Chữa bệnh tiền liệt tuyến

Khoảng 60% nam từ 60 tuổi trở lên bị phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Trước kia,hầu hết đều phải phẫu thuật. Nay, chỉ khoảng 20% phải phẫu thuật ngay, còn80% chưa cần hoặc điều trị nội khoa. Việc đánh giá hiệu quả thuốc dựa vào mứckhống chế bệnh, mức giảm triệu chứng.Ức chế 5-alpha reductase (5ARI): Enzym 5-alpha reductase có vai trò chuyểntestosteron thành dihydrotestosteron; chất này kích hoạt thụ thể androgen trongtiền liệt tuyến gây ra sự chuyển mã, giải mã một số yếu tố tăng trưởng (như yếutố tăng trưởng biểu mô – EGF). Ức chế...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chữa bệnh tiền liệt tuyếnChữa bệnh tiền liệt tuyếnBy admin on July 25, 2010 6:40 AM in Bệnh tiền liệt tuyến, Vị thuốc chữa bệnh tiền liệt tuyến / 1comment bệnh tiền liệt tuyếnKhoảng 60% nam từ 60 tuổi trở lên bị phì đại lành tính tuyến tiền liệt. Trước kia,hầu hết đều phải phẫu thuật. Nay, chỉ khoảng 20% phải phẫu thuật ngay, còn80% chưa cần hoặc điều trị nội khoa. Việc đánh giá hiệu quả thuốc dựa vào mứckhống chế bệnh, mức giảm triệu chứng.Các hóa dượcỨc chế 5-alpha reductase (5ARI): Enzym 5-alpha reductase có vai trò chuyểntestosteron thành dihydrotestosteron; chất này kích hoạt thụ thể androgen trongtiền liệt tuyến gây ra sự chuyển mã, giải mã một số yếu tố tăng trưởng (như yếutố tăng trưởng biểu mô – EGF). Ức chế enzym 5 – alphareductase, làm chậm haykhống chế sự phát triển, giảm triệu chứng bệnh. Hai thuốc hay dùng: dutasteridvà finasteridphì đại lành tính tuyến tiền liệt phát triển chậm. Rối loạn tiểu tiện không tăng theotỷ lệ thuận hoàn toàn với khối u do chèn ép, mà còn do sự thay đổi hormon. Chỉdùng các thuốc này khi có kích thước tiền liệt tuyến lớn. Không nên quá lo lắng,tự ý dùng khi chưa có chỉ định. Khi dùng cũng không nên nôn nóng (sau 3 thángmới thấy hiệu lực), không tự ý ngừng thuốc ( khi chỉ mới gặp vài tác dụng phụnhỏ).Chẹn alpha adrenergic: Trong phì đại lành tính tuyến tiền liệt, có khoảng 60%thành phần mô tăng sinh là cơ trơn, mô liên kết. Khi thụ thể alpha adrenergic nằmtrong cơ trơn bị kích thích thì trương lực cơ trơn tăng, gây rối loạn tiểu. Chẹnalpha adrenergic ngăn sự tăng trương lực cơ, giúp cổ bàng quang mở ra dễ dàng,cải thiện các triệu chứng liên quan đến chức năng tống xuất của bàng quang,giảm rối loạn tiểu tiện. Chẹn alpha adrenergic cũng đối kháng với sự giảm 1phenylephrin có làm co tổ chức tiền liệt tuyến nhưng kém hơn ức chế 5-alphareductase. Hai thuốc hay dùng là terazosin và prazosin.Tuy nhiên, các thuốc này làm giảm sự cản trở ngoại vi, dẫn tới hạ huyết áp trêncả tâm thu và tâm trương, ở tư thế đứng và nằm nhưng chậm và ít ảnh hưởngđến nhịp tim. Đối với người bệnh có kèm theo tăng huyết áp cần dùng thận trọng.Thuốc có hiệu lực nhanh, sau 1-3 tuần các rối loạn tiểu giảm dần. Nếu sau 3tháng dùng không thấy hiệu quả thì cần khám lại, chọn liệu pháp khác.Các thảo dượcChiết xuất thảo dược (CXTD) chiếm tỷ lệ cao trong tổng số thuốc phì đại lànhtính tuyến tiền liệt (Đức, Pháp 25,3%-36,8% – Italia, Tây Ban Nha 3,5-10%). Cơchế mới được giả thiết (ức chế 5-alpha reductase, chẹn alpha adrenergic, ức chếtổng hợp prostaglandin) nhưng chưa được chứng minh lâm sàng, thiếu cácnghiên cứu dược động học, sinh khả dụng. Chẳng hạn, không chứng minh đượcgiảm PSA máu thì không chấp nhận có cơ chế ức chế 5-alpha reductase. Hiệphội niệu khoa thế giới (SIU), Hiệp hội niệu khoa Mỹ (AUA) chưa đưa CXTD vàodanh mục điều trị.Permixon: Chiết từ quả cây cọ lùn Saw pametto (serenoa repens). Nghiên cứu(Carrano-1996) trên 1.098 người, dùng 6 tháng, thấy permison làm giảm các rốiloạn tiểu, không giảm thể tích tiền liệt tuyến như finasterid. Nghiên cứu (Debruyn-2002) trên 704 người thấy permison làm giảm rối loạn đường tiểu dưới nhưtamsulosin (chặn alpha adrenergic). Tuy nhiên, trong một nghiên cứu khác ở 112người, theo đúng thiết kế của WHO (công bố trên NEJM – ) lại thấy hiệu quảpermison trên mức giảm rối loạn tiểu, tăng lưu lượng dòng chảy tối đa, giảm thểtích tiền liệt tuyến chỉ tương đương như dùng giả dược.Tadenan: Chiết xuất từ cây đào châu Phi (Pygeum africanum): Năm 2000, Ishanitổng hợp từ 18 nghiên cứu trên 1.562 người, song không có nghiên cứu nào đạtthiết kế như WHO. Các nghiên cứu ngẫu nhiên cho biết hiệu quả chỉ tương tựnhư permison.Pepopen: Chiết xuất từ hạt bí ngô (Curcubita ppepo curcubitaceae) có hoạt chất7-phytosterol. Hiệu quả: giảm số lần tiểu đêm, tăng lưu lượng dòng tiểu tối đa,giảm tiểu sớm, tiểu dắt, tiểu buốt, khó tiểu. 2Trinh nữ hoàng cung Cao lá đã chuẩn hóa alcaloid. Việt Nam đã công bố kết quảnghiên cứu tổng quát: thuốc làm giảm rối loạn tiểu, làm nhỏ thể tích tiền liệttuyến.Tóm lại: CXTD chỉ làm giảm rối loạn đường tiểu dưới, chỉ có thể dùng trong phìđại lành tính tuyến tiền liệt mức nhẹ, ít có nguy cơ tiến triển.Một số nghiên cứu mớiPhối hợp ức chế 5-alpha reductase với chẹn alpha adrenergic (ở 35 nước với4.844 người tham gia trong đợt thử nghiệm đầu là 2 năm), thấy hiệu quả hơndùng riêng lẻ. Tiêm vào chỗ tận cùng đầu thần kinh độc tố butolotoxin, độc tố sẽức chế sự phóng thích chất dẫn truyền acetylcholin, làm giảm sự co cứng cơ nêngiảm tắc nghẽn đường tiểu. Một số nước đã áp dụng, nước ta chưa dùng rộngrãi.phì đại lành tính tuyến tiền liệt không đe đọa tính mạng, thường tiến triển chậm.Biết rõ hiệu năng từng loại thuốc, dùng đúng thời điểm sẽ có ...