Chùa Dâu - Tổ đình của Phật giáo VN

Chùa Dâu tên chữ là Pháp Vân tự, Diêu Ứng tự hay Cổ Châu tự, thuộc xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, Bắc Ninh. Chùa nằm ở trung tâm của khu di tích lịch sử văn hoá tiêu biểu và phong phú bậc nhất của quê hương Kinh Bắc. Nơi đây bao gồm thành cổ Luy Lâu, đền thờ và văn mộ Sĩ Nhiếp, hệ thống chùa tháp, dấu tích đền đài, dinh thự, đường xá, bến bãi, phố chợ, hàng trăm mộ táng, lò gạch ngói, gốm cổ… làm chứng tích một thời kỳ dài hàng chục thế kỷ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chùa Dâu - Tổ đình của Phật giáo VNChùa Dâu - Tổ đình của Phật giáo VNChùa Dâu tên chữ là Pháp Vân tự, Diêu Ứng tự hay Cổ Châu tự,thuộc xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, Bắc Ninh.Chùa nằm ở trung tâm của khu di tích lịch sử văn hoá tiêu biểu vàphong phú bậc nhất của quê hương Kinh Bắc. Nơi đây bao gồm thànhcổ Luy Lâu, đền thờ và văn mộ Sĩ Nhiếp, hệ thống chùa tháp, dấu tíchđền đài, dinh thự, đường xá, bến bãi, phố chợ, hàng trăm mộ táng, lògạch ngói, gốm cổ… làm chứng tích một thời kỳ dài hàng chục thế kỷtrước và sau Công nguyên.Nơi đây từng là thủ phủ của quận Giao Chỉ, sau là Giao Châu - trungtâm chính trị, kinh tế, văn hoá, trung tâm Phật giáo cổ xưa nhất củanước ta.Những tài liệu, cổ vật còn lại ở chùa Dâu, đặc biệt là bản khắc “CổChâu Pháp Vân Phật bản hạnh”, có niên đại 1752 cùng kết quả nghiêncứu về lịch sử Phật giáo VN của các nhà sử học và Phật học đã khẳngđịnh chùa Dâu là tổ đình của Phật giáo VN xuất hiện cách đây khoảng1800 năm.Vào đầu công nguyên, các tăng sĩ Ấn Độ, tiêu biểu là Khâu Đà La, đãtới vùng Dâu - tức Luy Lâu, tiến hành truyền bá đạo Phật, lập nêntrung tâm Phật giáo Luy Lâu - một trung tâm Phật giáo lớn và cổ xưanhất VN.Chùa tháp được xây cất nguy nga bên cạnh thành quách, đền đài, cungđiện, lầu gác, bến bãi, phố chợ sầm uất của đô thị Luy Lâu, trong đóchùa Dâu là một trung tâm trong hệ thống các chùa thờ Phật và thờ tứpháp (Pháp Vân, Pháp Vũ, Pháp Lôi, Pháp Điện) - một nét độc đáotrong sự kết hợp giữa Phật giáo Ấn Độ và tín ngưỡng dân gian củangười Việt ở vùng Dâu.Chùa Dâu trở thành trung tâm của Thiền phái Tì -ni -đa -lưu -chi, nơitrụ trì của nhiều cao tăng VN, Ấn Độ và Trung Quốc đến để nghiêncứu, biên soạn, phiên dịch kinh Phật, đào tạo tăng ni.Thời Lý -Trần, chùa Dâu được trùng tu mở rộng với quy mô lớn màngười có công đầu là trạng nguyên Mạc Đĩnh Chi. Vua quan, các cungtần mỹ nữ các triều đại thường lui tới thăm chùa, lễ Phật, cầu đảo, cầutự.Lễ hội chùa Dâu hàng năm vào ngày tám tháng tư âm lịch- ngày kỷniệm Phật mẫu Man Nương sinh hạ nữ nhi. Đây cũng là một trongnhững lễ hội Phật giáo lớn của vùng đồng bằng và trung du Bắc Bộ.Trải qua bao biến động lịch sử, thành lũy, đền dài, dinh thự của trungtâm Luy Lâu bị hoang phế. Nhưng chùa Dâu với tháp Hòa Phongvươn cao và hàng trăm gian chùa cổ kính vẫn tồn tại với thời gian.Đặc biệt, ngôi tháp Hòa Phong 3 tầng vươn cao, hệ thống tương PhápVân (tức bà Dâu), kim đồng ngọc nữ, tượng Mạc Đĩnh Chi, các ngaithờ, tương Thạch Quang, bia đá… là những di sản nghệ thuật quý vàtiêu biểu của thời Lê. Đáng chú ý là bộ khắc ván “Cổ Châu Pháp VânPhật bản hạnh” là nguồn sử liệu đặc bịệt quan trọng giúp cho việcnghiên cứu lịch sử Phật giáo VN.