Chế độ ăn trong bệnh tiêu chảy cấp

Tiêu chảy (TC) là bệnh rất phổ biến ở trẻ em. Ở các nước đang phát triển người ta ước tính có tới 1,3 tỷ lượt trẻ em bị tiêu chảy và 4 triệu trẻ em dưới 5 tuổi hàng năm tử vong vì tiêu chảy. Trong đó 80% tử vong xảy ra ở trẻ dưới 2 tuổi. Nguyên nhân chính của tử vong là do cơ thể bị mất nước và điện giải. Tiêu chảy là nguyên nhân hàng đầu gây suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự tăng trưởng của trẻ. Bệnh tiêu chảy là một vấn...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chế độ ăn trong bệnh tiêu chảy cấp Chế độ ăn trong bệnh tiêu chảy cấp Tiêu chảy (TC) là bệnh rất phổ biến ở trẻ em. Ở các nước đang pháttriển người ta ước tính có tới 1,3 tỷ lượt trẻ em bị tiêu chảy và 4 triệu trẻ emdưới 5 tuổi hàng năm tử vong vì tiêu chảy. Trong đó 80% tử vong xảy ra ở trẻdưới 2 tuổi. Nguyên nhân chính của tử vong là do cơ thể bị mất nước và điện giải. Tiêuchảy là nguyên nhân hàng đầu gây suy dinh dưỡng, ảnh hưởng đến sự tăng trưởngcủa trẻ. Bệnh tiêu chảy là một vấn đề y tế toàn cầu, là gánh nặng kinh tế đối vớicác nước đang phát triển. Tiêu chảy cấp và chế độ điều trị Tiêu chảy cấp là trẻ đi ngoài khởi đầu cấp tính, phân lỏng hoặc tóe nướckéo dài không quá 14 ngày (thường dưới 7 ngày). Trong điều trị tiêu chảy điều quan trọng nhất là bù lượng nước và điện giải,chế độ ăn của trẻ. Hồi phục nước và điện giải: Tùy theo mức độ mất nước mà điều trị tại nhàhoặc đưa trẻ đến cơ sở y tế. Mất nước mức độ A: (mất nước nhẹ, đi tiểu bình thường, khóc vẫn ra nướcmắt, nôn ít, mắt không trũng) điều trị tại nhà bằng cách cho trẻ uống nước nhiềuhơn bình thường bằng dung dịch ORS, nước đun sôi để nguội hoặc các dung dịchchế từ thực phẩm như nước cháo muối, nước gạo rang, nước cà-rốt + muối, nướcchuối, hồng xiêm… Mất nước mức độ B: (mất nước vừa, trẻ tiểu ít, mắt trũng nhẹ, nôn vừaphải) Trẻ cần được điều trị tại cơ sơ y tế. Cách điều trị tốt nhất là cho uống ORS,số lượng dịch cần cho uống sau mỗi lần đi ngoài là: Trẻ dưới 2 tuổi: 50-100ml. Trẻ 2-10 tuổi: 100-200ml. Trẻ 10 tuổi trở lên uống theo nhu cầu: Số lượng dịch cần cho trẻ uống trong4 giờ đầu có thể tính như sau: Số lượng dịch (ml) = cân nặng (kg) x 75. Cách cho trẻ uống Trẻ < 2 tuổi cho uống từng ngụm bằng cốc. Nếu trẻ nôn, đợi 10 phút sau rồi tiếp tục cho uống, nhưng cho uống chậmhơn, uống từng thìa cách nhau 2-3 phút. Sau 4 giờ đánh giá lại tình trạng mất nước, nếu xuất hiện mất nước nặng(mất nước độ C: Trẻ không đi tiểu được, khóc không ra nước mắt, nôn nhiều, mắttrũng môi khô…) cần đưa trẻ đi bệnh viện để điều trị phục hồi nước và điện giảibằng đường tĩnh mạch (truyền dịch). Các loại dịch dùng treo điều trị tiêu chảy ORS: Là dung dịch tốt nhất để điều trị mất nước (1 gói ORS có chứa:Glucoza 20g, NaCl 3,5g, KCl 1,5g, NaHCO3 2,5g). Cách pha dung dịch ORS: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch, đong 1 lítnước sạch đun sôi để nguội đổ vào bình chứa, khuấy kỹ đến khi bột hòa tan hoàntoàn, đậy bình lại cho trẻ uống trong vòng 24 giờ. Đổ dung dịch đã pha đi khi đãquá 24 giờ và pha lại dung dịch mới. Cách nấu cháo muối: Dùng 1 nắm gạo, 1 nhúm muối (1 thìa cà phê gạtngang) và 6 bát ăn cơm nước sạch, đun nhừ lọc qua giá cho trẻ uống dần. Nước gạo rang muối: 50g gạo rang vàng cho 1 thìa gạt cà phê muối nghiềnnát với 1 lít nước sôi để nguội, cho trẻ uống dần. Súp cà rốt: Cà rốt 500g, muối ăn một thìa gạt ngang, 1 lít nước. Cà rốt nấunhừ chà qua rá hoặc cho vào máy xay sinh tố xay nhừ, đun sôi lại. Chế độ ăn khi trẻ bị tiêu chảy Mặc dầu trong thời gian bị tiêu chảy cấp, quá trình hấp thu thức ăn có giảmhơn bình thường, nhưng vẫn hấp thu qua ruột 60%, do vậy trong suốt quá trìnhtiêu chảy cần cho trẻ ăn đủ khẩu phần, không được bắt trẻ nhịn, kiêng khem, thìtrọng lượng cơ thể sẽ tiếp tục tăng với tốc độ gần như bình thường. Nếu không ănđủ khẩu phần trẻ sẽ bị sụt cân dẫn đến suy dinh dưỡng. Các thực phẩm nên dùng khi trẻ bị tiêu chảy Gạo (bột gạo), khoai tây. Thịt gà nạc, thịt lợn nạc, cá nạc. Sữa đậu tương(đậu nành), sữa chua, sữa có ít hoặc không có lactoza. Dầu thực vật. Cà rốt, hồngxiêm, chuối, táo. Tùy theo lứa tuổi và chế độ ăn của trẻ trước khi bị tiêu chảy để sử dụng chếđộ ăn thích hợp. Trẻ nhỏ dưới 6 tháng tuổi đang bú mẹ: Tiếp tục cho bú bình thường và tăng số lần bú. Vì sữa mẹ vẫn được dungnạp rất tốt khi bị tiêu chảy, cho trẻ bú mẹ trẻ tiêu chảy ít hơn, nhanh khỏi hơn, dosữa mẹ có chứa đường Lactoza nên vẫn được hấp thu rất tốt khi bị tiêu chảy. Nếutrẻ không có sữa mẹ thì cho trẻ ăn sữa bò hoặc sữa bột mà trước đó trẻ vẫn ănnhững phải cho ăn từng ít một và ăn nhiều bữa trong ngày. Trẻ từ 6 tháng tuổi: Ngoài sữa mẹ và sữa thay thế như trên cần cho trẻ ăn thêm nhiều lần vàtừng ít một các thức ăn giàu chất dinh dưỡng như thịt nạc, cá, trứng, sữa… và chothêm một ít dầu, mỡ để tăng thêm năng lượng của khẩu phần. Nếu trẻ được ăn sữabò và ngũ cốc và rau đun chín nhừ cũng không gây tăng lượng phân bài tiết, nếuchỉ ăn sữa bò đơn thuần hoặc sữa công nghiệp có thể gây tăng khối lượng phân. Thức ăn cần mềm, nấu kỹ, cho ăn ngay sau khi nấu để đảm bảo vệ sinhgiảm nguy cơ bội nhiễm, nếu phải cho trẻ ăn những thức ăn đã nấu sẵn thì cầnphải đun lại trước khi cho ăn. Cho trẻ ăn thêm quả chín hoặc nước quả như: Chuối,cam, xoài, đu đủ, hồn ...