Trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế với sự khác biệt về thuế suất và chế độ ưu đãi thuế giữa các quốc gia thì vấn đề chuyển giá, tránh thuế là vấn nạn chung của nhiều quốc gia. Khoảng 60% hoạt động thương mại toàn cầu là giao dịch có khả năng chuyển giá. Chuyển giá không chỉ xảy ra tại Việt Nam mà xảy ra tại nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả quốc gia đang phát triển.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chống chuyển giá có hiệu quả: Cần có giải pháp đồng bộ
NHAÄN DIEÄN VAØ ÑOÁI PHOÙ VÔÙI VAÁN ÑEÀ CHUYEÅN GIAÙ
Choáng chuyeån giaù coù hieäu quaû:
Caàn coù giaûi phaùp ñoàng boä
PGS.TS. Ngô Trí Long*
Ths. Nguyễn Đình Dương*
T
rong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế với sự khác biệt về thuế suất và chế độ ưu đãi thuế
giữa các quốc gia thì vấn đề chuyển giá, tránh thuế là vấn nạn chung của nhiều quốc gia.
Khoảng 60% hoạt động thương mại toàn cầu là giao dịch có khả năng chuyển giá. Chuyển
giá không chỉ xảy ra tại Việt Nam mà xảy ra tại nhiều quốc gia trên thế giới, kể cả quốc gia
đang phát triển. Đối với nước ta chuyển giá là vấn đề không mới nhưng có dấu hiệu ngày càng gia tăng và
đang gây ra nhiều khó khăn, lúng túng cho các cơ quan chức năng trong việc phát hiện và xử lý.
Từ khóa: Chuyển giá, chống chuyển giá
Tackling transfer pricing: A comprehensive solution needed
In the context of international economic integration with differences in tax rates and preferential tariffs
among countries, transfer pricing and tax avoidance are common problems in many countries. Approximately
60% of global trade activities are likely to be transfer pricing. Transfer pricing not only occurs in Vietnam but
also in many countries around the world, including developing countries. In Vietnam, the transfer pricing
is not new problem, but there are signs of increasing and causing difficulties and confusion for authorities
in detecting and handling.
Key words: transfer pricing, anti-transfer pricing
Chuyển giá là hành vi xuất phát từ quyền tự do toàn ngành” tại nơi nào có mức thuế thấp nhất
định đoạt trong kinh doanh và mối quan hệ gắn bó trong số các địa phuơng có trụ sở, chi nhánh hoặc
chung về lợi ích giữa nhóm liên kết để thực hiện nơi bán hàng của công ty để hưởng lợi nhờ chênh
chính sách chuyển giao sản phẩm (tài sản hữu hình, lệch thuế.
tài sản vô hình, dịch vụ; vay, mượn vật tư, tiền vốn) - Khai tăng chi phí khấu hao (nghĩa là lợi nhuận
giữa các thành viên của cùng một Tập đoàn kinh tế, giảm) sẽ khiến thu nhập chịu thuế giảm, giảm thu
công ty đa quốc gia không theo giá giao dịch thông nhập chịu thuế trên cơ sở nâng giá trị tài sản cố
thường trên thị trường, nhằm tối thiểu hoá nghĩa định, máy móc, thiết bị hoặc giá trị chuyển giao các
vụ tính thuế, nhằm tối đa hoá lợi nhuận trong tập tài sản vô hình như công nghệ, bí quyết kỹ thuật,
đoàn dựa vào chính sách ưu đãi thuế hoặc sự khác bản quyền, nhãn mác, kỹ thuật quản lý điều hành
biệt về thuế suất giữa các vùng, miền hay quốc gia. và các dịch vụ khác trong góp vốn đầu tư.
Những hành vi thủ đoạn,nguyên nhân,hệ lụy - Chịu lỗ hình thức, nhằm làm giảm thu nhập
của việc chuyển giá và những khó khăn trong doanh nghiệp chịu thuế và giảm thuế phải nộp trên
việc chống chuyển giá cơ sở nâng giá nguyên vật liệu nhập khẩu, nâng lãi
suất vay vốn chi phí bảo lãnh vay vốn rất cao, khai
Chuyển giá thường xuất hiện trong các giao
tăng chi phí trả lương, đào tạo, chi phí quảng cáo,
dịch được thực hiện giữa các chủ thể có mối quan
bán hàng nhằm tăng chi phí, tăng giá thành, hoặc
hệ liên kết lợi ích ngày càng đa dạng, tinh vi với
hạ giá bán sản phẩm đầu ra (thậm chí với giá thấp
những hành vi thủ đoạn chủ yếu như sau:
hơn giá thành sản xuất) cho một công ty liên kết
- Các công ty thuờng khai thuế kiểu “hạch toán trong nội bộ của Tập đoàn hoặc giữa hai công ty
*Chuyên gia Kinh tế; Công ty vận tải Petrolimex
14 Số 114 - tháng 4/2017 NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN
độc lập về hình thức pháp lý, nhưng vẫn hạch toán giá tại 329 doanh nghiệp (DN); truy thu, truy hoàn
nội bộ chung. và phạt 607,52 tỷ đồng, giảm lỗ 5.162,21 tỷ đồng.
- Chuyển lợi nhuận phát sinh vào những doanh Nguyên nhân của tình trạng chuyển giá, do
nghiệp hiện đang hưởng chế độ ưu đãi thông qua có sự khác biệt về thuế suất thuế thu nhập doanh
các mối giao dịch liên kết. nghiệp giữa các quốc gia hay giữa các vùng, miền,
- Khai giấu doanh thu, chi phí và lãi thực để ngành trong một quốc gia. Đối với Việt Nam, do
giảm thu nhập chịu thuế. chính sách thuế của Việt Nam còn hạn chế và hay
thay đổi; sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu hàng
Ở Việt Nam những dấu hiệu nghi vấn chuyển
hóa, dịch vụ và công nghệ và tham gia các chuỗi
giá cần được xem xét (thường là trong khu vực có
sản xuất, cũng như việc mở rộng cho phép doanh
vốn đầu tư nước ngoài), đó là: Tỷ suất lợi nhuận
nghiệp tự khai, nộp thuế, nhất là thực hiện qua
(đối với những doanh nghiệp có lãi) trên doanh
mạng và sự yếu kém trong quản lý thuế, cũng tạo
thu không đáng kể; Tỷ lệ đóng góp vào ngân sách
cơ hội gia tăng liên kết lợi ích nhóm khu vực, quốc
quốc gia thấp, không tương xứng vớ ...