Chùa Huy Văn: Dấu tích Vua hiền - Hà Nội

Chùa Huy Văn hiện ở trong ngõ Văn Chương, phố Tôn Đức Thắng. Xưa kia đây chính là đất làng Huy Văn, một làng cổ của Thăng Long. Chùa này thờ Phật như bao chùa khác. Nhưng cũng có điểm không giống các chùa khác là, trong chùa Huy Văn có thờ bài vị vua Thái Tổ và bài vị vua Thần Tông nhà Lê. Và, ngay trước chùa lại có một ngôi đền, là đền Dục Khánh. Trong đền có tượng thờ vua Thánh Tông nhà Lê, bên trái là tượng Quang Thục hoàng Thái hậu (thân mẫu Lê...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chùa Huy Văn: Dấu tích Vua hiền - Hà NộiChùa Huy Văn: Dấu tích Vua hiền - Hà NộiChùa Huy Văn hiện ở trong ngõ Văn Chương, phố Tôn ĐứcThắng. Xưa kia đây chính là đất làng Huy Văn, một làng cổcủa Thăng Long. Chùa này thờ Phật như bao chùa khác.Nhưng cũng có điểm không giống các chùa khác là, trongchùa Huy Văn có thờ bài vị vua Thái Tổ và bài vị vua ThầnTông nhà Lê. Và, ngay trước chùa lại có một ngôi đền, là đềnDục Khánh. Trong đền có tượng thờ vua Thánh Tông nhà Lê,bên trái là tượng Quang Thục hoàng Thái hậu (thân mẫu LêThánh Tông), bên phải là tượng Trường Lạc Hoàng hậu (vợvua Lê Thánh Tông).Theo bi ký trong chùa thì chùa Huy Văn được lập từ thời LêThái Tông (1434-1442). Thời đó, trong số phi tần nội cungcó người họ Ngô tên là Dao Viên. Bà Dao Viên có thai, bịHuệ phi của Thái Tôn dò biết đem lòng ghen tức muốn triệthạ. Dao Viên được người giúp đêm khuya trốn thoát và đếnnương náu ở chùa Huy Văn, sau bà sinh được con trai là LêTư Thành (theo Phạm Thị phả dẫn ở bộ Ức trai thi văntập, thì câu chuyện về bà Ngô Thị Ngọc Dao có hơi khácmột chút). Tư Thành thông minh, đĩnh ngộ, được mẹ chămcho học và giữ gìn không để lộ tung tích. Sau khi các đại thầnnhà Lê dẹp yên loạn Nghi Dân, thì đón Lê Tư Thành về triềulập làm vua, đó là Lê Thánh Tông, vị vua hiền minh bậc nhấttrong các vua Lê.Tư Thành lên ngôi vua, tôn thân mẫu làm Quang ThụcHoàng thái hậu. Ông cũng cho sửa sang chùa Huy Văn để ghinhớ nơi sinh trưởng của mình. Thái hậu không muốn vàosống trong cung nữa, nên Thánh Tôn cho dựng một biệt điệncho bà ở và thờ Phật. Điện ấy là đền Dục Khánh. Thái hậu ởđó được ba mươi năm thì mất, Lê Thánh Tôn cho đúc tượngvà chuông, thờ bà ngay tại đền. Tượng và chuông này saunày bị kẻ gian lấy mất. Đến năm Vĩnh Trị thứ 3 và thứ 4(1678-1679), nhà chùa đứng ra khuyến hóa đúc được chuôngvà tượng khác. Còn pho tượng Trường Lạc Hoàng hậu thìtrong văn bia không ghi thời gian lập tượng.Trải qua thời gian, cuối Lê, rồi đầu Nguyễn, chùa bị hư hạinhiều. Những người dòng dõi nhà Lê có góp tiền của sửachùa năm Minh Mệnh thứ 4 (1823). Đến năm Tự Đức thứ 17(1864) chùa lại được tu sửa. Pho tượng của vua Lê ThánhTông, nguyên trước đặt ở chùa Khán Sơn (trong khu báchthảo ngày nay), đến cuối triều Lê, khi quân Tây Sơn ra ThăngLong, có toán loạn quân phá chùa Khán Sơn, người ta mớirước về chùa Huy Văn.Thánh Tông (1442-1497), làm vua từ năm 1460 đến 1497 vớihai niên hiệu là Quang Thuận và Hồng Đức. Ông là vị vuaanh hùng, tài lược dù Vũ Đế nhà Hán, Thái Tông nhà Đườngcũng không hơn...(Toàn thư). Lê Thánh Tông hết sức chămlo đến đời sống nhân dân, đặc biệt ưu ái kẻ sĩ. Bởi vậy, 37năm ông ở ngôi, đất nước có tới 501 đỗ tiến sĩ. Ông giỏi cảthơ và văn, Nôm và Hán đều sâu sắc. Ông để lại nhiều trướctác lớn do ông cùng triều thần cùng làm hoặc riêng ông sángtác, như Luật Hồng Đức, Đại Việt sử ký, Thiên Nam dưhạ, Thân Chinh ký sự, Hồng Đức quốc âm thi tập,... Vềcuộc đời Lê Thánh Tông, trong ngọc phả có ghi rằng, khiThái hậu còn ở cung làm phi tần, một đêm nằm mơ lên Thiênđình xin Ngọc Hoàng cho sinh quý tử. Ngọc Hoàng cho TiênĐồng xuống đầu thai để làm vua nước Nam, và cho Ngọc Nữxuống làm bạn trăm năm. Tiên Đồng không vâng lệnh, xinNgọc Hoàng cho một vị tiên xuống giúp, Ngọc Hoàng chỉ vịtiên chầu bên mình. Vị tiên lạy tạ và có ý từ, Ngọc Hoàng vỗvào vai bắt phải đi ngay. Rồi Thái hậu có mang, khi sinhThánh Tôn, thấy có vết cái hốt in trên trán. Sau Thánh Tônlên ngôi, Thái hậu nói việc chiêm bao cho biết. Từ đó ThánhTôn có ý tìm những người trong mộng của Thái hậu. Mãi lâusau, một hôm trong cung có yến tiệc, các đào hát giáophường vào cung múa hát chầu yến. Giữa lúc tuần tiệc đangvui, một đào nương tuổi đôi tám xinh đẹp nhưng bị câm nênchỉ ngòi gõ phách, bỗng dưng cất lời ca nỉ non như vãn nhưthan: Hẹn nhau từ thuở Thiên Đình - Lòng nào nỡ phụ tâmtình thế rủ... Mọi người đều sửng sốt. Vua Thánh Tông gọiđến gần thấy dung nhan cứ ý như Ngọc Nữ mà Thái hậu thấytrong mộng. Vua hỏi quê quán, cha mẹ, người con gái ứanước mắt kể : Nàng là con gái Tế Văn hầu Nguyễn Trãi. Vìnỗi nhà oan ức, luôn kìm giữ trong lòng, nói ra không được,đành phải làm câm cho khỏi chịu thêm oan khổ.... Lê ThánhTôn nghe, cảm thương và cho dẫn người con gái đến chàoThái hậu, rồi kén vào cung, phong làm Trường Lạc Hoànghậu (trong chính sử chép Trường Lạc Hoàng hậu là con gáiThái úy Nguyễn Đức Trung, người Thanh Hóa).Sau nữa đến năm Quang Thuận thứ 4 (1463) có khoa thi tiếnsĩ, khi các vị tân khoa vào tạ ân, Trạng nguyên Lương ThếVinh đứng chầu, hai vai so lệch, vua thấy lạ cho dẫn vào báiyết Thái hậu và Hoàng hậu. Cả Thái hậu và Hoàng hậu đềunhận ra vị tiên do Ngọc Hoàng phái xuống giúp nhà vua.Lương Thế Vinh được cử ngay làm Hàn lâm thị độc học sĩ vàsung vào Tao đàn sái phu. Hơn năm thế kỷ qua, chùa HuyVăn và Đền Dục Khánh là nơi thờ tự linh nghiêm và cũngđầy cảm động ...