Chống Duyhring I - Chương 13: Kết luận

Chúng ta đã kết thúc phần triết học; còn những điều bịa đặt khác về tương lai ở trong cuốn "Giáo trình" thì chúng ta sẽ bàn tới xem xét việc ông Đuy-rinh làm đảo lộn chủ nghĩa xã hội. ông Đuy-rinh đã hứa với chúng ta cái gì ? Tất cả. Và ông ta đã giữ được những lời hứa nào ? Chẳng có gì hết. "Những nhân tố của một triết học hiện thực, và do đó cũng hướng về hiện thực của tự nhiên và của đời sống" một "thế giới quan hết sức khoa học",...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chống Duyhring I - Chương 13: Kết luận Chống Duyhring I Chương 13: Kết luậnChúng ta đã kết thúc phần triết học; còn những điều bịa đặt khác vềtương lai ở trong cuốn Giáo trình thì chúng ta sẽ bàn tới xem xét việcông Đuy-rinh làm đảo lộn chủ nghĩa xã hội. ông Đuy-rinh đã hứa vớichúng ta cái gì ? Tất cả. Và ông ta đã giữ được những lời hứa nào ?Chẳng có gì hết. Những nhân tố của một triết học hiện thực, và do đócũng hướng về hiện thực của tự nhiên và của đời sống một thế giớiquan hết sức khoa học, những tư tưởng sáng tạo ra hệ thống, và tấtcả những thành tích khác của ông Đuy-rinh mà chính ông ta đã làmrùm beng bằng những lời lẽ hết sức hoa mỹ, bất cứ về mặt nào cũngđều là sự bịp bợm thuần tuý. Đồ thức luận vũ trụ, quy định một cáchchắc chắn những hình thức, cơ bản của tồn tại mà không hề làm tổn hạichút nào đến tính chất sâu sắc của tư tưởng, hoá ra chỉ là một bản saolại một cách vô cùng hời hợt lô-gích học của Hegel, và cùng với lô-gichhọc này nó chia xẻ điều mê tín cho rằng những hình thức cơ bản ấy,hay những phạm trù lô-gích, có một sự tồn tại đầy bí ẩn ở một chỗ nàođó trước khi có thế giới và bên ngoài thế giới, và phải được ứng dụngvào thế giới. Triết học về tự nhiên đã cung cấp cho chúng ta một mônhọc về nguồn gốc vũ trụ mà điểm xuất phát là một trạng thái bất biếncủa vật chất, một trạng thái mà người ta chỉ có thể quan niệm đượcnhờ một sự lẫn lộn không thể cứu vãn được về mối liên hệ giữa vật chấtvà vận động, và hơn nữa, chỉ khi nào người ta thừa nhận một thượng đếnhân cách hoá đứng bên ngoài thế giới, chỉ có thượng đế này mới cóChống Duyhring Ithể làm cho trạng thái ấy chuyển sang vận động được. Khi nghiên cứugiới tự nhiên hữu cơ, sau khi vứt bỏ thuyết đấu tranh để sinh tồn vàthuyết đào thải tự nhiên của Darwin, coi đó là một liều thú tính khámạnh nhằm chống lại nhân tính, triết học hiện thực lại buộc phải đưanhững thuyết ấy vào bằng cửa sau, coi đó là những nhân tố tác độngtrong giới tự nhiên, mặc dầu đó là những nhân tố thứ yếu. Ngoài ra,triết học hiện thực ấy lại có được một dịp để chứng tỏ trong lĩnh vựcsinh vật học, một sự ngu dốt đến mức là hiện nay, - kể từ khi người takhông thể tránh không nghe những bản báo cáo phổ biến khoa họcđược nữa, người ta phải đốt đuốc lên ban ngày mới có thể tìm thấyđược một sự ngu dốt như thế ngay trong số những cô tiểu thư thuộc cáctầng lớp có học thức. Về mặt đạo đức và pháp quyền, khi tầm thườnghoá Rousseau, triết học đó cũng chẳng may mắn gì hơn là trước khi nóđã tầm thường hoá Hegel, và về mặt luật học, mặc dầu mọi lời quảquyết đều ngược lại, nó đã bộc lộ một sự ngu dốt mà chỉ hoạ hoằn lắmngười ta mơi thấy được trong số những nhà luật học tầm thường nhất,kiểu cũ ở nước Phổ. Triết học ấy không thừa nhận một chân trời nàocó thể nhìn thấy được một cách giản đơn, song về mặt pháp học, thì nólại lấy làm thoả mãn với một chân trời hiện thực khớp với khu vực màbộ luật Phổ có hiệu lực. Còn những đất và trời của tự nhiên bên ngoàivà bên trong mà triết học ấy hứa hẹn sẽ vạch ra cho chúng ta thấytrong sự vận động làm đảo lộn một cách mạnh mẽ của nó, thì chúng tavẫn uổng công chờ đợi, cũng như chúng ta vẫn uổng công chờ đợinhững chân lý tuyệt đỉch cuối cùng và cái cơ bản tuyệt đối. Nhàtriết học mà phương thức tư duy là gạt bỏ mọi mưu toan thiên về mộtChống Duyhring Ithế giới quan bị hạn chế một cách chủ quan, đã tỏ ra là không nhữngbị hạn chế về mặt chủ quan do những hiểu biết cực kỳ thiếu sót nhưchúng ta đã chỉ rõ, do phương thức tư duy siêu hình thiển cận và sự tựtán dương lố bịch của ông ta, mà thậm chí còn do cả những ý kiến kỳquặc ấu trĩ của cá nhân ông ta nữa. ông ta không thể nào dựng lên đượccái triết học hiện thực của mình mà trước đó lại không áp đặt cho toànthể nhân loại còn lại kể cả người Do - thái, - với tư cách là một điềuluật có giá trị phổ biến - sự ghê tởm của ông ta đối với thuốc lá, đối vớinhững con mèo và những người Do - thái. Quan điểm thực sự phêphán của ông ta đối với kẻ khác là ở chỗ khăng khăng gán cho ngườikhác những điều mà họ không bao giờ nói, những điều bịa đặt củachính bản thân ông Đuy-rinh. Những suy luật loãng như cháo bố thícủa ông ta về những đề tài Phi - li - xtanh, giải thích cho ta rõ tại saoông ta lại căm giận Faust của Goethe. Dĩ nhiên là không thể tha thứ choGoethe được, vì nhà thơ đã chọn cái tên Faust vô đạo đức ấy làm nhânvật chính chứ không chọn nhà triết học hiện thực nghiêm túc nhưWagner, - Tóm lại, nói theo lối nói của Hegel, triết học hiện thực, nhìnvề toàn bộ, là chất cặn nhạt nhẽo nhất của nền triết học khai thác củanước Đức ; chất cặn mà sự loãng thuếch và sự tầm thường trong suốtcủa nó có vẻ dày đặc hơn và đục ngầu lên chỉ là vì tác giả đã trộn lẫnvào trong đó những mẩu câu có tính chất tiên tri. Và khi chúng ta đọchết quyển sách, chúng ta vẫn thấy mình chẳng hiểu biết hơn gì trước,và chúng ta buộc phải thú nhận rằng phương thức tư duy mới, nhữngkết luận và những quan điểm độc đáo ...