Chia sẻ và kết nối vì những quả tim khoẻ mạnh

“Mỗi người nhận được sự hỗ trợ của những người khác, đặc tính liên kết chặt chẽ trong cộng đồng là điềm chỉ báo mạnh nhất cho một trái tim khoẻ mạnh, mạnh hơn cả độ cholesterol thấp trong máu hoặc việc không hút thuốc”. (Stewart Wolf) Chuyện lạ làng Roseto. Vào đầu những năm 1960s, trong một câu chuyện tình cờ, một nhóm nhà khoa học thuộc trường Đại học Y Oklahoma chợt nghe một chuyện lạ kích thích sự tò mò của những nhà chuyên môn. Đó là tỷ lệ số người chết về bệnh tim mạch ở...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chia sẻ và kết nối vì những quả tim khoẻ mạnh Chia sẻ và kết nối vì những quả tim khoẻ mạnh “Mỗi người nhận được sự hỗ trợ của những người khác, đặctính liên kết chặt chẽ trong cộng đồng là điềm chỉ báo mạnhnhất cho một trái tim khoẻ mạnh, mạnh hơn cả độ cholesterolthấp trong máu hoặc việc không hút thuốc”. (Stewart Wolf)Chuyện lạ làng Roseto.Vào đầu những năm 1960s, trong một câu chuyện tình cờ, mộtnhóm nhà khoa học thuộc trường Đại học Y Oklahoma chợtnghe một chuyện lạ kích thích sự tò mò của những nhà chuyênmôn. Đó là tỷ lệ số người chết về bệnh tim mạch ở làng Rosetarất thấp, hầu như bằng không. Trong khi chỉ cách đó không xa,làng Bangor bên cạnh, tỷ lệ nầy lại tương tự như tỷ lệ trung bìnhchung của nước Mỹ lúc bấy giờ. Roseto là một làng nhỏ nằm ởphía Đông tiểu bang Pennsylvania. Những người nhập cư từmiền nam nước Ý đã đến đây lập nghiệp từ năm 1882. Vào thờiđó, trên đà phát triển của cuộc sống công nghiệp, bệnh tim mạchđang gia tăng. Nói chung tỷ lệ nầy cao lên theo độ tuổi. Vậy màở làng Roseto, tỷ lệ nầy gần như số không ở những người namđộ tuổi từ 55 đến 64. Trên 65 tuổi, tỷ lệ người chết vì bệnh timcũng chỉ bằng phân nửa của tỷ lệ cả nước. Chuyện lạ nầy đã thuhút sự quan tâm của nhiều người, nhiều ngành. Một số cuộc điềutra nghiên cứu tiếp tục được thực hiện. Những dữ kiện tiếp theocòn làm người ta kinh ngạc hơn. Cả hai loại tỷ lệ về ngườiphạm tội hình sự và người có đơn xin trợ cấp xã hội cũng bằngkhông! Một thiên đường nhỏ giữa thế gian chăng? Không hẳn!Đây là một cộng đồng còn nghèo, cuộc sống khá vất vả. Nhữngngười đàn ông làm những công việc nặng nhọc trong những hầmđá sâu những 200 feet dưới mặt đất. Chiều về, những bữa cơmtối chủ yếu là mì Ý truyền thống. Dầu olive là quá xa xỉ đối vớihọ. Họ ăn nhiều thịt băm, xúc xích với nhiều mỡ động vật. Hútthuốc và uống rượu vang cũng không phải là điều cấm kỵ đốivới họ. Vậy mà bên trong những thân hình vạm vỡ kia lại lànhững quả tim khoẻ mạnh. Có vẻ như có điều gì đó đã xảy ra ởđây, đi ngược lại với những quy lụât mà những nhà khoa học đãbiết được về cơ chế bệnh tim mạch. Ăn nhiều đạm và chất béođộng vật dễ làm tăng độ xơ vữa động mạch là nguyên nhânchánh gây ra các loại bệnh về tim mạch. Quy luật nầy đã khôngxảy ra ở đây. Dân Roseto hầu như được miễn nhiễm khỏi cănbệnh gây chết người hàng đầu ở Mỹ.Sức mạnh dòng tộc và hiệu ứng Roseto của những gia đình 3thế hệ.Khi định cư ở Mỹ, người Roseto vẫn tiếp tục cuộc sống quần cư,sống gắn bó với nhau. Họ có mối liên hệ thân tộc và sinh hoạttôn giáo rất chặt chẽ. Hiếm có người đi làm ăn xa khỏi thànhphố. Các nghiên cứu đều cho thấy mọi gia đình đều có ba thếhệ sống cùng với nhau và quan tâm chăm sóc lẫn nhau. Nhữngngười già không bị xếp xó trong những viện dưõng lão mà vẫnđược trọng thị như những vị phán quan trong cộng đồng. Ở đây,bên cạnh cuộc sống đơn giản, không có nhiều nhu cầu để tranhđoạt, còn có một yếu tố thường được nhắc đến trong những sinhhoạt tôn giáo. Đó là đức phó thác. Phó thác là một hệ quả củaniềm tin. Giống như ngày nào mà những đứa con chưa thànhniên hoặc chưa lập gia đình, còn sống chung với bố mẹ, còn tintưởng tuyệt đối vào bố mẹ, được bố mẹ chăm sóc từ manh quầntấm áo, cái ăn cái mặc, thì ngày đó, chúng còn được miễn nhiễmkhỏi tất cả mọi ưu tư phiền não của đời thường. Chúng khôngcần phải tranh cạnh, không phải sở hữu, không sợ mất mát. Tin tưởng lẫn nhau, tin vào gia đình, tin vào cộng đồng là mộtyếu tố quan trọng để có được sự an định nội tâm và giữ gìngiềng mối xã hội.Báo cáo về “Sức mạnh của dòng tộc” (The power of Clan) doStewart Wolf, một nhà vật lý, và John Bruhn, một nhà xã hộihọc cùng thực hiện vào khoảng 1935 đến 1984. Trong báo cáonầy, các tác giả đã nhận định rằng chính sự tôn trọng, tin tưởngvà hợp tác hỗ tương giữa các thành viên trong cộng đồng đã tạonên sức khoẻ và phúc lạc cho mỗi người và an ninh xã hội chocả cộng đồng. Ngược lại, thái độ vị kỷ và ít quan tâm đến ngườikhác sẽ gây ra kết quả đối nghịch. Đối với bệnh tim mạch, ôngWolf nói “Mỗi người nhận được sự hỗ trợ của những ngườikhác, đặc tính liên kết chặt chẽ trong cộng đồng là điềm chỉbáo mạnh nhất cho một trái tim khoẻ mạnh, mạnh hơn cả độcholesterol thấp trong máu hoặc việc không hút thuốc”.Hiệu ứng phai dần.Hơn nửa thế kỷ đầu tiên sống định cư tại Mỹ, những cư dânRoseto đã phải làm việc cật lực trong những hầm mỏ hoặcxưởng máy để có thể gởi con cái học đại học. Vào khoảng thếchiến thứ hai, ở Roseto đã dần dần nổi lên một lớp người mới.Những người đi xe hơi, làm việc văn phòng. Lớp người trẻ ởRoseto những thế hệ sau này không còn bằng lòng với lối sốngrập khuôn, đậm nét truyền thống của cha ông họ. Lối sống Mỹbắt đầu du nhập vào. Cuộc sống thay đổi. Những gia đình nhỏlẻ. Hồ bơi. Câu lạc bộ. Nhà thờ cách xa khỏi cộng đồng.Những căn nhà có nhà để xe ở phía trước, cả cha và mẹ đều đilàm, thường là cách xa hàng giờ đi xe hơi. Con người bận rộnnhiều hơn, di chuyển nhiều hơn để ...