Chiếc chiếu Lùn – vật dụng vô giá của người Chơ Ro

Nhắc đến chiếc chiếu hẳn chẳng ai trong chúng ta không biết đến bởi nó là một vật dụng thân quen và gần gũi đối với việc sinh hoạt hàng ngày của người dân Việt Nam từ xưa đến nay. Nhưng đối với người Chơ Ro (Đồng Nai) nó trở thành một vật dụng vô cùng quý báu.Đồng bào Chơ Ro Bởi thế không giống như những chiếc chiếu bình thường được dệt bằng khung, chiếc chiếu Lùn của người Chơ Ro được đan hoàn toàn bằng tay, rất cầu kỳ và cận thận. Nét hoa văn trên chiếu đã...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chiếc chiếu Lùn – vật dụng vô giá của người Chơ Ro Chiếc chiếu Lùn – vậtdụng vô giá của người Chơ RoNhắc đến chiếc chiếu hẳn chẳng ai trong chúng ta không biết đến bởi nó là một vậtdụng thân quen và gần gũi đối với việc sinh hoạt hàng ngày của người dân ViệtNam từ xưa đến nay. Nhưng đối với người Chơ Ro (Đồng Nai) nó trở thành mộtvật dụng vô cùng quý báu. Đồng bào Chơ RoBởi thế không giống như những chiếc chiếu bình thường được dệt bằng khung,chiếc chiếu Lùn của người Chơ Ro được đan hoàn toàn bằng tay, rất cầu kỳ và cậnthận. Nét hoa văn trên chiếu đã phần nào phản ánh đời sống văn hóa độc đáo củabà con dân tộc.Nguyên liệu làm nên chiếc chiếu rất đặc biệt được lấy hoàn toàn từ thân của câyLùn - một loại cây mọc ở vùng đầm lầy, ven suối. Đây là loại cây có chiều caokhoảng 1,4m đến 2 mét. Chỉ có phần thân thẳng của cây không bị sâu bệnh, khôngcó vết thương mới được sử dụng để đan chiếu.Công đoạn làm chiếu cũng rất cầu kỳ, đồng bào dân tộc Chơ Ro phải mất rất nhiềucông sức mới có thể hoàn thành một sản phẩm. Họ phải vào rừng sâu để tìm kiếmnhững cây Lùn có đủ tiêu chuẩn để đem về. Sau đó họ chẻ thân cây Lùn và lột vỏđem phơi và vót nan trong vòng 2 -3 ngày để chống mối mọt, sau đó lại ngâm ngậpnước hoặc phơi sương 1 đêm. Khi các nan đã khô, họ bắt đầu đan, thời gian đanchiếu thường mất 2 đến 3 ngày mới hoàn chỉnh 1 sản phẩm.Để có được một chiếc chiếu Lùn đẹp, người đan không chỉ là người có hoa tay màcó cả óc sáng tạo hoa văn thẩm mỹ. Tùy vào cảm hứng sáng tác của mỗi người màtạo ra những hình thù hoa văn khác nhau trên thân chiếu. Nhưng chủ yếu, nhữngđường nét mỹ thuật trên chiếu là hình thoi, hình chữ N hoặc những hình ảnh vềthiên nhiên cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của bà con dân tộc.Trong quá trình đan, việc tạo đường tim khi mới bắt đầu vào công đoạn đan đầutiên là một điểm đòi hỏi sự cẩn thận và kỹ lưỡng của người đan chiếu Lùn. Nếukhông biết tạo đường tim sẽ không thể tạo được hoa văn và sự cân đối của thànhphẩm như mong muốn. Khi đan chiếu, người ta phải kéo làm sao cho các nan thậtkhít vào nhau thì chiếu sẽ không có khe hở và nhìn một cách chắc chắn, sau quátrình sử dụng sẽ không bị xô vẹo, xộc sệch. Chiều dài và rộng của chiếu phải đượccăn chỉnh sao cho từ tim chiếu ra các cạnh của chiếu được đều nhau.Người dân Chơ Ro rất tự hào về nghề làm chiếu Lùn truyền thống này. Chiếc chiếuLùn đã đi sâu vào đời sống văn hóa truyền thống của dân tộc Chơ Ro. Đặc biệt, nókhông thể thiếu được trong các Lễ cưới, khi cô dâu và chú rể cùng nhau quỳ gối đểmời rượu cha mẹ và gia đình trong suốt buổi lễ. Chính vì thế chiếc chiếu Lùn đãtrở thành vật dụng vô giá trong đời sống của người Chơ Ro (Đồng Nai).