CHỨNG CHỈ QUẢN TRỊ MẠNG LINUX - BÀI 11

LẬP TRÌNH SHELL TRÊN LINUX Tóm tắt Lý thuyết: 5 tiết - Thực hành: 5 tiết. Mục tiêu Giới thiệu các chương trình SHELL phổ biến trên Linux, đặc điểm của các chương trình SHELL, lập trình shell script để tự động hóa thao tác quản trị. Các mục chính Bài tập bắt buộc
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
CHỨNG CHỈ QUẢN TRỊ MẠNG LINUX - BÀI 11 Hướng dẫn giảng dạy BÀI 11 LẬP TRÌNH SHELL TRÊN LINUX Tóm tắt Lý thuyết: 5 tiết - Thực hành: 5 tiết. Bài tập bắt Bài tập làm Mục tiêu Các mục chính buộc thêm I. Giới thiệu về SHELL Và Lập Giới thiệu các chương Bài tập 11.1 Trình SHELL trình SHELL phổ biến (Sách bài II. Mục đích và ý nghĩa của việc lập trên Linux, đặc điểm tập) trình Shell của các chương trình III. Điều khiển Shell từ dòng lệnh SHELL, lập trình shell IV. Điểu khiển tập tin lệnh script để tự động hóa V. Cú pháp ngôn ngữ Shell thao tác quản trị. Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 117/271 Hướng dẫn giảng dạy I. Giới thiệu về SHELL Và Lập Trình SHELL I.1. Giới thiệu về Shell Shell là chương trình luôn được thực thi khi chúng ta đăng nhập hệ thống. Nó là chương trình cho phép chúng ta tương tác với hệ thống. Hiện tại có nhiều shell có sẵn trong hệ thống. Shell cung cấp cho người dùng một tập lệnh để người dùng thao tác với hệ thống. Khi người dùng thực hiện lệnh shell, shell sẽ dịch chúng thành các lời gọi hệ thống và chuyển cho kernel xử lý. Shell cũng là một trong các ứng dụng mà kernel quản lý. Kernel chịu trách nhiệm cấp phát tài nguyên duy trì các tiến trình shell. Linux là hệ thống đa người dùng, khi mỗi người dùng đăng nhập hệ thống, họ sẽ nhận được một bản sao chép của shell để thao tác với hệ thống. I.1.1 Một số đặc điểm của shell - Xử lý tương tác ( Interative processing) : Người dùng tương tác với shell dưới dạng đối thoại trực quan. Chạy nền : Các chương trình trên shell có thời gian thực thi lâu và chiếm ít tài nguyên có thể - cho phép chạy nền bên dưới trong khi đó người dùng có thể thực hiện các công việc khác. Điều này tăng hiệu quả sử dụng hệ thống. Chuyển hướng (Redirection): Có thể linh hoạt chuyển đổi các dữ liệu ra vào chuẩn và lỗi. - Ống dẫn (pipe): Cho phép thực hiện nhiều lệnh liên tiếp trong đó dữ liệu ra của lệnh này - được sử dụng như dữ liệu vào của lệnh kia. Tập tin lệnh (shell script): Tạo các tập tin chứa các lệnh làm việc theo trình tự. Cấp quyền và - thực thi tập tin này. Biến shell: shell hỗ trợ sử dụng các biến lưu trữ các thông tin để điều khiển hoạt động. - Sử dụng lại các lệnh đã thực hiện ( history command). Đây là tính năng rất có ích cho người - dùng. Để thực hiện lại các lệnh mình đã thực hiện trước đó thay vì phải gõ lại. Cấu trúc lệnh như ngôn ngữ lập trình: Shell cho phép sử dụng lệnh như ngôn ngữ lập trình, - bởi nó có thể kết hợp xử lý các tác vụ phức tạp. Tự động hoàn tất tên tập tin, hoặc lệnh : Chúng ta có thể gõ phần đầu của lệnh hoặc tập tin - sau đó dùng để hoàn tất phần còn lại. Bí danh cho lệnh (command alias). Bạn có thể dùng một tên mới cho một lệnh. Sau đó sử - dụng tên này thay thế lệnh : $alias dir=’ls –l’. Lúc này ta sử dụng lệnh dir dùng như ls –l I.1.2 Các shell trong Linux. Tên shell Lịch sử ra đời sh ( Bourne) Shell nguyên thủy trong Unix Csh, tcsh và zsh Shell sử dụng cấu trúc lệnh của ngôn ngữ C làm ngôn ngữ script. Shell này được tạo bởi Bill Joy, đây là shell thông dụng thứ 2 sau bash Bash Bash(bourne Again shell)là shell sử dụng chính trong Linux, ra đời từ dự án GNU. Bash có ưu điểm là mã nguồn mở, có thể download Học phần 4 - Chứng chỉ quản trị mạng Linux Trang 118/271 Hướng dẫn giảng dạy từ địa chỉ http://www.gnu.org Rc Là shell mở rộng của c shell với nhiều tương thích với ngôn ngữ C, ra đời từ dự án GNU Shell bash là shell mặc định trên Linux, ta có thể dùng lệnh #echo để xem tên shell sử dụng hiện tại của hệ thống. #echo $SHELL I.2. Lập cấu hình môi trường đăng nhập Khi người dùng đăng nhập vào hệ thống, họ sẽ làm việc trong môi trường do Linux định nghĩa sẵn. Môi trường Linux chứa các thiết lập và dữ liệu có tính năng kiểm tra phiên làm việc của bạn trong suốt thời gian đăng nhập. Tuy nhiên, bạn cũng có thể thay đổi những thiết lập này theo ý riêng của mình. Môi trường phiên làm việc gồm hai thành phần: Thành phần thứ nhất gọi là môi trường terminal để điều khiển terminal (chính là màn hình và - bàn phím) của bạn. Thành phần thứ hai gọi là môi trường shell để điều khiển nhiều khía cạnh khác nhau của - shell, cùng với mọi chương trình bạn thực hiện. I.2.1 Thiết lập môi trường terminal Thực ra phiên đăng nhập của bạn bao gồm hai chương trình riêng biệt nhưng chạy cùng lúc với nhau, tạo cho bạn cảm giác rằng máy đang phục vụ cho riêng mình. Mặc dù shell là chương trình nhận lệnh và thi hành, song trước khi shell nhận được lệnh, tất cả những gì mà bạn gõ vào đều phải đi qua một trình điều khiển thiết bị gọi là device driver. Driver kiểm soát terminal, nhận những kí tự bạn gõ vào rồi sau đó quyết định xem x ...