Chính phủ tham gia vào luồng lưu thông hàng hoá và dịch vụ

Trọng tâm của chương này là bàn về vai trò của chính phủ trong nền kinh tế. Thị trường không phải luôn cư xử có hiệu quả như đã bàn tới trong Chương 4.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chính phủ tham gia vào luồng lưu thông hàng hoá và dịch vụ Chính phủ tham gia vào luồng lưu thônghàng hoá và dịch vụTrọng tâm của chương này là bàn về vai trò của chính phủ trongnền kinh tế. Thị trường không phải luôn cư xử có hiệu quả nhưđã bàn tới trong Chương 4. Khi thị trường có kết quả không hiệuquả về kinh tế, có thể* chính phủ sẽ can thiệp làm thay đổi thấtbại của thị trường.Chính phủ tham gia vào luồng lưu thông hàng hoá và dịch vụSách của bạn có một biểu đồ chi tiết về luồng lưu chuyển hànghoá và dịch vụ (trang 111) đã thêm chính phủ vào luồng lưuthông của khu vực tư nhân, luồng lưu thông của khu vực tư nhânnày đã được bàn tới ở trên. Biểu đồ này quá phức tạp để có thểvẽ ra ở đây, vì vậy có thể sẽ hữu ích hơn nếu liên hệ biểu đồ nàybằng chữ. Như biểu đồ này cho thấy, chính phủ thu thuế của cảhộ gia đình và các xí nghiệp và đổi lại cung cấp dịch vụ của chínhphủ.Để sản xuất ra dịch vụ của mình, chính phủ mua các yếu tố sảnxuất từ hộ gia đình và mua hàng hoá và dịch vụ từ các xí nghiệp.Đổi lại, chính phủ thanh toán các yếu tố sản xuất cho hộ gia đìnhvà thanh toán hàng hoá dịch vụ chính phủ mua của các xí nghiệp.Về vấn đề bơm thêm vào và sự rò rỉ như được thảo luận trướcđó, thuế là sự rò rỉ khỏi luồng lưu thông thu nhập trong khi chi tiêucủa chính phủ là một sự bơm thêm sức mua.Hiệu quả kinh tế và kỹ thuậtHiệu quả kỹ thuật (technical efficiency) xuất hiện khi nền kinhtế hoạt động trên đường giới hạn khả năng sản xuất (productionpossibility curve ~ PPC). Trong trường hợp này, không có cácnguồn tài nguyên không được sử dụng hoặc chưa được sử dụnghết mức. Hiệu quả kinh tế (economic efficiency) là một khái niệmnói chung cho biết khi có bất kỳ sự thay đổi nào đem lại lợi íchcho người này thì sẽ làm thiệt hại cho người khác. Lưu ý là hiệuquả kỹ thuật là điều kiện cần thiết cho hiệu quả kinh tế do một sựdịch chuyển đường giới hạn khả năng sản xuất sẽ mang lại lợiích cho một hoặc hơn một cá nhân.(TQ hiệu đính: khi nền kinh tế hoạt động hiệu quả kỹ thuật, chỉđơn giản nó hoạt động trong khả năng sản xuất của nó. Khi nềnkinh tế hoạt động hiệu quả kinh tế, không thể và không nên thayđổi cách sản xuất, vì khi thay đổi cách sản xuất trong nền kinh tếhoạt động hữu hiệu, lợi cho 1 người này thì sẽ thiệt hại cho 1người khác).Khi không có sự không hoàn hảo (một vài loại thị trường khônghoàn hảo sẽ được thảo luận dưới đây), thị trường mang lại kếtquả một tình trạng kinh tế hiệu quả. Điều này xảy ra do thươngmại tự nguyện trong một nền kinh tế thị trường luôn mang lại lợiích cho các bên tham gia giao dịch (chừng nào các bên có thôngtin hoàn hảo về chất lượng hàng hoá được trao đổi). Một ngườibán chỉ sẵn sàng bán hàng nếu anh ta hoặc cô ta nhận được lợiích từ việc chi trả tiền tệ nhiều hơn tiếp tục sở hữu hàng hoáđược bán. Một người mua chỉ sẵn sàng mua hàng hoá nếu anhta hoặc cô ta thích mặt hàng này hơn những vật lựa chọn thaythế có thể dùng để trao đổi bằng chi trả tiền tệ. Thương mại sẽdiễn ra trong nền kinh tế thị trường cho tới khi mọi lợi ích tiềmnăng từ thương mại mất hết và hiệu quả kinh tế xảy ra.Tuy nhiên, tất nhiên điều này chỉ xảy ra khi không có sự khônghoàn hảo can thiệp vào hoạt động của thị trường lý tưởng này.Có một vài nguyên nhân khiến thị trường không đạt được hiệuquả kinh tế. Sự thất bại của thị trường xảy ra do các nguyênnhân:* thông tin không hoàn hảo* yếu tố ngoại sinh* hàng hoá công* thiếu quyền sở hữu* độc quyền* mất ổn định kinh tế vĩ môThông tin không hoàn hảo (Imperfect Information)Tác động của thông tin không hoàn hảo đối với hiệu quả kinh tếsẽ được làm tương đối rõ. Người mua hoặc người bán có thểkhông có lợi từ thương mại tự nguyện nếu họ không biết chấtlượng sản phẩm được mua hoặc được bán. Tôi thấy nếu vậy ítnhất họ sẽ ra một quyết định trao đổi khiến họ phải hối tiếc sauđó. Chính phủ có thể sửa chữa kiểu thất bại này của thị trườngbằng việc:* yêu cầu sản phẩm phải dán nhãn danh mục thành phần* chịu trách nhiệm dán mác cảnh báo với sản phẩm có thể gâynguy hiểm,* yêu cầu bảo hộ cho một số sản phẩm (vì dụ như luật lemonvới việc sử dụng ô tô)* cấm khẳng định không trung thực và yêu cầu trung thực trongquảng cáo* cấp giấy phép cho người lao động trong một số nghề nghiệp,* bằng việc cung cấp thông tin công cộng về sản phẩmYếu tố ngoại sinh (Externalities)Yếu tố ngoại sinh là những tác động phụ của hoạt động sản xuấthoặc tiêu dùng tác động lên các bên không trực tiếp tham gia vàogiao dịch. Ngoại ứng dương (positive externalities) xuất hiện khicác bên không tham gia vào giao dịch có lợi từ giao dịch. Ngoạiứng âm xuất (negative externalities) hiện khi bên thứ ba bị thiệthại. Nếu ai đó sơn nhà ở của họ, xúc tuyết khỏi đường đi đằngtrước nhà ở, nhận được vắc-xin cho các căn bệnh truyền nhiễm,hoặc dời ô tô phế thải ra khỏi bãi cỏ của họ, ngoại ứng dươngxuất hiện. Ngoại ứng âm xảy ra do kết quả của ô nhiễm, nhạc ầmĩ từ nhà hàng xóm (giả sử bạn không thích sự lựa chọn hoặc thờigian thưởng thức nhạc của họ), khói thuốc xì gà hoặc thuốc lá,hoặc tham gia vào những hoạt động gây thiệt hại cho người khác.Khi ngoại ứng dương xuất hiện, những ai tham gia giao dịch sẽkhông được tính lợi ích xã hội bên ngoài từ kết quả hoạt độngcủa họ. Kết quả là, hàng hoá hoặc hoạt động tạo ra ngoại ứngdương được sản xuất ít hơn trong một nền kinh tế thị trường.Chính phủ có thể sửa chữa thất bại này bằng việc trợ cấp chohoạt động đó hoặc ban hành những quy định hoặc trách nhiệmyêu cầu có mức hoạt động cao hơn. Ví dụ, chính phủ vừa trợ cấpgiáo dục vừa quy định trách nhiệm tới trường của mỗi cá nhân ítnhất tới độ tuổi 16. Chính phủ vừa trợ cấp vắc-xin vừa quy địnhtrách nhiệm tất cả các trẻ em trong độ tuổi tới trường được tiêmvắc xin trước khi được phép đi học.Nói cách khác, ngoại ứng âm mang lại kết quả chi phí xã hộikhông được tính tới bởi ...