trong nướcvà quốc tế. Tuy nhiên, Vịnh Nha Trang đangchịu ảnh hưởng trực tiếp của các khu đô thị,các hoạt động dịch vụ - du lịch, giao thôngvận tải, nuôi trồng thủy sản (nuôi lồng bè),khai thác và chế biến hải sản, ngoài ra cònchịu ảnh hưởng của nước lục địa từ cácsông Cửa Bé, sông Cái chảy ra,…làm suygiảm môi trường. Vì vậy quan trắc chấtlượng môi trường nước trong khu vực này làrất cần thiết và đã được nhóm cán bộ nghiêncứu Khoa Nuôi trồng Thủy sản - Trường Đạihọc Thủy sản (nay là Trường Đại học NhaTrang) hợp tác với Ban Quản lý Dự án KhuBảo Tồn biển Hòn Mun thực hiện trong hainăm (từ tháng 6/2003 đến tháng 6/2005).Trong bài báo này chúng tôi mong muốnthông báo về hiện trạng chất lượng nước khubảo tồn biển Hòn Mun trong thời gian trên.II. VẬT LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP QUANTRẮC1. Phạm vi và tần suất quan trắcĐể đánh giá chất lượng nước khu bảotồn biển Hòn Mun, nhóm nghiên cứu đã xácđịnh 20 điểm thu mẫu quanh các đảo và cửasông (theo mặt cắt ngang) (Hình 1).Chu kỳ thu mẫu: 1 lần/tháng (mức triềuthấp nhất).3Taïp chí Khoa hoïc – Coâng ngheä Thuûy saûn soá 03Tröôøng Ñaïi hoïcï Nha Trangđịnh bằng phương pháp Winkler ; pHđược xác định bằng pH meter ; TSS:phương pháp lọc và sấy (Boyd, 1995);BOD5: được xác định bằng phương pháphô hấp; NO2 -, NO3-, NH4+, P2O5, PO43-:được xác định bằng máy quang phổ hấpthụ (DR/2010 Spectrophotometer, USA).+ Mu thc vt phù du (TVPD):Định tính và định lượng thực vật phùdu bằng kính hiển vi và buồng đếmSedgewick Raefer 1 ml.+ Mu cht đáy: OM (%): phươngpháp đốt ((Dry - ash) - Boyd, 1995).4. Phương pháp tính toánHình 1: Sơ đồ hệ thống điểm quan trắcCác điểm số 1,5 và 6 gần cửa sôngCái và sông Cửa Bé ; các điểm số 3, 4, 5,6, 11, 12, 14, 15, 16, 17 và 18 ở các vùngcó tập trung nuôi trồng thủy sản (chủ yếunuôi lồng bè) ; các điểm số 7, 9 và 19 chịuảnh hưởng mạnh do các hoạt động du lịch(dịch vụ và bãi tắm…) ; các điểm còn lạinằm rải rác quanh các đảo.2. Phương pháp thu mẫuChương trình quan trắc đã sử dụngcanô và các dụng cụ thông dụng để tiếnhành thu mẫu ở các điểm nghiên cứu.3. Phương pháp phân tích cácthông số quan trắc+ Mu nưc :Nhiệt độ và độ muối đo bằng máyWater Qality Checker (WQC – 22A) ; độkiềm được xác định bằng phương pháptrung hòa (HC10,1N) ; độ trong được đobằng đĩa Secchi ; Oxy hòa tan được xác4Các kết quả quan trắc, phân tích môitrường được tập hợp, xử lý bằng phươngpháp thống kê trên phần mềm Excel. Đánhgiá hiện trạng và diễn biến chất lượng môitrường căn cứ vào giá trị giới hạn chophép (GHCP) – áp dụng tiêu chuẩn ViệtNam (TCVN 5943:1995 – Tiêu chuẩn chấtlượng nước biển ven bờ - đối với nuôitrồng thủy sản và tiêu chuẩn nước biểndo các nước ASEAN đề nghị (*)).4. Phương pháp tính toánCác kết quả quan trắc, phân tích môitrường được tập hợp, xử lý bằng phươngpháp thống kê trên phần mềm Excel. Đánhgiá hiện trạng và diễn biến chất lượng môitrường căn cứ vào giá trị giới hạn chophép (GHCP) – áp dụng tiêu chuẩn ViệtNam (TCVN 5943:1995 – Tiêu chuẩn chấtlượng nước biển ven bờ - đối ...