Choáng váng trước nhà sừng trâu Rumah GadangỞ xứ sở vạn đảo Indonesia, mỗi hòn đảo là một câu chuyện, một bộ tộc kỳ thú, hấp dẫn từ đời sống văn hoá, ẩm thực, và đặc biệt trong kiến trúc nhà ở. Người Minangkabau ở phía Tây đảo Sumatra sống trong những ngôi nhà độc đáo, có mái là hình sừng trâu cong nhọn vút lên nền trời xanh. Là vùng đất nông nghiệp, con trâu đã trở nên quen thuộc, gần gũi với đời sống người Minangkabau từ ngàn đời. Người Minangkabau sống theo chế độ mẫu hệ, người...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Choáng váng trước nhà sừng trâu Rumah Gadang Choáng váng trước nhà sừng trâu Rumah GadangỞ xứ sở vạn đảo Indonesia, mỗi hòn đảo là một câu chuyện, một bộ tộc kỳ thú, hấp dẫntừ đời sống văn hoá, ẩm thực, và đặc biệt trong kiến trúc nhà ở. Người Minangkabau ởphía Tây đảo Sumatra sống trong những ngôi nhà độc đáo, có mái là hình sừng trâucong nhọn vút lên nền trời xanh.Là vùng đất nông nghiệp, con trâu đã trở nên quen thuộc, gần gũi với đời sống ngườiMinangkabau từ ngàn đời. Người Minangkabau sống theo chế độ mẫu hệ, người phụnữ chiếm vai trò quan trọng trong từng gia đình, cộng đồng, và là chủ sở hữu đất đai,nhà ở...Ngôi nhà lớn của người Minangkabau có lối kiến trúc rất độc đáo, với những mái congấn tượng. Thật thú vị, khi tìm hiểu ra xuất xứ của lối kiến trúc ấy lại gắn liền với một tíchtruyện lịch sử của cộng đồng người Minangkabau.Tên gọi của người Minangkabau bắt nguồn từ một sự tranh chấp về đất đai giữa ngườiMinangkabau ngày xưa và vị lãnh chúa một bộ tộc láng giềng ở Java. Để tránh xảy rachiến tranh, người địa phương đề nghị mỗi bên chọn ra một con trâu và tổ chức chọitrâu, trâu bên nào thắng thì bộ tộc đó sẽ là người sở hữu vùng đất tranh chấp.Vị lãnh chúa nọ chọn trong bộ tộc mình con trâu lớn nhất, khoẻ nhất, dữ tợn nhất đểđưa ra cuộc thi tài. Người Minangkabau đưa ra con nghé con khát sữa, đầu có cặpsừng mới nhú được mài bén ngót như lưỡi dao. Khi cả hai bên thả trâu ra, con trâu đựckhông thèm chú ý đến nghé con, vì đang lo mải nhìn quanh tìm đối thủ xứng tầm.Nhưng khi nghé con chạy đến thúc đầu mình vào phần bụng dưới của con trâu đực đểtìm bầu sữa, cặp sừng bén đã đâm lủng bụng và giết chết con trâu hung hãn. Ngườibản địa thắng cuộc, và giải quyết được tranh chấp về đất đai. Cũng từ đó, họ đặt têncho bộ tộc mình là “trâu thắng trận” (Minangkabau). Và như để nhắc nhớ con cháu đờisau về tên gọi của bộ tộc mình, người Minangkabau mượn hình ảnh cặp sừng trâu đểđưa vào kiến trúc nhà ở.Mái nhà cong vút đối xứng có chóp nhọn đều hai bên của người Minangkabau chính làhình ảnh của cặp sừng trâu thắng trận ngày xưa.Hình dáng tổng thể kiến trúc của Rumah Gadang ấn tượng ngoài bộ mái sừng trâu, cònmột nét độc đáo khác thể hiện giá trị văn hoá đặc sắc trong xây dựng là những chi tiếttrang trí được thể hiện tinh xảo bằng lối chạm khắc, phối màu sặc sỡ phủ kín quanhnhà từ chân cột lên đến nóc mái.Với người Minangkabau, ngôi nhà Rumah Gadang vừa là nơi cư trú, gặp gỡ hội họptrong gia đình, và cả những hoạt động mang tính nghi thức cộng đồng. Ngôi nhà củangười Minangkabau thể hiện tính cầu kỳ, tỉ mỉ trong xây dựng, mái nhà là những lớpxếp từ hàng ngàn sợi chỉ được lấy từ thân cây sago – một loại cây thuộc họ cọ, dừa,phần vách được lợp phên tre và gỗ.Do sống ở vùng đồng bằng lúa nước, nên ngôi nhà người Minangkabau thiết kế theokiểu giống nhà sàn, phần sàn nhà cách mặt đất độ gần hai thước. Nội thất trong nhàđược chia làm ba phần thông thoáng nhau không có vách ngăn cách, gian chính ngaygiữa nhà là gian tiếp khách, còn lại là khu giường ngủ và bếp.Cửa chính nằm giữa trục ngang của ngôi nhà, cái chóp mái được uốn cong đối xứngtheo cửa chính. Những cánh cửa sổ cũng được phân bố đều theo trục đối xứng vớicửa chính, và được trang trí bằng những nét chạm khắc chi tiết, được phủ những gammàu mạnh như đỏ, đen, vàng, nâu, trắng, lấy từ những loại cây cỏ và đất đá trong tựnhiên.Trong mỗi ngôi làng của người Minangkabau ở đảo Sumatra có nhiều nhà lớn nhưngngôi nhà nào lớn nhất, điêu khắc đẹp nhất, thường là nhà của trưởng làng – một phụnữ – ngôi nhà vừa thể hiện quyền lực và sự giàu có, và đó cũng được xem là nơi côngcộng của làng. Ngôi nhà này sẽ được truyền đời từ mẹ, sang con gái, và cứ thế nối tiếpđời nọ đến đời kia. Tuy nhiên, những ngôi nhà nhỏ hơn cũng có những nét tương đồngvề hình dáng, điêu khắc, đem lại cho cộng đồng người Minangkabau một đặc trưngriêng, dễ nhận dạng trong lối kiến trúc nhà ở.Và với khách phương xa, hình ảnh những ngôi nhà mái cong độc đáo cùng những chitiết điêu khắc phong phú, sự phối hợp màu sắc tuy sặc sỡ nhưng rất hài hoà trong tổngthể từ những chạm trổ quanh ngôi nhà, tạo nên một kiến trúc nhà ở đầy tính nghệ thuậtcao. Đem lại một đặc trưng thú vị, hấp dẫn khách lạ ngay từ cái nhìn đầu tiên khi diệnkiến những ngôi nhà của người Minangkabau. ...