Chùa Nam Nhã và chùa Phước Hậu

Chùa Nam Nhã, do lão Thái Nguyễn Giác Duyên lập nên, hồi cuối thế kỷ 19, nổi tiếng về vẻ đẹp kiến trúc bề thế, vững chãi mà hài hòa với thiên nhiên. Chùa cũng từng là trụ sở chính của phong trào Đông du (1907 – 1940). Năm 1917, chùa được trùng tu. Sân chùa rộng rãi trồng nhiều cây, giữa sân là hòn non bộ cao hơn 2m.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Chùa Nam Nhã và chùa Phước Hậu Chùa Nam NhãChùa Nam Nhã, do lão Thái Nguyễn Giác Duyên lập nên, hồi cuối thếkỷ 19, nổi tiếng về vẻ đẹp kiến trúc bề thế, vững chãi mà hài hòa vớithiên nhiên. Chùa cũng từng là trụ sở chính của phong trào Đông du(1907 – 1940). Năm 1917, chùa được trùng tu. Sân chùa rộng rãi trồngnhiều cây, giữa sân là hòn non bộ cao hơn 2m. Chùa chủ trương ănchay nhưng không cạo đầu hay mặc nâu sồng và rất đề cao ý chí tựlực tự cường để tồn tại và phát triển. Trong chính điện có bàn thờ sư cụ Giác Nguyên, Lịch Đại Tổ sư, ban thờ Tam giáo với ba pho tượng bằng đồng là tượng Đức Phật Thích Ca, Đức Khổng Tử và tượng Lão Tử. Hai bên chính điện là hai ngôi nhà 5 gian dành cho phái nam và phái nữ ở. Phía sau là khu vườn mộ, nơi yên nghỉ của những người tham gia phong trào Đông Du và xây dựng chùa. Ngôi chùa này nổi tiếng không chỉ về vẻ đẹp kiến trúc,mà còn bởi lịch sử hình thành và phát triển của nó gắn liền với phongtrào cách mạng của nhân dân và tinh thần bất khuất của một số sĩphu, văn thân yêu nước trong thời kỳ kháng chiến chống thực dânPháp.Chùa Nam Nhã thuộc ấp Bình Nhật, xã Long Tuyền (nay thuộcphường An Thới thành phố Cần Thơ), phía trước chùa là dòng sôngBình Thủy in hình những bóng cây đại thụ, đối diện là đình LongTuyền uy nghi đồ sộ. Phía đông là cồn Sơn ví như trái châu của suốiRồng (Long Tuyền) và cồn Bình Thủy ví như lưỡi rồng, nằm giữadòng sông Hậu cuồn cuộn chảy theo những lớp sóng bạc đầu.Chùa được xây cất trên một khoảnh đất hàng chục mẫu, cổng chùaxây bằng gạch cổ, lợp ngói ta, vững chãi bề thế. Sân chùa được baoquanh bởi một khu vườn lớn trải dài ra tận bờ sông Bình Thủy; giữavườn là hòn non bộ cao trên 2m được đặt trong một bồn nước trongxanh xây bằng gạch tầu đỏ sậm, trong vườn trồng nhiều cây tùng,cây trắc và các cây cổ thụ khác. Đan xen dưới những gốc cây này lànhững cây kiểng quý giá, tuổi ngót 100 năm được cắt uốn rất côngphu.Chính diện là một ngôi nhà lớn 5 gian, xây theo lối vòng cung, mỗigian được 4 cột xi-măng chống đỡ với 3 vòm bán nguyệt. Các họatiết hoa văn trang trí ở đây đều được tô đắp rất công phu tỉ mỉ làmtăng vẻ mỹ lệ của gian chính diện. Sau chính điện là một hành langdài có hai căn phòng tiếp khách quý. Bên phải và bên trái chùa là 2 dãynhà lợp ngói gọi là Đông Lan đường (còn gọi là Cần đạo đường)dùng cho nam giới và Tây Lan đường (còn gọi là Khôn đạo đường)dùng cho nữ giới ăn thông với nhà bếp. Sau chùa là cả một vườn câyăn trái, xanh tốt quanh năm, mùa nào quả ấy, tiêu biểu cho cả vùngđồng bằng sông Cửu Long.Lịch sử chùa Nam Nhã có nhiều nét độc đáo. Nguyên từ năm 1895 dochịu ảnh hưởng hệ tư tưởng của các vị lão sư Đinh Hảo Khiêm, NgôCẩn Tiền ở chùa Quảng Nam (Đa Kao, Sài Gòn) xuống Bình Thủytruyền đạo Minh Sư thờ Tam Giáo (Nho, Phật, Lão), lão thái NguyễnGiác Duyên bèn dẹp tiệm thuốc bắc ở chợ Bình Thủy về ấp BìnhNhật và lập nên ngôi chùa Nam Nhã. Đầu tiên, ngôi chùa chỉ có 3gian, cột gỗ, cổng và mái lợp ngói rất đơn sơ gồm chính điện là giangiữa, hai gian bên là Đông Lan đường và Tây Lan đường. Đến nămĐinh Tî (1917), Nguyễn Giác Duyên và em là Nguyễn Giác Cung,cùng ban chủ sự chùa gồm Dương Văn Đạt (thầy Ba Chệt), Mai ThịĐồ, Bùi Hữu Sanh (con trai thủ khoa Bùi Hữu Nghĩa) cùng chung loxây lại chùa lần thứ hai có nhà Tam Bảo. Đến năm 1923, chùa lạiđược tu bổ, hoàn thiện thêm một lần nữa và có quy mô to lớn nhưngày nay.Nam Nhã chính là tên hiệu thuốc bắc của lão thái Nguyễn GiácDuyên, chùa còn có tên là Minh Sư. Từ ngày đầu thành lập, tại chùađã có nhiều hoạt động yêu nước và tiến bộ.Chùa Nam Nhã còn nổi tiếng vì đây là trụ sở chính của phong tràoĐông du (1907-1940) do cụ Phan Bội Châu khởi xướng. Ngôi chùa lànơi thường lui tới của các sĩ phu yêu nước như Phan Bội Châu,Cường Để, Nguyễn Hào Vĩnh... Trong thời kỳ Đông du, chùa đã tự tổchức ra nhiều cơ sở kinh tài, lấy tiền nuôi học sinh du học, chống lạichính sách ngu dân của thực dân Pháp. Tại đây, nhiều cuộc bình thơ,họa thơ đã được tổ chức và xuất hiện nhiều áng văn thơ yêu nước,có nội dung đòi độc lập dân tộc, dân chủ, dân quyền. Văn phẩm ĐạoNam kinh do chùa Nam Nhã phổ biến, thời kỳ này bị Pháp liệt vàoloại sách cấm, đã đề cao vai trò học vấn, chống ngu muội, chống mêtín, đề cao tiến bộ khoa học kỹ thuật của văn minh loài người.Ngày nay, chùa Nam Nhã vẫn duy trì được lối sống giản dị đó, dukhách đến chùa bất kỳ lúc nào cũng thấy một không khí làm việc tấpnập trong sự yên tĩnh đặc biệt. Chùa Phước HậuT ừ Thành ph ố C ầ n Th ơ , xuôi dòng sông Hậ u v ề phía h ạ l ư ucách th ị tr ấ n Trà Ôm không đ ầ y m ộ t cây s ố , b ạ n s ẽ th ấ y ở T ả nNh ạ n có m ộ t ngôi chùa c ổ đ ứ ng gi ữ a nh ữ ng tán tre già. Ðây làm ộ t di tích có t ầ m quan tr ọ ng đ ặ c bi ệ t đ ố i v ớ i l ị ch s ử Ph ậ tgiáo Vi ệ t Nam th ế k ỷ XX cũng nh ư l ị ch s ử Cách mạ ng c ủ a t ỉ nhVĩnh Long và khu Tây Nam B ộ th ờ i ch ố ng Mỹ .Trong kháng chi ế n ch ố ng Mỹ chùa ...