Chè vằng – Thuốc quý của phụ nữ

Chè vằng có hai loại: loại lá nhỏ gọi là vằng xẻ và loại lá to là vằng châu. Riêng vằng xẻ được dùng làm thuốc.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chè vằng – Thuốc quý của phụ nữ Chè vằng – Thuốc quý của phụ nữChè vằng có hai loại: loại lá nhỏ gọi là vằng xẻ và loại lá to là vằng châu. Riêng vằngxẻ được dùng làm thuốc. Cây chè vằngCây mọc rải rác ở hầu hết các tỉnh thuộc vùng núi thấp, trung du và đồng bằng, thườnglẫn với cây bụi ở ven đồi, bờ nương rẫy, quanh làng bản. Cây còn được trồng phân tán ởcác gia đình để làm hàng rào và làm cảnh.Bộ phận dùng làm thuốc của chè vằng là cành lá, thu hái quanh năm, dùng tươi hoặcphơi khô, sấy khô. Dược liệu có vị hơi đắng, chát, tính ấm, không độc, có tác dụng thanhnhiệt, lợi thấp, khu phong, hoạt huyết, điều kinh, tiêu viêm.Dùng riêng: Phụ nữ nông thôn sau khi đẻ thường lấy cành lá chè vằng phơi khô, nấunước uống hằng ngày cho khỏe, chóng lại sức, chống thiếu máu, mệt mỏi, kém ăn. Có thểdùng dạng thuốc hãm hay thuốc sắc với liều lượng mỗi ngày là 20 – 30g.Chữa đau bụng kinh, bế kinh: cành lá chè vằng cắt nhỏ, phơi khô, 1kg nấu với 3 lít nướctrong 3 – 4 giờ, rút nước đầu, nấu lại với 2 lít nước trong 2 giờ rồi trộn hai nước lại, côthành cao mềm. Mỗi ngày uống 1 – 2g với nước ấm.Chữa áp-xe vú: chè vằng có tác dụng kháng khuẩn mạnh: dùng lá chè vằng để tươi, rửasạch, giã nát, thêm ít cồn 50 độ, cho xâm xấp, rồi đắp. Ngày làm 3 lần.Chữa bệnh răng miệng: dùng lá chè vằng tươi rửa sạch, cho bệnh nhân nhai ngậm đểchữa bệnh nha chu viêm. Ngoài ra, chè vằng được đun lấy nước rửa vết thương.Dùng phối hợp: chữa đau gan, vàng da: chè vằng 20g, ngấy hương 20g thái nhỏ, phơikhô, sắc với 200ml nước còn 50ml, uống làm 1 lần trong ngày. Hoặc chè vằng 20g; nhântrần 20g; chi tử; lá mua; vỏ núc nắc, rau má, lá bồ cu vẽ, vỏ cây đại mỗi thứ 12g; thanh bì8g. Sắc uống ngày 1 thang.Chữa kinh nguyệt không đều: chè vằng 20g, ích mẫu 16g, hy thiêm 16g, ngải cứu 8g. Tấtcả thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày.Chú ý: Ở một vài nơi miền núi, nhân dân đi lấy chè vằng về để làm thuốc, đã hái nhầmphải lá ngón là một cây rất độc và dùng bị ngộ độc chết người, vì chè vằng và lá ngóngiống nhau về hình thái. Do đó, phải hết sức thận trọng khi sử dụng loại chè này.Sau đây là một vài đặc điểm phân biệt giữa chè vằng và lá ngón để giúp nhận biết,tránh nhầm lẫn:Chè vằng: cây nhỏ dạng bụi, màu sắc toàn cây nhạt xỉu; cụm hoa dạng chùy; hoa màutrắng, quả thường đôi một là quả mọng, khi chín màu đen.Lá ngón: cây leo, thân cành mập, màu sắc cây sẫm bóng; cụm hoa dạng xim ngù, hoamàu vàng; quả riêng lẻ là quả nang, khi chín màu nâu.